သစ္မရခင္စပ္ၾကားမွာ ---------.(၁)

ရခိုင့္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေရ ရခိုင္ျပည္ကို ဘိုးေတာ္ေမာင္၀ိုင္း မသိမ္းခင္ကပင္ (၃)ျခမ္းကြဲလားဗ်ာယ္။လက္ရွိ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ၾတိပူရမွာ တစ္စု၊ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံမွာတစ္စု၊ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တစ္စု ျဖစ္ပါလားပါေရ။ ယင္းႏိုုင္ငံအား လံုးကိုျဗိတိသွ်အစိုးရပိုင္စိုးခလို႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားအရ အပိုင္းပိုင္းခြဲပစ္လိုက္ဗ်ာယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခေရ။ျဗိတိသွ်လက္ေအာက္က လြတ္လပ္ေရးရေရခါ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိ ႏိုင္ငံ (၃)ႏိုင္ငံသားျဖစ္လားေရ။အိႏၵိယႏိုင္ငံသားရခိုင္(မဂ္)(Mog)၊ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံသားရခိုင္(ယင္းမွာေတာင္မွရခိုင္နန္႕မရမာသြီးကြဲနီကတ္သိေရ)၊ျမန္မာႏိုင္ငံက ရခိုင္သားဆိုုုုုုုုုုဗ်ာယ္ကြဲလားေရ။

မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဟိေရ ရခိုင္တိ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္အတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္လာကတ္စြာ ႏွစ္ေပါင္းရာေက်ာ္ၾကာ
လတ္ဗ်ာယ္။ေအနိထိ မေအာင္ျမင္ကတ္သိ။ေအနိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရးသမားတိ တန္းတူေရး၊ကိုယ္ပိုင္
ျပဌာန္းခြင့္ရေရးဆိုပနာ ေၾကြးေၾကာ္နီကတ္ေတ။ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ခါ ႏိုင္ငံေရးသမားမဟုတ္လို႕ ႏို္င္ငံေရးသမား
တိပိုင္မေတြးတတ္ပါ။ ကိုယ္သိစြာေခ်ကို ေအေဆာင္းပါးမွာတင္ျပပါမယ္။

ေအနိရခိုင္သားတိနီေရ (၃)ႏိုင္ငံစလံုးမွာ စီးပြားေရး၊ပညာေရး၊က်န္းမာေရး အဖက္ဖက္က နိမ့္က်
ဗ်ာယ္ မၾကာခင္မွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးဆိုစြာ ကမၻာေျမေပၚက ေပ်ာက္ကြယ္လားဖို႕ အေျခအေနကို ေရာက္ နီလုနီး
နီပါဗ်ာယ္။ယင္းအေျခအေနကို ရခိုင္သားတိုင္းသတိထားမိကတ္ဖို႕မဟုတ္ပါ။ႏိုင္ငံ(၃)ခုမွာနီေရ ရခိုင္သား
တိနန္႕ ပူေပါင္းလုပ္နီကတ္ေတလူတိ၊မ်ိဳးခ်စ္ရခိုင္တိေတာ့ခါ ရင္္ပူနီကတ္စြာၾကာဗ်ာယ္။ေအအတိုင္းဆက္လား
ေက ကမၻာေျမေပၚက ရခိုင္လူမ်ိဳးေပ်ာက္ကြယ္လားဖို႕စြာဗ်ာယ္ဆိုစြာကိုပါ။ယင္းပိုင္ျဖစ္လားဖို႕စြာကို ျမန္မာႏိုင္ငံ
က ဗမာလူမ်ိဳးတိလည္းၾကိဳက္ေတ။အိႏၵိယႏိုင္ငံက ကုလားလူူူူူမ်ိဳးတိလည္းၾကိဳက္ေတ။ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံက
ဘဂၤလီတိလည္းၾကိဳက္ေတ။

ေအနိရာမွာ ကမၻာေျမေပၚက ရခိုင္လူမ်ိဳးတိ ေပ်ာက္ကြယ္မလားေအာင္ ဇာလုပ္ကတ္ရဖို႕လဲ ဆိုစြာကို အေျဖရွာကတ္ရပါဖို႕။ ေအနိကမၻာေပၚမွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးဟိနီစြာ ရခိုင္စကားေျပာေရလူတိဟိနီလို႕ပါ။ရခိုင္သားတိ
ရခိုင္စကားမေျပာကတ္ေက ကမၻာေျမေပၚမွာ ရခိုင္ဆိုစြာ ဟိဖို႕မဟုတ္ပါဗ်ာယ္။ရခိုင္ျပည္နယ္က ရခို္င္မ်ိဳးတိေရပညာေရး၊က်န္းမာေရး၊စီးပြားေရး အစစအရာရာ နိမ့္က်နီေရအတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အလုပ္အကိုင္ရွားပါးမႈ၊ဆင္းရဲမြဲေတမႈေၾကာင့္ ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုရာကို ရွာေဖြဗ်ာယ္ ရခိုင္ေဒသကို စြန္႕ခြာလာကတ္ေတ။ေအပိုင္ ေရာက္လာေရ ရခို္င္သားတိ အမ်ားစု ရန္ကုန္မွာ အလုပ္လုပ္ဖို႕ ေရာက္လာကတ္ေတ။အယင္က တစ္ခါေလ့မၾကားဖူးေရ ကၽြန္ေတာ္ရို႕ရြာက မမေခ်တိေတာင္မ စက္ရံုတိမွာ အလုပ္လုပ္ဖို႕ဆိုဗ်ာယ္ ရန္ကုန္ကို ေရာက္
လာကတ္ေတ။

ရန္ကုန္ကို ေရာက္လာေရ ရခိုင္သားတိကို ၾကည့္ရစြာ ထူးထူးဆန္းဆန္းတိ တြိရပါေရ။ပညာတတ္ရခိုင္
သမတိ အေၾကာင္းကိစၥ အမ်ိဳးမ်ိဳးနန္႕ ကၽြန္ေတာ့္ပါးကို ေရာက္လာကတ္ေတခါ ရခိုင္စကားမေျပာတတ္။နား
လည္ ပါေရဆိုေရကိစၥ နန္႕ၾကံဳကတ္ရပါေရ။သူရို႕ေျပာကတ္စြာက သူရို႕သားသမီးတိ ဗမာစကား မပီေက ေက်ာင္းမွာ “ ရခီး” လို႕အေခၚခံရလို႕ ဗမာစကားပီေအာင္ အိမ္မွာပါ ဗမာစကားေျပာပစ္ကတ္စြာက ရခိုင္စကားကို မိလားေရဆိုပါယင့္။ သူရို႕ေျပာေရ ဗမာစကားက ပီစြာေလ့မဟုတ္ပါ။ေယေကေလ့ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ဗမာစကားပီေရ ထင္နီစြာ ရွက္ဖို႕ေကာင္းပါေရ။

ကၽြန္ေတာ္ရို႕မိသားစု အစိုးရတာ၀န္နန္႕ ရန္ကုန္ကိုေျပာင္းလာကတ္ေတခါ သမီးေခ်က (၈)ႏွစ္ေက်ာင္း
သူျဖစ္ေတ။ ဗမာျပည္ကိုလည္း တစ္ခါေလ့မေရာက္ဖူး။ေက်ာင္းမွာ စာသင္ေရခါ “ ရခီး”ေခၚလို႕ ေက်ာင္းအုပ္
ဆရာမၾကီးကို လူမ်ိဳးကို မေစာ္ကားေက့။ပုဂၢိဳလ္ေရးအရေျပာစြာကို ေက်နပ္ေတ။လူမ်ိဳးကို ေျပာေက မေက်နပ္
ဆိုဗ်ာယ္ လားတိုင္လို႕ ဆရာမၾကီးက “ ေက်ာင္းသား/ေက်ာင္းသူအခ်င္းခ်င္း လူမ်ိဳးကို ေစာ္ကားေရစကားမ
ေျပာရဆိုပနာ အမိန္႕ထုတ္လိုက္ေတဆိုယင့္။ကၽြန္ေတာ္သမီးေခ်ကိုလည္း ယင္းေက်ာင္းက (၁၀)ေအာင္ေရထိအာဇာနည္ ရခိုင္မ ဆိုဗ်ာယ္နာမည္ ပီးလိုက္ေတဆိုယင့္။ယင္းျမိဳ႕နယ္မွာ ကၽြန္ေတာ္က အရာရွိ ျဖစ္နီစြာလည္းပါပါဖို႕။

ရခိုင္သမတိကို အၾကံပီးခ်င္ပါေရ။အေခ်တိ စကားမပီဖို႕စြာကို မေၾကာက္ပါေက့။အိမ္မွာ ရခိုင္စကား
ေျပာပါ။လမ္းမွာထြက္ေက အေခ်တိ ဗမာစကားေျပာလိမ့္ေမ။ကၽြန္ေတာ္မိတ္ေဆြ ဦးဘိုမင္းျဖဴမွာ အေခ်တိ ရန္ကုန္မွာမြီးကတ္စြာပါ။ေယေကေလ့ ဗမာနန္႕တြိေက ဗမာစကား၊ရခိုင္နန္႕တြိေက ရခိုင္စကားေျပာတတ္ေတ။မိဘတိလည္း ဂုဏ္ဟိေရ။သားသမီးတိလည္း မ်က္ႏွာမငယ္ကတ္။ကၽြန္ေတာ္က အေခ်တိကို ရခိုင္စကားတတ္ေအာင္ ဇာပိုင္ေလ့က်င့္ေလ မိန္းၾကည့္ေရခါအိမ္မွာ ဗမာစကားေျပာေက ပါးကိုသတ္ေတ။မင္းရို႕လမ္းမွာ ဗမာစကားေျပာခ်င္ေက ေျပာကတ္။အိမ္မွာ မေျပာရဆိုဗ်ာယ္ အမိန္႕ထုတ္ထားေရလတ္။ေနာက္ျပီးေက ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ေက တစ္ႏွစ္တစ္ခါ ရခိုင္ျပည္က ေဆြမ်ိဳးတိပါးကို ပို႕ပိုက္ေတလတ္။ရခိုင္စကားပီမွ ျပန္လာကတ္၊ရခိုင္စကားမပီေက အိမ္ကို မလာရဆိုဗ်ာယ္ေျခာက္လႊတ္လိုက္ေတလတ္။အေခ်ဘာ၀ ရခိုင္ျပည္မွာ အေခ်တိနန္႕ကစပ္ယက္ပင္း ရခိုင္စကားတတ္လားစြာပါဗ်ာယ္။ရခိုင္စကားေျပာသင္တန္းသီးသန္႕
တက္စရာမလုုိကတ္ပါဆိုပါယင့္။

တစ္ခါတစ္ခါ ကၽြန္ေတာ့္ရံုးခန္းကို အလုပ္ကိစၥနန္႕လာေရ ရခိုင္မတိက“ ကၽြန္မအကုန္နားလည္တယ္။
ျပန္မေျပာတတ္တာပဲရွိတယ္ ”လို႕ ေျပာေလ့ဟိကတ္ပါေရ။သူနန္႕အတူပါလာေရ လူမ်ိဳးျခားတိက “ ကၽြန္ေတာ္
ရခိုင္ပိုင္ေကာင္းေကာင္းေျပာတတ္ပါေရဆရာၾကီး၊နားလည္းလည္ပါေရ” ဆိုပနာ ရခိုင္စကားနန္႕ေျပာကတ္ေတ။ သူရို႕ေျပာစြာကို ၾကားေက ကၽြန္ေတာ္ရင္ထုမနာျဖစ္တတ္ပါေရ။ရခိုိင္သမတိက ရခိုင္ပိုင္ မေျပာကတ္။ရခိုင္မကို ယူထားေရ လူမိ်ုးျခားတိက ကၽြန္ေတာ့္ကို ရခိုင္ပိုင္ေျပာကတ္စြာ ၾကားရေက ရင္နာမဆံုးျဖစ္မိပါေရ။
ရခိုင္လူမ်ိဳးတိ ရခိုင္စကားကို တန္ဖိုးမထားကတ္ေကေလ့ ရခိုင္ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထံုးစံကို ေလ့လာလို႕
ပါရဂူဘြဲ႕ယူဖို႕လုပ္နီေရ ျပင္သစ္မေခ်တစ္ေယာက္ ကၽြန္ေတာ္ပါးကို လားတြိလို႕ ကၽြန္ေတာ္က အဂၤလိပ္စကား
နန္႕ေျပာေရခါ “ အကၽြန္႕ကို အဂၤလိပ္ပိုင္မေျပာပါေက့။ရခိုင္ပိုင္ေျပာပါ။အကၽြန္႕နာမည္ သဇင္ျဖဴလို႕ နာမည္
ေျပာင္းထားပါေရ ။ရခုိင္စကားကို အကၽြန္အားလံုးနားလည္ပါေရ“ လို႕ျပန္ေျပာေရခါ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ရွက္မိလား
ပါေရ။ကၽြန္ေတာ္ေျပာစြာအမွန္ပါ။သူနာမည္အရင္းက အလက္စႏၵားဒီမာဆန္ ေခၚေရ ျပင္သစ္မေခ်ပါ။သူ႕ကို ရခိုင္ျပည္က သမက္တက္ပြဲတိ၊ရွင္ျပဳပြဲတိ။အသုဘအခန္းအနားတိမွာ တြိႏိုင္ပါေရ။စာတမ္းတင္ဖို႕ရခိုင္ယဥ္ေက်း
မႈ ဓေလ့ထံုးစံကို ေလ့လာနီစြာပါ။
ရခိုင္လူမ်ိဳးတိ လိုခ်င္ေရ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္၊တန္းတူေရး မရခင္မွာ ကမၻာေျမေပၚက ရခိုင္လူမ်ိဳးေပ်ာက္
မလားဖို႕ လိုပါေရ။ယင္းပိုင္က်န္ဖို႕အတြက္ ရခိုင္စကားေျပာကတ္ပါေမ။ရခိုင္သားအခ်င္းခ်င္း ရခိုင္စကား
ေျပာလို႕ ဂုဏ္ယူကတ္ပါေမ။
ရခိုင္စကားပံုမွာ “ သစ္မရခင္စပ္ၾကား၊၀ါးေပါင္းကြပ္ဆိုပါေရမနင္း။”

ဦးေအာင္ေက်ာ္စိန္(တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန)

https://www.facebook.com/aungkyaw.sein.1/posts/324917897650365