News Watch(ေစာင့္ၾကည့္သတင္းဂ်ာနယ္) ရခိုင္သမိုင္းသုေတသီ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းႏွင့္ ေမးျမန္းခန္း

------ ------- ------- -------
☞ ဆရာၾကီးရွင့္ ျပည္သူ႔ေခတ္ဂ်ာနယ္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အင္တာဗ်ဴးတခုမွာ ဆရာၾကီးေဒါက္တာေအးခ်မ္းနဲ႔ ရခိုင္အမ်ဳိးသားပါတီက ပါတီေခါင္းေဆာင္ေဒါက္တာေအးေမာင္ကို ေဒါက္တာေမာင္ဇာနည္ဆိုသူက ဆရာတို႔ ႏွစ္ဦးဟာ တကမၻာလံုးကို ေျဗာင္လိမ္ေနတယ္လို႔ ေျပာထားတဲ့ကိစၥအေပၚ ဆရာၾကီးအေနနဲ႔ ဘယ္လိုတံု႔ျပန္ခ်င္ ပါသလဲ။

➲ ကြ်န္ေတာ္နဲ႔ ေဒါက္တာေအးေမာင္ရပ္တည္ေနၾကတဲ့ အေနအထားမတူပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္က သုေတသီျဖစ္ျပီး သူက ႏိုင္ငံေရးသမားတေယာက္ပါ။ ကြ်န္ေတာ့္အလုပ္ကို ကြ်န္ေတာ္လုပ္ျပီး သူအလုပ္ကိုသူ လုပ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္က ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးဆိုတာ သမိုင္းမွာ တကယ္မရိွခဲ့လို႔ မရိွဘူးလို႔ေရးခဲ့တာပါ။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ပတ္ သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ စာတမ္းေလးေစာင္ေရးခဲ့ပါတယ္။ ေဟာေျပာပဲြေတြလည္း လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္ေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္ ဘာလိမ္ခဲ့သလဲ။ ေထာက္ျပဖို႔လိုလိမ့္မယ္။ သမိုင္းသုေတသီတေယာက္ဟာ တရားသူၾကီးလို က်င့္ရ မယ္။ ဘက္မလိုက္ရဘူး။ အစဲြကင္းရမယ္။ မိမိေရးသားေဖာ္ထုတ္သမွ်အတြက္ တာ၀န္ခံရမယ္။ အမွန္တရား အေပၚ သစၥာရိွရမယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ပညာရပ္က သင္ၾကားထားပါတယ္။ ဒီမူကို ကြ်န္ေတာ္ ဘယ္မွာမွမခ်ဳိး ေဖာက္ဖူးဘူးပါ။ ခ်ဳိးေဖာက္ခဲ့တာရိွရင္ ေထာက္ျပပါ။ ကြ်န္ေတာ္ေရးသားတိုင္း သမိုင္းအေထာက္အထားေတြ ကိုေဖာ္ျပပါတယ္။ အေထာက္အထားမရိွဘဲ ဘာမွမေရးပါ။ မူရင္းအေထာက္အထားမ်ားကိုသာ ကိုးကားျပီး ေရး သားပါတယ္။ သံသယျဖစ္သူမ်ား ထိုအေထာက္အထားေတြကို ဘယ္မွာဖတ္ရႈႏိုင္တယ္ဆိုတာကိုလည္း တိတိ က်က်ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒါဟာ သမိုင္းသုေတသနရဲ႕အေျခခံ ျဖစ္ပါတယ္။

☞ ျမန္မာနိုင္ငံေဒသတြင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္ေပၚလာပံုနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ျဖစ္စဥ္အက်ဥ္းကို ဆရာၾကီး ေလ့လာေတြ႕ရိွသေလာက္ အက်ဥ္းခ်ဳံးေျပာျပေပးေစလိုပါတယ္။

➲ အခု သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ရိုဟင္ဂ်ာေခၚသူမ်ားဟာ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီေတြျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္မင္းမ်ား အုပ္စိုးစဥ္က ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕မွာ ႏိုင္ငံျခားသားအေတာ္မ်ားမ်ား ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ ဘဂၤါလီေတြလည္းရိွခဲ့ပါ တယ္။ ၁၇၈၅ မွာ ျမန္မာမင္းအုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္ေရာက္ေတာ့ ဒီႏိုင္ငံျခားသားေတြ ရခိုင္ျပည္က ထြက္သြားၾက ပါတယ္။ လူဇင္းဘတ္ႏိုင္ငံသား ရခိုင္သမိုင္းသုေတသီဂ်က္လိုင္ဒါ(Jacques Leider)ရဲ႕ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ၁၈၂၆ ခုနွစ္ ျဗိတိသွ်တို႔ ရခိုင္ျပည္ကို စတင္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့အခါ ရခိုင္ျပည္မွာ လူဦးေရတသိန္း၀န္းက်င္ပဲ ရိွမယ္လို႔ဆိုပါ တယ္။ ရခိုင္လူမ်ဳိးေတြကို ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းကို အဓမၼေရႊ႕ေျပာင္းေနရာခ်ထားျခင္း၊ ဘဂၤလားနယ္ထဲ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္က ရခိုင္ကို ဘဂၤလားကေနအုပ္ခ်ဳပ္ေတာ့ လယ္ယာ ေျမလုပ္ငန္းအတြက္ လူသားအရင္းအျမစ္လိုတယ္။ စစ္တေကာင္းနယ္ဟာ လူဦးေရ မတန္တဆသိပ္သည္း တယ္။ ရခိုင္ျပည္မွာ ခ်ဳိ႕တဲ့ေနတဲ့ လူအင္အားကိုျဖည့္ဖို႔ စစ္တေကာင္းသားေတြကို ေခၚသြင္းေတာ့တာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အာရ္ဘီစမတ္ (R.B.Smart)ေရးသားခဲ့တဲ့ စစ္ေတြခရိုင္ ေဂဇက္ (Gazetteer of Akyab District) မွာ သူတို႔ကို စစ္တေကာင္းသား (Chittagongnian) လို႔ပဲ ေခၚထားပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးရျပီးမွ ခိုး၀င္လာတာ ငါးသိန္းရိွတယ္ဆိုတာ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သံအမတ္က ၀န္ခံထားပါတယ္။ အဲဒီမွတ္တမ္းဟာ လန္ဒန္အမ်ဳိးသားေမာ္ကြန္းတိုက္မွာ ရိွပါတယ္။ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ေခၚဖို႔ ၾကိဳးစားတာ ၁၉၅၁ မွာမွ စတာပါ။ ဘာမွ မၾကာေသးဘူး။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာေတာ့ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈတခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

☞ ဒီအသံုးအႏႈန္းနဲ႔ပတ္သက္ျပီး တကမာၻလံုးက မွားယြင္းစြာ နားလည္ေနၾကတယ္လို႔ ေျပာရမလိုျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ဒီလိုအေျခအေနျဖစ္ေပၚေနတဲ့အေပၚ ဘယ္လိုမို်း အေကာင္း ဆံုးေျဖရွင္းႏိုင္မလဲ၊ ဘယ္လိုေျဖရွင္းသင့္တယ္လို႔ ဆရာၾကီးအေနနဲ႔ သံုးသပ္မိပါသလဲ။

➲ တကယ္ေတာ့ အေမရိကန္ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက အမွန္တရားကိုမသိတာလား၊ လက္မခံၾကတာလား မသိဘူး။ အေမရိကန္ေတာင္ပိုင္းမွာလည္း မကၠစီကန္ေတြ ျပႆနာရိွေနတာပဲ။ ကိုရီးယား ကြ်န္းဆြယ္ ဂ်ပန္ရဲ႕ကိုလိုနီျဖစ္ခဲ့တုန္းက ဂ်ပန္မွာအလုပ္ခိုင္းဖို႔ေခၚလာတဲ့ ကိုရီးယားေတြ အခုမ်ဳိးဆက္သံုးဆက္ ျဖစ္သြားျပီ။ ႏိုင္ငံသား မျဖစ္ၾကေသးဘူး။ ျမန္မာအစိုးရက ႏိုင္ငံသားျဖစ္သင့္သူကို ၁၉၈၂ ခု ႏိုင္ငံသားျပဳမႈဥပေဒ အရစိစစ္ျပီး ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳပါမယ္လို႔ေၾကညာျပီး လက္ေတြ႕လည္း ေဆာင္ရြက္ေနတာပဲ။ မွန္မွန္ကန္ကန္ အစစ္ခံဖို႔ကေတာ့လိုမွာေပါ့။ သူတို႔သေဘာနဲ႔ မေလွ်ာက္ၾကဘူး။ အစစ္မခံၾကဘူးဆိုရင္ သူတို႔ အေၾကာင္းတရားပဲေလ။ အေမရိကန္မွာ ႏိုင္ငံသားျပဳျခင္း (Neutralization) လုပ္ရင္လည္း ေလွ်ာက္ရတယ္။ အစစ္ခံရတယ္။ မမွန္မကန္ေဖာ္ျပခဲ့ရင္ ရထားတဲ့ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကိုေတာင္ ဆံုးရံႈးမယ္ဆိုတာ ဥပေဒရိွတယ္။

☞ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လတ္တေလာျဖစ္ေပၚေနတဲ့ Boat People ဆိုတဲ့သူေတြကိစၥေၾကာင့္ ကမာၻ႔မီဒီယာေတြမွာ ရိုဟင္ဂ်ာအေရး ျပန္လည္ေခါင္းေထာင္ထလာတယ္။ ဒီလူေတြဟာ ျမန္မာနိုင္ငံကလိုလို၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က လို
လိုျဖစ္ေနတယ္။ ဒီလိုျဖစ္စဥ္ေတြက ဘာ့ေၾကာင့္ျဖစ္ေနရတယ္ဆိုတဲ့အေပၚမွာလည္း ပညာရွင္တေယာက္ရဲ႕ အျမင္ကို ေျပာျပေပးေစလိုပါတယ္။

➲ လူေတြ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္တယ္ဆိုတာ အေျခခံတရားႏွစ္ခုေၾကာင့္ ျဖစ္တာပါ။ တြန္းကန္မႈ(Pushing Factor)နဲ႔ ဆဲြငင္မႈ(Pulling Factor)တို႔ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ လူဦးေရေပါက္ကဲြမႈနဲ႔ ဆင္းရဲမဲြေတမႈ ဟာ တြန္းကန္မႈပါ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသားေတြဟာ ခ်မ္းသာတဲ့ မေလးရွားနဲ႔ ၾသစေၾတးလ်မွာ ေျပာင္းေရႊ႕ အေျခစိုက္ဖို႔ ေလာကနိဗၺာန္အိပ္မက္(Utopia)ေၾကာင့္ လူကုန္ကူးမႈဆိုတာေပၚလာတယ္။ မေလးရွားမွာရိွတဲ့ UNHCR ရံုးက ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ေျပာရင္ပဲ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အားလံုးဂ်ာေနၾကတာ။ တတိယႏိုင္ငံတခုမွာ အေျခစိုက္ခြင့္ရမယ္။ သူတို႔အိပ္မက္ေတြ အေကာင္အထည္ေပၚလာမယ္။ အခုျမန္မာေရ တပ္ကဖမ္းမိတဲ့အထဲ ျမန္မာျပည္က အနည္းအက်ဥ္းေလာက္ပဲပါတာၾကည့္ရင္ ဒီအခ်က္က အေတာ္ထင္ရွား တယ္။

☞ ရခိုင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ ဘဂၤါလီေတြ ပံ်႕ႏံွ႔ေနထိုင္မႈ (Demographic) အေနအထားကို သမိုင္း ပညာရွင္တေယာက္အေနနဲ႔ သံုးသပ္ျပေပးေစလိုပါတယ္။

➲ ေမာင္ေတာခရိုင္မွာ လူဦးေရအခ်ဳိးအစားမညီမွ်မႈေၾကာင့္ လူမ်ဳိးေရးပဋိပကၡေပၚေပါက္ခဲ့တာပါပဲ။ ဒါကို ထိန္းညိႇဖို႔ နည္းလမ္းရွာရမယ္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ၾကပ္မတ္ႏိုင္ရမယ္။ ခက္တာက ျမန္မာျပည္ကိုပဲ အျပစ္ပံု လက္ညိႇဳးထိုးေနၾကေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ ဒါကို လုပ္ရကိုင္ရသိပ္ခက္ေနမယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေတာင္ တန္းေဒသက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူနည္းစုေတြ အဖိႏိွပ္ခံရတာ၊ ေမာင္းထုတ္ခံရထာေတြက်ေတာ့ ဘာအသံမွ ထြက္မလာၾကဘူး။ ဒီေန့ နိုင္တကာဆက္ဆံေရးမွာ ေျမနိမ့္ရာ လံွစိုက္ၾကတာ အားလံုးသိၾကတယ္။ တရုတ္ျပည္ စင္က်န္နယ္က ၀ိဂါရ္မူဆလင္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္အမတ္ေတြ ဘယ္လူတေယာက္ တင္းတင္းမာမာ ေျပာရဲၾကသလဲ။

☞ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ မဟီေဓာတကၠသိုလ္မွာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္သမိုင္းဆိုင္ရာ ရွင္းလင္း ပဲြမွာ ဦးေဌးလြင္ဦးဆိုသူက ဖရန္႔စစ္ဘူခ်ာနန္ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ရဲ႕စာအုပ္မွာပါတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့စကားလံုးကို ထုတ္နုတ္ျပီး ကိုးကားျပီး ဆရာၾကီးကို ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့တယ္လို႔သိရပါတယ္။ ဒီရိုဟင္ဂ်ာအေရးကို လႈပ္ရွားသူမ်ားဟာ ဒီဘူခ်ာနန္ရဲ႕စာအုပ္ကို အထူးအေလးထား ကိုးကားၾကတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ရွင္းလင္း ေျပာၾကားေပးေစလိုပါတယ္ ဆရာၾကီး။

➲ ေဌးလြင္ဦးဟာ အဂၤလိပ္ဘာသာကို ေကာင္းေကာင္းဖတ္တတ္ပံုမရဘူး။ Francis Buchanan ေရးသား ခ်က္အရ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးေတြက ရခိုင္ျပည္ကို Roang လို႔ေခၚေၾကာင္း၊ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားကို Roanga လို႔ေခၚ ေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေရးထားပါတယ္။ ဘူခ်ာနန္ရဲ႕မွတ္တမ္းကို ဖတ္ရႈလိုသူမ်ား ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ဗဟိုစာၾကည့္တိုက္မွာ သြားၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ အေရွ႕ပါကစၥတန္(ယခုဘဂၤလားေဒ့ရွ္) ေဂဇက္ကိုေရးသားတဲ့ ရစၥဗီ(Rizvi)ကလဲ ဘဂၤါလီေတြက ရခိုင္ေတြကို Roang, Rohong, Rang စသည္ျဖင့္ေခၚခဲ့ေၾကာင္း ရွင္းျပထား တယ္။ ဒီအညႊန္းေတြ Buchanan, Francis. 1992. Francis Buchanan in Southeast Bengal (1798): His journey to Chittagong Hill Tracts, Noakhali and Comilla. Dhaka University Press.Rizvi, S N H.1970. East Pakistan District Gazetteers: Chittagong. East Pakistan Government Press, Dacca. မွာ ပါပါတယ္။ ၁၇ ႏွစ္ရာစုက ဘဂၤါလီကဗ်ာဆရာ ဒူလတ္ခါဇီ(Dulat Qazi)နဲ႔ အေလာလ္(Alaul)တို႔ကလည္း ရခိုင္ျပည္ကို ရိုရွန္း(Roshang)လိုလည္း ေခၚတယ္၊ ရိုဟန္း (Rohang)လို႔လဲေခၚတယ္လို႔ ေရးသြားၾကတာပဲ။ ရွင္းေနတဲ့ကိစၥပါ။

ေမငယ္

 

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1622344334671456&set=a.1377038109202081.1073741825.100006877143424&type=1&theater