ရခုိင္ႏွင္႔ သီရိလကၤာ သာသနာဆက္သြယ္မႈ

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

ေမာင္ျဖဴ (ႀကြီတဲကၽြန္း)

18.11.2014

ဓည၀တီေခတ္၊ ေ၀သာလီေက်ာက္ေလွကားေခတ္ ၊ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္၊ မွ ေျမာက္ဦးေခတ္ထိ ေရွးးေခတ္ရခုိင္ျပည္ႏွင္႔ သီရိလကာၤတုိ႔သည္ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးစြာရွိခဲ႔ေၾကာင္းကုိ ရခုိင္ျပည္ ႏွင္႔ သီရိလကၤာတုိ႔မွ ေထရ၀ါဒ ရဟန္းေတာ္မ်ား အျပန္အလွန္႔ အားျဖင္႔ သာသနာျပဳခဲ႔သည္႔ သာသနာမွတ္တမ္းမ်ားက သက္ေသခံေနသည္။ ေရွးေခတ္ရခုိင္ျပည္မွ သီရိလကၤာသုိ႔ သာသနာျပဳ ခရီးမ်ား၊ သီရိလကၤာမွ ရခုိ္င္ျပည္သုိ႔ သာသနာျပဳခရီးမ်ား ရွိခဲ႔သည္ကုိ နာဂဂ်ဴနီဂြန္ဒါေက်ာက္စာအရ၄င္း၊ ေမဓပညာေမာ္ကြန္းတြင္၄င္း၊ ရမ္းျဗဲေတာင္ေက်ုာင္းဆရာေတာ္ ေရး ရခုိင္ရာဇ၀င္သစ္က်မ္း) တြင္လည္းေကာင္း၊ ၀ါးေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးပ႑ိဆရာ ေရး ဥေတနလကၤာနိဂုံးတြင္လည္းေကာင္း၊ ေရးသားထားသည္ကုိ ေတြ႔ရွိရေပသည္။၄င္းတုိ႔မွာ

၁။ ဓည၀တီေခတ္ သူရိယသီရိမင္း ဓနဥၥကိန္း(၅၀၆ ျဖိဳခြင္း (ေကာဇာ ၁၂၄-၁၄၄) (AD 190-210 ခန္႔မွန္း) (သာသနာႏွစ္ ၇၃၃-၇၅၃) ဇိနမာရ္ေအာင္ဆရာေတာ္ အသွ်င္ဥာဏသီရိဓိပတိ ႏွင္႔ အေပါင္းပါ သံဃာ တစ္ဆယ္႔ႏွစ္ပါးတုိ႔သည္ ပထမအႀကိမ္ သီရိလကၤာသုိ႔ ေထရ၀ါဒသာသနာျပဳရန္ ႀကြေရာက္ခဲ႔သည္။

၂။ ေက်ာက္ေလွကား ေ၀သာလီေခတ္ သီရိစျႏၵားမင္း(ခ)ဓမၼ၀ိဇိယမင္း (သာသနာႏွစ္ -၁၁၆၉)(AD 666-732) ႏွစ္တြင္ သီရိလကာၤမွ ၀ိပသနာဓူရ သံဃာ(၅၀၀)ဂႏၶာဓူရ သံဃာ(၅၀၀)ပါးတုိ႔သည္ ၀ါဒခ်င္းတူညီသည္႔ ေက်ာက္ေလွကား ေ၀သာလီသုိ႔ စတုတၳသဂၤါယနာတင္ရန္ ၾကြေရာက္ခဲ႔သည္။

၃။ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ ဒသရာဇာမင္းလက္ထက္ (ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၄၈၅-၅၀၁) (AD 1123-1139 )တြင္ အသွ်င္ အတုလ၀ိဇယဂဏ ပါေမာကၡဆရာေတာ္ႏွင္႔ ေနာက္ပါသံဃာ ၂၆ ပါးသည္ သီရိလကၤာသုိ႔ ေထရ၀ါဒ သာသနာျပဳရန္ ၾကြေရာက္ခဲ႔သည္။

၄။ ေနရဥၥရာ ေတာင္ငူ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ ငရမန္မင္းလက္ထက္(ေကာဇာ ၅၂၈-၅၃၀) (AD 1166-1168) အသွ်င္ဥတၱရဓမၼသံဃာဓိပတိ ဆရာေတာ္ႏွင္႔ ေနာက္ပါသံဃာ ၃၆ ပါးသည္ သီရိလကၤာသုိ႔ ေထရ၀ါဒ သာသနာျပဳရန္ ၾကြေရာက္ခဲ႔သည္။

၅။ ေျမာက္ဦးေခတ္ ဘေစာျဖဴမင္းလက္ထက္ ( ေကာဇာ ၈၂၀-၈၄၃)(AD 1457 – 1480 ) တြင္ အသွ်င္သိဒၶေထေက်ာ္ ဆရာေတာ္ ႏွင္႔ ေနာက္ပါသံဃာ ၅၀ ပါးတုိ႔သည္ သီရိလကၤာသုိ႔ ေထရ၀ါဒ သာသနာျပဳ ၾကြေရာက္ခဲ႔သည္။

၆။ ေျမာက္ဦးေခတ္ မင္းေခါင္ရာဇာလက္ထက္ ေကာဇာ (AD 1520-1530) တြင္ သံတြဲမွ အသွ်င္ေတေဇာသာရဆရာေတာ္၊ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕မွ တန္ေဆာင္ဆရာေတာ္ အသွ်င္ ဓမၼ၀ိလာသ အသွ်င္ႏွစ္ပါး သည္ သီရိလကၤာသုိ႔ သာသနာျပဳရန္ ၾကြေရာက္ခဲ႔ၿပီး သီရိလကၤာမွအျပန္တြင္ အံေတာ္တစ္ဆူပင္႔ေဆာင္လာခဲ႔သည္။ ထုိအံေတာ္အား သံတြဲစား မင္းဗာႀကီးအား ေပးအပ္သည္။ထုိခရီးစဥ္တြင္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ပရမတၳေက်ာင္းတုိက္ မွ သီရိလကၤာ ရဟန္းေတာ္အခ်ိဳ႕တုိ႔သည္လည္း လုိက္ပါသြားခဲ႔ၾကသည္။

၇။ ဒုတိယေျမာက္ဦးေခတ္ မင္းရာဇာႀကီးလက္ထက္ ( ေကာဇာ ၉၅၅-၉၇၄) (AD 1592-1611)တြင္ သီဟုိဠ္ဘုရင္ ၀ိမလဓမၼသူရိယမင္းထံမွ လက္ေဆာင္ပ႑ာ ေနာက္လုိက္ေနာက္ပါမ်ားျဖင္႔ သာမေဏႀကီးတစ္ပါးကုိ ေစလႊတ္ၿပီး သာသနာျပဳအဖြဲ႔ ႀကြေရာက္ေပးရန္ စာဆက္လာေသာေၾကာင္႔ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕မွ ေျမာက္တန္ေဆာင္ဆရာေတာ္ အသွ်င္စႏၵ၀ိလာသႏွင္႔ ေနာက္ပါသံဃာ (၂၀) ပါးတုိ႔သည္ (ေကာဇာ ၉၆၈ )ႏွစ္ တန္းေဆာင္မုန္းလတြင္ သီရိလကၤာသုိ႔ သာသနာျပဳရန္ ႀကြေရာက္ခဲ႔သည္။

၈။ ေျမာက္ဦးေခတ္ ရဟန္းလူထြက္ ဘုရင္ မာရုပၸိယ(ဂူၿဖဴ) လက္ထက္(AD 1695-1697) တြင္ သီဟုိဠ္ကၽြန္းမွ ဒုတိယ၀ိမလဓမၼသူရိယမင္းထံမွ ဖ၀ါးႏွစ္ဆယ္ အ၀ရွိေသာ သေဘာၤႏွစ္စင္းျဖင္႔ သံအဖြဲ႔မ်ား ေရာက္လာၿပီး သီဟုိဠ္သုိ႔ သာသနာျပဳ အဖြဲ႔မ်ား ႀကြေရာက္ေပးပါရန္ ထပ္မံေတာင္းပန္လာေသာေၾကာင္႔ (သၾကစ္ ၁၀၅၆ )ျပာသုိလဆန္း(၆)ရက္ ၊(ခရစ္ 1697)(သာသနာႏွစ္ ၂၂၂၇) ဓါတုနိကာတြင္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕မွ သတၱဌာနဆရာေတာ္ အသွ်င္ဣႏၵမဥၹဴ ဆရာေတာ္၊ေလာင္းႀကက္ဆရာေတာ္ အသွ်င္နႏၵိစကၠ ႏွစ္ပါးတုိ႔သည္ ဧကစာရ ဗဟုစာရျဖစ္ၾကေသာ ေနာက္ပါသံဃာ(၄၀)ပါးအား ဦးေဆာင္လွ်က္ သီရိလကၤာသုိ႔ သာသနာျပဳရန္ ၾကြေရာက္ခဲ႔ေပသည္။

ထုိခရီးစဥ္တြင္ သီဟုိဠ္၌ ဗုဒၶသာသနာေပ်ာက္ကြယ္လုမတတ္၊ ရဟန္းသံဃာ ဆိတ္သုဥ္း ေနေသာ ေၾကာင္႔ သီဟုိဠ္အမ်ိဳးေကာင္းသား(၄၀၀၀)ကုိ ရွင္ျပဳရဟန္းခံလွ်က္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာေဘာင္ အတြင္းသုိ႔ သြတ္သြင္းခ်ိီးေျမွာက္ခဲ႔ေပသည္။ရခုိင္မွ အရွင္မေထရ္မ်ားသည္ ဗုဒၶသာသနာျပဳကိစၥ မ်ားၿပီးစီး၍ အႏုရုဓ ရွိ ဗုဒၶ၏လက္၀ဲစြယ္ေတာ္တုိက္သုိ႔ သြားေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ခဲ႔ၾကသည္။

ရခုိင္သာသနာျပဳအဖြဲ႔သည္ စြယ္ေတာ္ကုိဖူးေမွ်ာ္ၾကၿပီး ဗုဒၶဘုရားရွင္၏ လက္၀ဲေျခေတာ္ရာ တည္ရွိ ေသာ သီရိပါဒေတာင္သုိ႔ ဖူးေမွ်ာ္ရန္သြားခဲ႔ၾကေပသည္။ ေပေပါင္း 7360 ျမင္႔ေသာ သီရိပါဒ ဗုဒၶေျခ ေတာ္ရာရွိေသာ ေတာင္ထိပ္သုိ႔ေရာက္ေသာအခါ ထုိေတာင္၏ သာယာလွပ ဆန္းၾကယ္ပုံ၊ အံၾသဖြယ္ ေကာင္းပုံ အစုံစုံတုိ႔ကုိ ၾကည္ႏူးစိတ္၀င္စားလွ်က္ ရခုိင္သာသနာျပဳ မွတ္တမ္းလကၤာႏွစ္ပုဒ္ကုိ တစ္ခဏခ်င္း တခၤဏုပၸတၱိဥာဏ္ျဖင္႔ ဖြင္႔ဟစီကုံးသည္႔ လကၤာကား………

(၁) မၾကားဖူးေအာင္၊ လူ႔ေဘာင္လြန္ၿပီး၊အံ႔၀ွဲခ်ီးသား၊ လွ်ံညီးေရာင္၀င္း၊ သုံးလူ႔မင္းလွ်င္ ၊ၾကြနင္းအမွတ္ ၊ ထုိေတာင္ထြဋ္၌ ၊ အတတ္၀ိဇၨာ ၊ေအာင္ရာေဂ်ာ္ဂ်ီ ၊ တပႆီတုိ႔၊ အမွီတကဲ၊ အေနျမဲသား၊ ရဲရဲေရာင္ ၀ါ၊ သူရိယာစႏၵ ၊ေနလထြက္၀င္၊ ၾကည္႔မျမင္တည္႔ ၊သစ္ပင္သစ္ရြက္၊ ရႊမ္းရႊမ္းတက္မွ်၊ ခက္သံလက္ေညာင္း၊ အေရာင္းမရွိ၊ ဒိဌိမိစၦာ၊ လူတကာတုိ႔၊ ထက္မွာမေရာက္၊ သံေကာက္သံ လြင္၊ထက္၀န္းက်င္သည္၊ မစင္အပုပ္၊ စက္ဆုပ္အေကာင္၊ ေလးမေရာင္တည္း၊ အေခါင္မုိးထိ၊ သီရိပါဒင္ ၊လွ်ံ၀င္းထင္သည္၊ မဂၢင္ရွစ္တန္၊နိဗၺာန္အလယ္ ခ်က္မေသာင္။

(၂) အထူးအထူး၊ၾကားေသာ္မူးမွ် ၊ေက်းဇူးငါးပါး၊ထုိေတာင္ဖ်ား၀ယ္၊ ေလကားျပင္းေထြ၊ မေသ ဆီမီး၊မုိးႀကီးထန္ျပင္း၊ ရနံ႔ရြင္းသား၊ သလင္းအသြင္၊ တလင္းျပင္လည္း၊ က်င္တြယ္ မဟုတ္၊ ငါးေထာင္မုတ္တာ၊ ေျမမ်က္ႏွာထက္၊အရာေထာင္ေသာင္း၊မ်ားေျမာင္ကုေဋ၊ သန္းတက္ေလ လည္း၊မ်ားေထြေရာင္ရွက္၊ျမခြက္ေက်ာက္ကား၊ ဖက္ေသာ္နုိ္င္ေလာက္၊ အေစာက္မနက္၊ လက္ရွစ္သစ္ရွည္၊တည္သည္႔ေရလည္း၊ ေသာက္ေလမခန္း၊ အံ႔ဘနန္းတည္း၊ ေစာင္းတန္း မီးတား၊သံတံခါးေအာက္၊ နတ္သုိ႔ေမွာက္သား၊ ေရာင္ေတာက္မညိႈး၊ မုိးလည္းမေထာင္႔၊ ခ်မ္းရိပ္ေကာင္းတြင္၊ က်ိန္းလွည္႔၀င္သည္၊ ဥမင္လႈိဏ္နန္းမ၀ယ္ေသာင္ ……………။ဟူ၍ စပ္ဆုိေရးသားခဲ႔သည္။