ခိုင္ ေမာ္ကြန္း
ရခိုင္လူမိ်ဴးႏွင့္ ရခိုင္သမိုင္းကို ေစာ္ကားေသာ ျမန္မာသမိုင္းေရးသူမ်ားသို႕ ခိုင္ေမာ္ကြန္းမွ ျပန္လည္ေခ်ပ ေပးပို႔ခဲ႔သည့္ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ကို fb ပရိတ္သတ္မ်ားအတြက္ ျပန္လည္မ်ွေဝလိုက္ပါသည္။
ဤေဆာင္းပါးကို ရုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာ မဂၢဇင္း
vol.29.NO.8.AUGUST.2013 ၏
စာမ်က္ႏွာ ၁၄၉-၁၅၁ မွာ ေဖာ္ျပခဲ႔ပါသည္။
----------------------------------------------
" ခ်စ္စံဝင္း၏ ပ်ဴနိုင္ငံသို႕
ခိုင္ေမာ္ကြန္းမွ ငစေကာ စစ္တပ္ေစလႊတ္ျခင္း
~~~~~~~~~~~~
ျမန္မာ စာေရးဆရာတစ္ဦးျဖစ္တဲ႕ခ်စ္စံဝင္းက သေရေခတၱရာ ဧကရာဇ္နိုင္ငံေတာ္ႀကီး ဆို
တဲ႕ေဆာင္းပါးကို ျပည္တြင္းဂ်ာနယ္ တစ္ခုမွာ ေဖာ္ျပခဲ႔တာေတြ႕ရပါတယ္။ေဆာင္းပါးရဲ႕
အာေပၚက ပ်ဴေတြႀကီးက်ယ္ခဲ႔အေၾကာင္းကိုေရးထားျပီး ေဒသတြင္း အျခားေသာ လူမိ်ဴး
ေတြရဲ႕သမိုင္းေတြကို မထီမဲ႔ျမင္ ထိပါးေစာ္ကားထားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရခိုင္အပါ
အဝင္ ကခ်င္ ခ်င္း ရွမ္းေတြကို ပ်ဴရဲ႕ ၾသဇာခံအျဖစ္ ေရးထားသည္သာမက အားလံုးကိုပင္
ပ်ဴမိ်ဴး ပ်ဴႏြယ္အျဖစ္ သိမ္းက်ံဴးထားတာေတြ႕ရပါတယ္။ ပို၍ အံ႕ၾသစရာကား ပ်ဴေတြဟာ
အိႏၵိယ အပါအဝင္ ထိုင္း အင္ဒိုနီးရွား မေလးရွား ဖီလစ္ပိုင္ေတြ အထိ ၾသဇာႀကီးခဲ႔တယ္
ဆိုပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာေတြအေနနဲ႕ပ်ဴဆိုတာကို သိခ်င္ရင္ ကိုယ့္ဟာကို မွန္ထဲၾကည့္ရင္
ေပၚလာတဲ႕သူဟာ ပ်ဴ ပဲတဲ႕။အဲေလာက္လြယ္တဲ႕ ခ်စ္စံဝင္းရဲ႕သုေတသနျပဳခ်က္မိ်ဴး
ကို DNA ေတာင္ လက္ဖ်ားခါေလာက္ပါရဲ႕။ဒါ့ျပင္ ပ်ဴဆိုတာ ျမန္မာပါပဲလို႕ အပ္ေၾကာင္း
ထပ္စကား ပါေသးတယ္။ တကယ္ေတာ့ခ်စ္စံဝင္းဟာ သမိုင္းေလ့လာမွဴ အားနည္း
တယ္ဆိုတာ သူ႕ေဆာင္းပါးက သက္ေသျပလ္ုက္တာပါပဲ။ ျမေစတီ ေက်ာက္စာႀကီး ရွိေန
ပါလ်က္ ပ်ဴနဲ႕ျမန္မာအတူတူ ဆိုကတည္းကရိုးသားမႈ မဟုတ္တာ ေသခ်ာသြားပါျပီ။ အဲဒီ
ေက်ာက္စာမွာ မ်က္ႏွာေလးဘက္ကို ဘာသာတစ္မိ်ဴးစီနဲ႕ ေလးမိ်ဴး ေလးဘာသာ ေရးထိုးခဲ႕
တာပါ။ အဲဒီေလးမိ်ဴးကေတာ့ ပ်ဴ ဘာသာမြန္ဘာသာ ပါဠိဘာသာ နဲ႕ ျမန္မာဘာသာ
ဆိုၿပီး ေက်ာက္စာပညာရွင္ေတြ ဖြင့္ဆိုထားျပီးၿပီပဲ။ အဲတာကို ခ်စ္စံဝင္း အပါအဝင္ ျမန္မာ
သမိုင္းေရးသူတခိ်ဳ႕က ဘာျဖစ္လို႔ မုန္႔လံုးစကၠဴ ကပ္ခ်င္ေနၾက ရတာပါလိမ္႔။
ၿပီးေတာ့ ခ်စ္စံဝင္း ေျပာထားတာက ပ်ဴ ဆိုတာ က်ြႏွဳ္ပ္တို႔ရဲ႕ ဘိုးဘြားေတြပဲ တဲ႕။ အဲဒီ
က်ြွနဳ္ပ္တို႔ဆိုတဲ႕အထဲမွာ ခိုင္ေမာ္ကြန္းတို႕ရခိုင္လူမိ်ဴးကေတာ့ မပါ ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႕
လဲဆိုေတာ့ ခိုင္ေမာ္ကြန္းတို႕ ရခိုင္လူမိ်ဴးမွာရခိုင္ဘိုးဘြား ရခိုင္ဘီဘင္ ရခိုင္ အဇူအဇာ
ေတြ ရွိလို႕ပါပဲ။ ဒီေန႕ရခိုင္ေတြရဲ႕ အမိအဖကေျမာက္ဦးေခတ္ ရခိုင္ေတြပါ။ေျမာက္ဦးေခတ္
(ေအဒီ ၁၄၃၀-၁၇၈၅)ကို ေလးျမိဳ႕ေခတ္ရခိုင္(ေအဒီ ၈၁၈- ၁၄၃၀)က ေမြးဖြားခဲ႕တာပါပဲ။
ေလးျမိဳ႕ေခတ္ဆိုတာ ေအဒီ၃၂၇- ၈၁၈ မွာထြန္းကားခဲ႕တဲ႕ ေဝသာလီေခတ္ရဲ႕ ေသြးသား
ျဖစ္ၿပီး အဲဒီေဝသာလီကို ဓညဝတီ ေခတ္(ဘီစီ ၃၃၂၅- ေအဒီ ၃၂၇)ကေမြးဖြားခဲ႕တယ္
ဆိုတာ သမိုင္းမွတ္တမ္း အေထာက္အထားေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ဒါ့တင္မကပါဘူး
ဓညဝတီ ဆိုတာလဲ ေရွးဦး ေဝသာလီကို အေမြဆက္ခံခဲ႕ၿပီးေတာ့ အဲဒီ ေရွးဦးေဝသာ
လီ ဆိုတာ ရခိုင္သမိုင္းဦးကာလမွာ ပထမဦးဆံုး ေပၚထြန္းခဲ႕တဲ႕ ေရွးဦးရခိုင့္အင္အား စုစည္း
နိုင္ခဲ႕မွဳ၏ ျပယုဒ္တစ္ခုပင္ျဖစ္ပါတယ္။
ရခိုင္သမိုင္းဦးကာလဟာ ကမ႓ာ့ေရွးေခတ္ေဟာင္းျဖစ္စဥ္နဲ႕ ယွဥ္တြဲေလ့လာနိူင္ျပီး
အီဂ်စ္ ဆူေမးရီးယန္း တို႕လို သမိုင္းဦးၿမိဳ႕ျပေတြ ထြန္းကားခဲ႕တဲ႕ ရာဇဝင္မွတ္တမ္းေတြ
ရွိပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ေရွးဦးရခိုင္ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္ကို သမိုင္းမတင္မီ အခ်ိန္ကာ
လမ်ားစြာကတည္းက အိႏၵိယ အေရွ႕ေျမာက္ေဒသ ဟိမဝႏၲာ အေနာက္ေတာင္ ကုန္းျမင့္
ကတစ္ဆင့္ ကုလဌာန္ျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္းအသုတ္လိုက္ဝင္ေရာက္ အေျခခ်လာသည္႕
သကၠ်ႏြယ္ဝင္ေတြ ျဖစ္ေၾကာင္း မနုႆေဗဒနဲ႕ ဘာသာေဗဒအရ သိသာထင္ရွားပါတယ္။
ယင္းေနာက္ပိုင္း အိႏၵိယနယ္ထဲ အာရီယာန္ေတြေရာက္လာေတာ့မွ အာရီယာန္ေတြရဲ႕
ယဥ္ေက်းမွဴ တခိ်ဳ႕ကို ရယူၿပီး ရခိုင့္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းယဥ္ေက်းမွဳကို အားျဖည့္ခဲ႕ၾကတယ္။
ဒီေတာ့ျဖင့္ ရခိုင္ေတြဟာ အေရွ႕ဘက္မွာ ရခိုင္ရိုးမႀကီး တစ္ေလ်ွာက္နဲ႕ အေနာက္ဘက္
မွာ ရခိုင္ပင္လယ္(ေခၚ) ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တို႕ ၿခံရံထားတဲ႕ တစ္နံတစ္လ်ားေသာ
ပထဝီ အကန္႕အသတ္ကို ရခိုင္တို႔ဌာနီ အျဖစ္ကနဦး သတ္မွတ္ေနထိုင္လာခဲ႕ၾကတာျဖစ္ပါ
တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ရခိုင္ေတြရဲ႕ ဘိုးဘြားဘီဘင္ေတြဟာ သက်ၠ ကလန္(ေခၚ)ေရွးဦးရခိုင္
တနည္းအားျဖင့္ အင္ဒို- တိဗက္တန္ ႏြယ္ေတြပါပဲ။
ခ်စ္စံဝင္း ေျပာတဲ႕ ပ်ဴေတြကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ မိုးက်ေရႊကိုယ္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး။
ခရစ္ႏွစ္ ႏွစ္ဦးပိုင္းမွာ တရုတ္ေတာင္ပိုင္းရွိယုန္ခ်န္နယ္ အေနာက္ေတာင္ဘက္မွာ အုပ္စုဖြဲ႕ေနခဲ႕ၾကျပီး ေအဒီ ၃ ရာစုေလာက္မွာျမန္မာျပည္ကို ဝင္ေရာက္လာၾကတယ္လို႕ေဒါက္တာသန္းထြန္းက ဆိုထားပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ ပ်ဴေတြရဲ႕ မိ်ဴးရင္းဟာ တိဗက္တို-ခ်ိဳင့္နိစ္ အႏြယ္ဝင္ျဖစ္ျပီး တရုတ္ နန္ေက်ာင္ေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနခဲ႔ကာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ပ်ဴေတြကို နန္ေက်ာင္ေတြက က်ြန္ျပဳ ထားတယ္လို႔ တရုတ္မွတ္တမ္းေတြမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။အဲဒီ ပ်ဴေတြကို တရုတ္ေတြက "ေဖ်ာက္" လို႕ေခၚၿပီး မြန္ေတြက တိရ္စုလ္ လို႕ေခၚခဲ႕တဲ႕အေထာက္အထားေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ႕ပ်ဴေတြဟာ သူတို႕ကိုယ္ သူတို႕ "ထုေလာ္က်ဳ"လို႔ ေခၚတြင္တဲ႕အေၾကာင္း ျမန္မာသမိုင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာသန္းထြန္းရဲ႕ သုေတသန
ျပဳ စာတမ္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ရခိုင္ကေတာ့ ပ်ဴေတြကို "ပု" လို႔ပဲ ေခၚခဲ႕တာကို
ဗုဒၶဂါယာရွိ ရခိုင္ဘုရင္မင္းထီးေက်ာက္စာအရသိရပါတယ္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ပ်ဴတြဟာ ျမန္မာျပည္ကို ေအဒီ ၃ ရာစုမွာ တရုတ္ျပည္ ေတာင္ပိုင္းက
တဆင့္ ဝင္ေရာက္လာျပီး ဧရာဝတီ ျမစ္ဝွမ္းအလယ္ပိုင္း ေရႊဘိုနယ္ ေအာက္ဘက္မွ ျပည္
ျမိဳ႕အထိ ေနရာယူကာ ဗိႆနိုး ဟန္လင္း သေရေခတၱရာ ဆိုတဲ႕ ၿမိဳ႕ျပေတြကို အုပ္စု
အလိုက္ တည္ေထာင္ျပီး ေနခဲ႕ၾကပါတယ္။ၿပီးေတာ့ ပ်ဴေတြဟာ အိႏၵိယ ေတာင္ပိုင္းေဒသ
ေတြမွာ သံုးတဲ႕ပလႅဝ အကၡရာနဲ႕ စာေရးနည္းကို ယူျပီ ေက်ာက္စာ ကမၺည္းေတြ ေရးထိုးခဲ႕
ၾကတာ တြ႕ရပါတယ္။ဒါေပမဲ႕ ေတြ႕ရသမ်ွပ်ဴ ေက်ာက္စာ မွတ္တမ္းေတြမွာ ခ်စ္စံဝင္း
ေျပာသလို ပ်ဴေတြ ဧကရာဇ္နိုင္ငံတည္နိုင္ခဲ႕တဲ႕ အေထာက္အထား ဘာတခုမွ မေတြ႕ရ
ပါဘူး။ တျခားမွတ္တမ္းေတြအရ ပ်ဴေတြဟာေအဒီ ၈၃၂ မွာ နန္ေက်ာင္ေတြ လာတိုက္လို႕
ပ်က္စီးသြားရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ေအဒီ ၈၆၂ မွာေရးတဲ႕ မန္ရွဴးမွတ္တမ္းမွာက
ပ်ဴေတြကို နန္ေက်ာင္ေတြ သုံ႕ပန္းအျဖစ္ ဖမ္းေခၚသြားျပီး ေက်တုန္(ေခၚ) ယြန္နန္ဖု ျမိဳ႕မွာ
က်ြန္အျဖစ္ ထားတယ္လို႔ဆိုထားပါတယ္။ရခိုင္အေထာက္ အထား အရကေတာ့
ေလးျမိဳ႕ေခတ္ ရခိုင္ဘုရင္ မင္းထီး(ေအဒီ၁၂၈၃-၁၃၈၉)လက္ထက္မွာ ပ်ဴ သံု႕ပန္း
တစ္သိန္းအထိ အခစား ရွိခဲ႕တဲ႕အေၾကာင္းေက်ာက္စာမွတ္တမ္း ရွိပါတယ္။ဒါ့ျပင္ ေအဒီ
၁၄၄၂ ခုႏွစ္မွာ ေရးတဲ႕ နရပတိ ထူပါရံုဘုရားေက်ာက္စာနဲ ေအဒီ ၁၅၁၀ မွာ ေရးတဲ႕ ေရႊ
နန္းေၾကာ့ရွင္ ေက်ာက္စာတြအရ ပ်ဴေတြဟာ၁၆ ရာစုထိတိုင္ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ နန္းတြင္း
ကေခ်သည္ အမွဳထမ္းေတြအျဖစ္ ရွိေနၾက်ေသးတာ ထင္ရွားပါတယ္။ ျမန္မာရာဇဝင္ေတြ
အရ သေရေခတၱရာက သုပညာ နဂရဆိႏၵမင္းလက္ထက္မွာ" ငစေကာ စစ္လာျပီ" ဆိုျပီး
ပ်ဴေတြ ေနရပ္စြန္႕ခြါ ထြက္ေျပးၾက၍ အစုစုကြဲသြားကာ တလိုင္းေတြ ၾကပင္းေတြ ဆီမွာ
အဖမ္းခံသူခံရၿပီး ေနာက္ဆံုး မင္းတုန္းျမိဳ႕ကိုဝင္ခံေတာ့လည္း ရခိုင္ေတြက အဝင္မေပးပဲ
တိုက္ထုတ္လိုက္၍ ပ်ဴေတြ မရွဳ မလွပ်က္စီးသြားၾကရတယ္လို႔ ျမန္မာတို႕ရဲ႕ ဦးကုလား
မဟာရာဇဝင္မွာ အတိအလင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒါနဲ႕ပတ္သက္လို႕ ဆက္စပ္ၾကည့္နိုင္တာကေတာ့ သုပညာနဂရဆိႏၵမင္းဟာ ရခိုင္မွာ
ရွိတဲ႕ မဟာမုနိ ေရႊဆင္းထုေတာ္ကို မႀကံအပ္ရာ မသမာစိတ္နဲ႔ ဖိုက်င္ထိုးရန္ ရယူဖို႕ႀကံစဥ္
ခဲ႕တယ္လို႔ ရခိုင္ရာဇဝင္သမိုင္းမွာ မွတ္တမ္းရွိပါတယ္။ဒီေတာ့ခါ ရခိုင္ဘုရင္မင္းၾတားႀကီးက
သုပညာနဂရဆိႏၵကို အမ်က္ေတာ္ထြက္ကာႏွိမ္နင္းဖို႕ ရခိုင္နယ္ျခားေစာင့္တပ္ကို သေရ
ေခတၱရာသို႔ ေစလႊတ္ေတာ္မူခဲ႔ပါတယ္။အဲဒါကိုပင္ ပ်ဴေတြက အေၾကာက္တလန္႔ျဖစ္ကာ
"င စေကာ စစ္ လာျပီ " ဆိုျပီး ဖရိုဖရဲ ထြက္ေျပးၾက၍ ကံသင့္ကာ ပ်က္စီးသြားၾကရတာပါ ပဲ။
ဒါေပမဲ႔ မေကြးျမိဳ႕နယ္ ေလးတိုင္စင္ရြာရဲ႕အေနာက္ဘက္ အရပ္နဲ႕ ေရႊဘိုခရိုင္ တန္႔စည္
ျမိဳ႕နယ္ စီပတုံး ေခ်ာင္း ဝွမ္းတေလ်ွာက္မွာ ရွိတဲ႕ ရြာကေလးေတြမွာ ပ်ဴေတြရဲ႕ ဓေလ့ထံုးစံ
ေတြနဲ႕ လူေတြ ရွိေနေသးတယ္လို႕ ေဒါက္တာသန္းထြန္းက သူ႕ရဲ႕ ျမန္မာရာဇဝင္စာတမ္း-၁
မွာ ညႊန္းထားပါတယ္။ ဒါေတြကို ေထာက္ထါးၾကည့္ရင္ ပ်ဴနဲ႕ျမန္မာဆိုတာ မတူကြဲျပားတာ
ထင္ရွားပါတယ္။အထူးသျဖင့္ ျမန္မာဆိုတာေအဒီ ၉ ရာစုမွာမွ တရုတ္ျပည္ ကန္စုနယ္က
တဆင့္ ျမန္မာျပည္ကို ေရာက္လာၾကတာကိုအားလံုး သိျပီးသားပါ။ အဲဒါကို ပုဂံေက်ာက္စာ
ေတြကလည္း သက္ေသျပထားၾကပါျပီ။ဒီေတာ့ ခ်စ္စံဝင္းက ပ်ဴနဲ႕ျမန္မာ အတူတူပဲ
လို႔ ဘာအေထာက္အထားရထားပါလိမ္႕။ၿပီးေတာ့ ခ်စ္စံဝင္းက ေျပာထားပါေသးတယ္
ဓညဝတီ ကို အစိရိပ်ဴ ဆိုလားပဲ။ရခိုင္ျပည္ကိုလည္း မိေခ်ာ္ လို႔ သံုးထာပါေသးတယ္။
ခိုင္ေမာ္ကြန္း သိထားတဲ႕ ေလ့လာထားတဲ႕ရခိုင္သမိုင္း ရခိုင္ရာဇဝင္ေတြထဲမွာ ဘယ္
အစိရိပ်ဴ မွလည္း မရွိဘူး မေတြ႕ဖူးဘူး။ ရခိုင္ကို မိေခ်ာ္ ဆိုတဲ႕ အသံုးအႏွဳန္း ဘယ္မွတ္
တမ္းမွာမွ မေတြ႕ဖူးဘူး။ ဓညဝတီဆိုတာ ရခိုင္သမိုင္းမွာ ရခိုင္မင္းဧကရာဇ္ရဲ႕ ေနျပည္ေတာ္ ျဖစ္သလို ရခိုင္
တစ္ျပည္လံုးရဲ႕ဝိၿဂိဳဟ္ျပဳ အမည္နာမလည္းျဖစ္ပါတယ္။ဘီစီ ၃၃၂၅ ကေန ေအဒီ ၃၂၇
ထိ ဓညဝတီ ေခတ္အျဖစ္ ရခိုင္မွတ္တမ္းေတြမွာ အထင္အရွား ေတြ႕နိုင္ပါတယ္။အဲဒီကာလ
မွာ ဌာေန တိုင္းရင္းသားေတြအျဖစ္ ေျမျပန္႕ေန ရခိုင္ေတြနဲ႕အတူ ေတာင္ေပၚေန တိုင္း
ရင္းသားမ်ားအျဖစ္ ျမိဳ လူမိ်ဴးစု နဲ႕ သက္လူမိ်ဴးစု ဆိုတာ အထင္အရွား ရွိေနပါတယ္။ ခ်စ္စံ
ဝင္းေျပာတဲ႕ အစိရိပ်ဴ မရွိပါဘူး။ၿပီးေတာ့ ပ်ဴေတြက ဓညဝတီ နဲ႕ ေဝသာလီ ေခတ္ အကူး
အေျပာင္း ကာလမွာမွ ျမန္မာျပည္ကို ေရာက္လာတာပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ေနာက္တခုက
ခ်စ္စံဝင္းေျပာတဲ႕ ရခိုင္ကို မိေခ်ာ္လို႔ သံုးထားတာဟာ ဘယ္ဘာသာစကားပါလိမ့္။ ရခိုင္မွာ
ရွိတဲ႕ အေထာက္အထားေတြအရေတာ့ ရခိုင္ေတြဟာစာေပေရးသားရာမွာ အိႏၵိယေျမာက္ပိုင္းသံုးတဲ႕
ျဗဟၼိအကၡရာကို ဓညဝတီေခတ္မွာ မူရင္းအတိုင္း သံုးၿပီး ေဝသာလီေခတ္မွာ ရခိုင္မွဳကို တျဖည္းျဖည္းဖန္
တီးယူကာ ရကၡဝဏၰအကၡရာကို တီထြင္သံုးစြဲခဲ႕ၾကပါတယ္။ ဘာသာစကားအားျဖင့္ မာဂဓီ ကိုအေျခခံတဲ႕
အတြက္ ပါဠိနဲ႕သကၠတ ေရာတဲ႔ ရခိုင္ဘာသာစကားကို ေျပာဆိုခဲ႕ၾကတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရကၡပူရ ရခိုင္
ဆိုတာ ပါဠိဘာသာ ရကၡိတမွ ေရြ႕လာျခင္းျဖစ္ျပီး ေဝသာလီ ေခတ္မွာတင္ " အာရကၡေဒသ
လို႔ ေခၚတြင္ခဲ႕ေၾကာင္း ေခတ္ျပိဳင္ မွတ္တမ္းေက်ာက္စာ ရွိပါတယ္။
အဲဒီေက်ာက္စာဆိုတာ ဓညဝတီ နဲ႕ ေဝသာလီေခတ္ရဲ႕သမိုင္းမွတ္တိုင္ျဖစ္ျပီး ဘီစီ ၅ ရာ
စုမွ ေအဒီ ၉ ရာစု အေစာပိုင္းအထိ ေခတ္ျပိဳင္သမိုင္းမွတ္တမ္းႀကီးတခုပင္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ
မွာ ရခိုင္ဘုရင္ေတြဟာ ေရေျမသနင္း ျပည့္ရွင္မင္း ျမင့္ျမတ္ျခင္း ကမ႓ာကို ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း
နိုင္ငံေရး က်ြမ္းက်င္ျခင္း စတဲ႕ဝိေသသေတြကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေဝသာ
လီ ၿမိဳ႕တည္ နန္းတည္ မင္းႀကီး ေဒြင္စႁႏၵားဘုရင္မင္းျမတ္၏ ဘုန္းေတာ္ကို တစ္ရာ့ တစ္
ပါးေသာ မင္းတို႕ ဦးညြတ္ၾကရေၾကာင္း။ လက္ေအာက္ခံ မင္းတို႔လည္း အေျမာက္အ
မ်ားရွိေၾကာင္း စတဲ႕ ရခိုင္ဘုရင္မင္းျမတ္ေတြသာ ေဒသတြင္း ၾသဇာႀကီးမားတဲ႕ ဧကရာဇ္
မင္းေတြျဖစ္ၾကတယ္ဆိုတာ ေပၚလြင္ေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဘုရင္ အာနႏၵစႁႏၵမင္း
ႀကီး ဆိုလ်င္ သီဟိုဠ္နိုင္ငံမွာ ျပုဳလုပ္တဲ႕ ဓမၼသဘင္ႀကီးအတြက္ ဓမၼပလႅင္ေတာ္နဲ႕ ဆင္မ
ယာဥ္ေတာ္ေတြ ပို႕လွဴတဲ႕အေၾကာင္း ။ လက္ေအာက္ခံ မင္းတစ္ပါးထံမွ သမီးကညာ အဆက္
သ ေရာက္လာတဲ႕အေၾကာင္း ။ ညီလာသဘင္မွာ အမင္းမင္းတို႕လာေရာက္ ဦးညြတ္ၾကစဥ္
မင္းႀကီးရဲ႕ ေျခေတာ္အစံုမွာ အမင္းမင္းတ္ု႔ေဆာင္းထားတဲ႕ သရဖူေတြက ေက်ာက္မ်က္
အေရာင္ေတြ ထင္ဟပ္ေနၾကတဲ႕အေၾကာင္းေတြ ေရးထ္ုးပါရွိတဲ႕အတြက္ ေဝသာလီ ေခတ္ ရခိုင္ဘုရင္ေတြဟာ ဘုန္းတန္ခိုးႀကီးတဲ႕ ဧကရာဇ္ မင္းျမတ္ေတြ ဆိုတာ ေပၚလြင္
ထင္ရွားလွပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ စီးပြါးကူးသန္းမွဳနဲ႕ နိုင္ငံသံုးအျဖစ္ ဘုရင့္တံဆိပ္ပါ ေရႊဒဂၤါး
ေငြဒဂၤါးေတြ ခပ္ႏွိပ္သံုးစြဲခဲ႔ၾကပါေသးတယ္။နိုင္ငံရပ္ျခားေတြနဲ႕ စီးပြားကူးသန္းတဲ႕ သေဘၤာဆိပ္ကမ္းႀကီး
ကိုပင္ ျမိဳ႕ေတာ္ ေဝသာလီ အနီးမွာ တည္ေဆာက္ခဲ႕တာကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ အဲဒီတုန္းက ရခိုင္ေတြရဲ႕
အေျခေနကို မွန္းဆၾကည့္နိုင္တယ္ေလ။ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ျမန္မာသမိုင္းပညာရွင္ႀကီးေဒါက္တာ သန္းထြန္း ကိုယ္၌က ရခိုင္ေတြဟာေအဒီ ၄ ရာစုမွာပင္ ယဥ္ေက်းျပီး ဖြ႕ံၿဖိဳးတဲ႕နိုင္ငံ တစ္နိုင္ငံျဖစ္ေနျပီလို႔ မွတ္ခ်က္ျပဳထားပါေပတယ္။
ေနာက္ထပ္ မွတ္သားစရာ တစ္ခုကေတာ့ေဝသာလီ နန္းစံ ရခ္ုင္ျပည့္ရွင္ စူလစႁႏၵားမင္း
ႀကီး တေကာင္းသင္းတြဲ သို႕ ေရေၾကာင္းခ်ီေတာ္မူတဲ႕အေၾကာင္းပါပဲ။ အဲဒီမွာ ရခိုင္
ဘုရင္မင္းျမတ္ဟာ ဧရာဝတီ အတိုင္း ခ်ီေတာ္မူစဥ္ ျမစ္ကမ္းတေလ်ွာက္၌ ဟံသာဝတီမင္း
အစရွိတဲ႔ သေရေခတၲရာမင္း ကေလးမင္းအုန္းေပါင္မင္း မိုးညွင္းမင္း မိုးေကာင္းမင္း
မိုူနည္းမင္း မိုးဝန္းမင္း ပန္းေလာင္မင္း စတဲ႕်ေဒသခံ မင္းေတြ လာေရာက္ခရီးဦးႀကိဳ ဦးညြတ္
ဂါရဝျပဳၾကရတဲ႕အေၾကာင္း မွတ္တမ္းေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီကာလ ရခိုင္အင္ပါယာဟာ
ဧရာဝတီျမစ္ အေနာက္ဘက္ျခမ္းထိ ရွိေနခဲ႕ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ခ်စ္စံဝင္းေျပာတဲ႕ ပ်ဴေတြ
ႀကီးက်ယ္ပါတယ္ဆိုတဲ႕အခ်ိန္မွာ ရခိုင္ေတြရဲ႕အေျခေန ဘယ္လိုလဲဆိုတာကို သိေရာ့ေပါ့
နိဂုံးအေနနဲ႕ ေျပာခ်င္တာက ရခိုင္ဆိုတာ ခ်စ္စံဝင္းတို႔ ထင္ထားတဲ႕ နယ္
စြန္ နယ္ဖ်ား တိုင္းတပါး က်ြန္မိ်ဴး မဟုတ္ဘူးအေၾကာင္းမညီညြတ္လို႔ စစ္ရွဳံးဘဝ ျဖစ္ေနရ
ျခင္းသာ ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ့ သမိုင္းကို မထိခိုက္ေစပါနဲ႕။ ခ်စ္စံဝင္းက အားလံုးကို သိမ္း
က်ံဴးျပီး ပ်ဴ နိုင္ငံကို ဇြတ္အတင္းးေၾကညာဖို႕ဆိုရင္ေတာ့ ခိုင္ေမာ္ကြန္း ကလည္း
သမိုင္းထဲက "င စေကာ စစ္တပ္" ကို်စလႊတ္ရမွာပဲ။ ျပီးေတာ့ နန္ေက်ာင္ေတြကိုပါ
မဟာမိတ္အျဖစ္ ေခၚလာဦးမယ္ေနာ။ အဲ ႕ ႕
သမိုင္းအရ ေျပာတာပါ။
ဒီေတာ့ ေဒါက္တာသန္းထြန္းက " ျမန္မာေတြမိမိတို႕ရာဇဝင္ကို အကဲအပို မပါပဲ ေရးသား၍
ကမ႓ာကို တင္ျပခ်ိန္ေရာက္ျပီ " လို႔ သူ႕ရဲ႕တတိယအႀကိမ္ထုတ္ ျမန္မာရာဇဝင္ စာအုပ္
ေနာက္ေက်ာဖုံုးမွာ မွာတမ္းထားခဲ႔တယ္ေလ။
သမိုင္းသစၥာျဖင့္
ခိုင္ေမာ္ကြန္း
ရခိုင္စာပီႏွင့္ သမိုင္းသုေတသန။
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=140934966650905&set=a.101427003935035.1073741827.100022032061274&type=3&theater
No comments:
Post a Comment