မန္မာမႈျပဳခံ ရခိုင္စာပီ

 

 

ျမန္မာမႈျပဳခံ ရခိုင္စာပီ

(စာပီေပ်ာက္က လူမ်ိဳးေပ်ာက္သည္။ စာပီျမင့္မွ လူမ်ိဳးျမင့္သည္) ဆိုသည့္စကားႏွင့္အညီ ရခိုင္စာပီႏွင့္ပတ္သက္၍ မိန္းခြန္းထြက္လာပါသည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား၏အတိတ္သမိုင္းကို မည္သည့္အကၡရာစာပီျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ထားခပါသနည္း၊ ရတု၊ လကၤာ၊ အရြဲ႕၊ ကဗ်ာစသည့္မ်ားကို မည္သည့္အကၡရာစာပီျဖင့္ ရြီးသားခပါသနည္း။

အေျဖမွာယွင္းယွင္းေခ်ျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္စာပီအကၡရာႏွင့္ မွတ္တမ္းတင္ထားခသည္မဟုတ္ပါလား။ ျငင္းမည့္သူလည္း ဟိမည္မထင္ပါ။ ယင္းပိုင္ဆိုေက ေခတ္ႀကီး (၄) ေခတ္ႏွင့္အတူ ဆင္းသက္လာေသာ ရခိုင့္စာပီ ပဇာေၾကာင့္ ေပ်ာက္ကြယ္နီရပါသနည္း။ ပဇာေၾကာင့္ ျမန္မာမႈျပဳခံနီရပါသနည္း။

ရခိုင့္ႏိုင္ငံေတာ္ မာရယုမင္းအစ မဟာသမတမင္းအဆံုး မင္းေပါင္း (၂၅၀) ေက်ာ္ နန္းစံႏွစ္ေပါင္း (၅၀၀၀) ေက်ာ္ ဓည၀တီ၊ ေ၀သာလီ၊ ေလးၿမိဳ႕၊ ေျမာက္ဦး ေခတ္ႀကီး (၄) ေခတ္ျဖင့္နီထိုင္လာရာ စာပီယိုင္ေက်းမႈ၊ အႏုပညာသည္ ေျမာက္ဦးေခတ္တြင္ အထြတ္အထိပ္သို႔ ေရာက္ခပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း မဟာသမတရာဇာမင္းမတိုင္မီွကပင္ ရခိုင္ရို႔သည္ ေဖာင္ပ်က္၀ါးပိုင္ၿပိဳကဲြကာ ျမန္မာလက္ေအာက္ေရာက္ခရပါသည္။ ကနိဆိုလွ်င္ ရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္သည္ သူတပါးလက္ေအာက္၌ ႏွစ္ေပါင္း (၂၂၄) ႏွစ္ ျပည့္လားခၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္စာပီေပ်ာက္ကြယ္နီရသည္မွာလည္း ကနိအထိျဖစ္သည္။

ရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္သည္ သူတပါးလက္ေအာက္က်ေရာက္မႈႏွင့္အတူ ရခိုင္စာပီ၊ ယိုင္ေက်းမႈ၊ သမိုင္းအမြီအႏွစ္အားလံုး ျမန္မာမႈျပဳခံရပါသည္။ သို႔ျဖစ္ပါေသာ္လည္း မည္သူတဦးတေယာက္ကမွ ရခိုင့္စာပီမူရင္းကို ထုတ္ေဖာ္ရြီးသားျခင္းမဟိေပ။ အထူးသျဖင့္ လြတ္လပ္နယ္ၿမီေရာက္ ရခိုင့္စာပီပညာသွ်င္မ်ား ပိုဆိုးပါသည္။ ျမန္စာပီ၊ ျမန္မာလီသံလႊမ္းေသာစာပီ၊ ျမန္မာတ၀က္ ရခိုင္တ၀က္ ကပ်က္စာပီမ်ားကိုရာ မွင္ေယာင္လိုက္ ရြီးနီကတ္ပါသည္။ ေတာ္လွန္ေရးေလာကတြင္ ဖုတ္စား၍မကုန္ ျမင္တြိ္နီရပါသည္။

ကနိေခတ္ျမန္မာစာကို ရခိုင္သားမ်ားက ရခိုင္စာဟုအသွ်င္ခံလွ်က္ဟိပါသည္။ ကနိေခတ္ျမန္မာစာသည္ ျမန္မာေ၀ါဟာရမ်ားျဖင့္ ရြီးသားထားသည္ျဖစ္သျဖင့္ ျမန္မာစာျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္စာမဟုတ္ပါ။ ျမန္မာေ၀ါဟာရမ်ားျဖင့္ရြီးသားထားေသာျမန္မာစာကို ဇာပိုင္လုပ္ ရခိုင္စာလို႔ အသွ်င္ခံလို႔ရပါဖို႔။ စေကတေပြ အရွက္ဟိစီခ်င္ပါသည္။ အသွ်င္ခံခ်င္ပါလွ်င္ ကိုယ္ပိုင္ရခိုင္ေ၀ါဟာရမ်ားႏွင့္ ရခိုင္ပိုင္ရြီးကတ္ရဖို႔မဟုတ္ပါလား။

ျမန္မာစာပီကို ရခိုင္စာပီပညာသွ်င္မ်ားက မွင္ေယာင္လိုက္ ခိုးခ်နီသိမ့္ေရအျပင္၊ ရခိုင္မူရင္း စာပီရတု၊ လကၤာ၊ အရြဲ႕၊ ကဗ်ာ၊ ေက်ာက္စာ၊ ပီစာမ်ားကိုလည္း ရက္ရက္စက္စက္လက္မတြန္႔ဘဲ ျမန္မာမႈျပဳလွ်က္ဟိပါသည္။

ေကာင္းေကာင္း၀မ္းနည္းဖို႔ေကာင္းစြာက ရခိုင့္ေတာ္လွန္ေရးနယ္ၿမီထုတ္ စာေစာင္မဂၢဇိန္းရို႔ျဖစ္ပါသည္။ မဆလေခတ္ ျပည္တြင္းရခိုင္ပညာသွ်င္ႀကီးမ်ားျပဳစုေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ျဖစ္စဥ္သမိုင္းစာအုပ္ စာပီက႑တြင္လည္း သု၀ဏၰေဒ၀ီေစာျပည့္ညိဳ၏ သိန္ကန္မိန္တြင္ရတုကို ျမန္မာမႈျပဳထားပါသည္။


ရခိုင္ကံၾကမၼာ ႏွစ္ (၂၀၀) ( ၁၃၄၆ - ခုႏွစ္ ျပာသိုလျပည့္ေက်ာ္ (၇) ရက္နိထုတ္) တြင္လည္း ၀တီခိုင္ (ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ) သည္ သု၀ဏၰေဒ၀ီရႊန္းလိုက္ရတုပိုဒ္စံုကို လက္မတြန္႔ဘဲ ျမန္မာမႈျပဳထားသည္။

မူရင္း သု၀ဏၰေဒ၀ီ၏ရႊန္းလိုက္ရတုႏွင့္ ရခိုင္ကံၾကမၼာႏွစ္ (၂၀၀) ပါ ျမန္မာမူခံရတုကို တိုက္ဆိုင္ၾကည့္ပါက မည္သည္ေလာက္ကြာျခားသည္ကို တြိျမင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။

(၁) သိန္ကန္မိန္တြင္၊ ဆယ့္ႏွစ္ခြင္ကို၊ လြမ္းပင္ျမင့္စည္၊ ၾကာရွည္တာအကူး၊ တေပါင္းမင္းလြင္၊ ရြက္က်င္ေတာင္ေလျမဴးက၊ ၿပိဳက္သြယ္ႏူးစီးသြယ္ျဖာ၊ မတတ္သာေခ်၊ ဤေထြေထြကို၊ ၾကည့္ေလသမွ်သာတည္း၊ ပင္တိုင္းမွာညွာရြက္ေႄကြ၊ ေလျပင္ခတ္လိုက္၊ ပရစ္ေ၀ေ၀ႏွင့္၊ ငွက္ေရႊေမာင္ႏွံစံု၊ ပန္းႏွစ္ခက္ကို၊ ယူလွ်က္ႏႈတ္၀ယ္ငံု၍၊ စာခံြတံုေရႊႏွစ္လို႔၊ တထူးေထြလာ၊ ဘာသာလူလို၊ မကိုႏႈတ္ျဖင့္တို႕႔၍၊ ဤသို႕ခ်စ္ဘြယ္ဆင္၊ ရာသီခြင္ဆယ့္ႏွစ္လမ္း၊ ျငမ္းလို႔အညီ၊ မိဂသီပင္၊ ေရွ႕ဆီျမင္ေသာ္၊ စက္ခြင္မွာေယာင္ယမ္းခဲ့၊ ေထာက္လွမ္းမစာနာ၊ ပညာအထု၊ ျမတ္သူ႕ၾကည့္မွန္၊ ၾကာေလဟန္မူ၊ သူရတန္မင္း၏ရင္ေသြး၊ ဒန္္ရမာဇာလီ၊ ဒူရဘီႏွင့္၊ ခ်စ္ညီတူၾကေရးကို၊ ေနာက္ေမးမေလွ်ာက္လုိ၊ ေနလည္းႏွစ္စင္း၊ ႏွစ္ပြင့္စံုညီ၊ မဒၵီေရွ႕အဟုိတို႔၊ ေတာင္ကၽြန္းညိဳေလာကဓါတ္၊ တိုင္းမဇၥိ်မာ၊ ယင္းကျဖာသည္၊ ရာဇာမ်ိဳးရို႔ျမတ္၏၊ ဆက္မျပတ္သိမ္းယူျပန္၊ သာဂီအဆက္၊ ႏြယ္မပ်က္သည္၊ ကနက္ျဖန္႕ကာစံ၏၊ ရွစ္တန္ပလႅင္ရိုး၊ ဘိုးကဆက္ခံ၊ ဘနန္းစံသည္၊ နန္းရံတို႕အမ်ိဳးတည္း၊ ကတိုးအနံ႔လို၊ သင္းပ်ံ႔မႊီးႀကိဳင္၊ ရွစ္ရပ္လႈိင္သည္၊ မ႑ိဳင္ခ်က္ျမွဳတ္သိုထက္၊ နဂိုျပည္ေ၀သာလီ၊ ဓညႏွစ္ခန္း၊ ႏွစ္ျပည္မွန္းသည္၊ ထီးနန္းအစီရီတည့္၊ မ်ိဳးသာကီစဥ္မပ်က္၊ ႏွစ္ေပါင္းရွည္ၾကာ၊ မဟာႏြယ္ရို႔တက္၏၊ မယွက္မေႏွာၿပီ၊ ရွစ္ေသာင္းအခ်ာ၊ ဆက္ကာစိုးစံ၊ နန္းရံမယ့္ဌာနီသို႕၊ ရာသီမစြန္းခင္၊ ေအာင္စည္ယြမ္း၍၊ စက္ပန္းျဖန္႕ေစခ်င္သည္၊ ေနာက္ခြင္ၾကာလြန္းစြတကားလည္။ ။

(ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ရန္ သု၀ဏၰေဒ၀ီရႊန္းလိုက္ရတုမူရင္း)

(၁) သိန္ကန္မိန္တြင္၊ ဆယ့္ႏွစ္ခြင္ကို၊ လြန္ပင္ျမင့္စည္၊ ၾကာရွည္တာအကူး၊ တေပါင္းမင္လြင္၊ ရြက္က်င္ေတာင္လီျမဴးက၊ ျပစ္သြယ္ႏူးစီးသြယ္ျဖာ၊ မတတ္သာၿပီ၊ မႈိင္းလို႔ရီေက၊ ၾကည့္လီသမွ်သာတည္း၊ ပင္တိုင္မွာညႇာရြက္ႄကြီ၊ လီျပင္းခတ္လိုက္၊ ပရစ္၀ီ၀ီႏွင့္၊ ငွက္ရႊီေမာင္ႏွံစံု၊ လိုင္ခ်င္းတြဲယွက္၊ ပန္းႏုခက္ကို၊ ယူလွ်က္ႏႈတ္၀ယ္မံု၍၊ စာခြန္႔တံုရႊင္ႏွစ္လို၊ တထူးေထြလာ၊ ဘာသာလူလို၊ မကိုႏႈတ္ျဖင့္တို႔၍၊ ဤသို႔ခ်စ္ဖြယ္ဆင္၊ ရာသီခြင္ဆယ့္ႏွစ္လမ္း၊ ျငမ္းႏွင့္အညီ၊ မိဂသီပင္၊ ရွိကျမင္ေသာ္၊ စက္ခြင္မွာေယာင္ယမ္းခယ့္၊ ေထာက္လွမ္းမစာနာ၊ ပညာအထု၊ ျမတ္သူ႔ၾကည့္မွန္၊ ၾကာလီဟန္မူ၊ သူရတန္ရင္သီြး၊ ဒန္ရမာဇာလီ၊ ဒူရဘီႏွင္၊ ခ်စ္ညီတူခရီးကို၊ ေနာက္မီးမေလွ်ာက္လို၊ နီလည္းႏွစ္ဆင့္၊ ႏွစ္ပြင့္စံုညီ၊ မဒၵီရွိအဟိုရို႔၊ ေတာင္ကြ်န္းညိဳေလာကဓါတ္၊ တိုင္းမဇၥ်ိမာ၊ ယင္းကျဖာေက၊ ရာဇာအမ်ိဳးျမတ္၏၊ ဆက္မျပတ္သိမ္းယူျပန္၊ သာကီအဆက္၊ ႏြယ္မပ်က္ေက၊ ကနက္ျဖန္႕ကာစံ၏၊ သွ်စ္တန္ပလႅင္ရိုး၊ ဘိုးကဆက္ခံ၊ ဘနန္းစံေက၊ နန္းရံကိုယ့္အမ်ိဳးတည္း။ ကတိုးနံ႔ဥဒဟို၊ သင္းပ်ံ႕မႊီးႀကိဳင္၊ သွ်စ္ရပ္လႈိင္သည္၊ မ႑ိဳင္ခ်က္ျမဳပ္သိုထက္၊ ျပည္နဂိုရ္ေ၀သာလီ၊ ဓညႏွစ္ခန္း၊
ႏွစ္ျပည္လႊမ္းေက၊ ထီးနန္းအစီရီတည္း။ မ်ိဳးသာကီစဥ္မပ်က္၊ ႏွစ္ေပါင္းရွည္ၾကာ၊ မဟာႏြယ္မ်ိဳးတက္၏။ မယွက္မေႏွာၿပီ၊ သွ်စ္ေသာင္းအခ်ာ၊ ဆက္ကာစိုးစံ၊ နန္းရံမယ့္ဌာနီသို႔၊ ရာသီခြင္မစြန္းခင္၊ ေအာင္စည္ရႊန္းလို႔၊ စက္ပန္းျဖန္စီခ်င္ေရ၊ ေနာက္ခြင္ၾကာလြန္းစြတကားလည္း။

ဤစာအုပ္တြင္ ၀တီခိုင္က (ၾကည့္လီသမွ်) ကို (ၾကည့္ေလသမွ်) ဟူ၍၄င္း၊ (ညွာရြက္ႄကြီ) ကို (ညွာရြက္ေႄကြ) ဟူ၍၄င္း၊ (လီျပင္းခတ္လိုက္) ကို (ေလျပင္းခတ္လိုက္) ဟူ၍၄င္း၊ (ပရစ္၀ီ၀ီ) ကို (ပရစ္ေ၀ေ၀) ဟူ၍၄င္း၊ (မင္း၏ရင္သြီး) ကို (မင္း၏ရင္ေသြး) ဟူ၍၄င္း၊ (နီ) ကို (ေန) ဟူ၍၄င္း၊ (ေနာက္မီး) ကို (ေနာက္ေမး) ဟူ၍၄င္း အရွက္တရားကင္းမဲ့စြာ ျမန္မာမႈျပဳထားသည္ကို တြိျမင္ရပါသည္။ ဤနီရာတြင္ စာရြီးသူသည္ ရခိုင္ (ေနာက္မီး) ကို ျမန္မာကလည္း (ေနာက္မီး) အျဖစ္ အတူတူသံုးသည္ဟု သတိထားမိပါသည္။ ရခိုင္ (မီး) ကို ျမန္မာက (ေမး) ဟူ၍ မသံုးစဲြပါ၊ ၀တီခိုင္၏ (ေနာက္ေမး) ဟူ၍ ျမန္မာလြန္ကၽြန္မႈ၀ါဒသည္ကား ရွက္ဖြယ္အတိျဖစ္ပါသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။ ရခိုင့္ကံၾကမၽာႏွစ္ (၂၀၀) ပါ သု၀ဏၰေဒ၀ီရႊန္းလိုက္ရတုပိုဒ္စုံႏွင့္ မူရင္းသု၀ဏၰေဒ၀ီရႊန္းလိုက္ရတုပိုဒ္စံုကို ဆံုးခန္တိုင္ေအာင္ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္လိုပါက ဗ်ာဒိတ္ပန္းမဂၢဇိန္းအမွတ္ (၁) ကို ရွာယူဖတ္ၾကည့္ပါ။

ရခိုင္အားမာန္စာေစာင္ (၁) အဖြင့္ကဗ်ာအျဖစ္ ဖဒူမင္းညိဳရြီးစပ္ေသာ ေမွာက္ေတာ္ဧျခင္း (၁) ကို (ေပၚဦးကမၻာ၊ ၾကာငါးပြင့္လိုက္၊ ေရာင္ၿမိဳက္ဥာဏ္ျဖဴ၊ ငါးဆူရွင္နည္း၊ ပြင့္မည္ခ်ည္းတြင္၊၊ မိတၱည္းမေရာက္၊ ေလးပါးေနာက္၀ယ္၊ ငါးေထာင္ေထာက္တာ၊ သာသနာတြင္၊ ငါးစင္းအျမတ္၊ န၀တ္ေရက်၊၊ ငါးရာရသား၊ ဂစၦပနဒီ၊ ဤသည္ညာမြန္၊ ယဥ္ထန္တဘက္၊ ပင္လယ္ထြက္ေသာ္၊ ႏွစ္ဘက္ကမ္းၿခီ၊ ျဖားေရမွီ၀ယ္၊ ေရွ႕ဆီျပဳဗၺာ၊ အာကာမွီခိုင္း၊ ေတာင္ၿပိဳင္းၿပိဳင္း၌၊ ဆိုင္းဆိုင္းမ႑ိဳင္၊ ရခိုင္ညြန္႔ဖူး၊ မြန္ၾကည္ျမဴးသို႔၊ ေျမာက္ဥေရႊနန္း၊ တည္လတ္ထြန္းသည္၊ ဤကၽြန္းဇမၺဴထူးတည္ေလ) ဟူ၍ ရြီးသားထားသည္ကို တြိရပါသည္။

ဤနီရာမွာ ရခိုင္စာပီကို ျမန္မာမႈျပဳထားသည္ကို တိြရပါသည္။ (ငါးဆူရွင္နည္း) ဆိုသည့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မွာ ဘုရားငါးဆူကို ညႊန္းဆိုျခင္းျဖစ္ပါလိမၼည္။ (ငါးဆူရွင္နည္း) ကို ျမန္မာမ်ားက (ငါးဆူသွ်င္နည္း) ဟု အသံထြက္ပါသည္၊ ရခိုင္ရို႕ကား (ရွင္) ဆိုေသာေ၀ါဟာရကို (သွ်င္) ဟု အသံမထြက္ပါ၊ (သွ်င္) ကို ရခိုင္ရို႕က ဘုရားတရား၌ အမ်ားသံုးစြဲပါသည္၊ (အရွင္ဘုရား) ဟူ၍ မဟိပါ၊ (အသွ်င္ဘုရား) ဟူ၍ရာ ဟိပါသည္။ ထိုသို႔ေျပာဆိုရီြးသားၾကသည္မွာ ျမန္မာမ်ားျဖစ္ပါသည္၊ (ရွင္) ကို ရခိုင္ရို႕က (ရုင္ရွင္ေတာ္မဟာမုနိ၊ ဆံေတာ္ရွင္ဘုရား) စသည့္နီရာမ်ား၌ သံုးစြဲပါသည္။ (ရွင္) ဟူသည္မွာ (အသက္ရွင္သည္) ဟူ၍ အဓိပၸါယ္ရပါသည္။ (အရွင္၊အသီ) ဟူ၍ ရခိုင္ရို႔ကသံုးပါသည္။ (ျဖားေရမွီ၀ယ္) အသံုးအႏႈံးမွာလည္း ရခိုင္သားမ်ားက ရခိုင္စာပီကို ျမန္မာမႈျပဳထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ (ေရ) ကို ဗမာရို႕က (ေယ) လို႕အသံထြက္ပါသည္။ (ေရ) ကို ရခိုင္ရို႕က (လားေရ၊ လာေရ၊ စားေရ၊ တိြခေရ၊ ျမင္ခေရ၊ နီခေရ) ဟူ၍ သံုးပါသည္။ ထို (ေရ) ကို (ရီ) ဟူ၍ ရခိုင္စာပီ၌ ေျပာဆိုရီြးသားပါသည္။ (ရီႀကိဳင္ေခ်ာင္း၊ ေသာက္ရီ၊ သံုးရီ၊ ျဖားရီ၊ ကန္ရီ၊ တြင္းရီ၊ ေခ်ာင္းရီ၊ ရီအိုင္) စသည္ျဖင့္ သံုးစြဲေခၚေ၀ၚပါသည္။ (ေရွ႕ဆီျပဳဗၺာ) ဆိုသည့္ အပိုဒ္၌လည္း (ေရွ႕) စကားလံုးမွာ ျမန္မာမႈျပဳခံရခိုင္စာပီျဖစ္ပါသည္။ (ေရွ႕) ကို မူရင္း ရခုိင္စာပီ၌ကား (ရွိ) သို႕မဟုတ္ (ရွိယ့္) ဟူ၍ တြိရပါသည္၊ ရခိုင္စကား၌လည္း အခုထက္ထိ (အရွိ၊ အေနာက္) ဟူ၍ ေျပာဆိုသံုးစဲြလွ်က္ဟိပါသည္။

၄င္းရခိုင့္အားမာန္စာေစာင္ (၁) အဖြင့္ကဗ်ာ (၂) အျဖစ္ေတာ္လွန္ေရးစာဆို မင္းသားႀကီးရႊီဗန္းရြီးသားခေသာ သီတန္းစားရတုကို ရခိုင္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားက လက္အား၍ ျမန္မာမႈျပဳထားပါသည္။ (မင္းသားအမွန္၊ ငါလွ်င္ၾကံက၊ ႏိုင္ငံရပ္စည္၊ တိုင္းျပည္အတြက္၊ ကိုယ့္အသက္ကို၊ ရက္ရက္စြန္႔ခြာ၊ ကုလားရြာ၌၊ ခႏၶာရုပ္ေဟာင္း၊ ဘ၀ေျပာင္းခဲ့၊ ျဖစ္ေၾကာင္းသံသာ၊ သတၱ၀ါတို႔၊ မွန္စြာမခၽြတ္၊ သူမသတ္လည္း၊ မလြတ္တခါ၊ ေသအ့ံရာတည္း၊ ကမၻာမေၾက၊ သူတို႔ေတြလည္၊ အေနမစိုး၊ ငါေျမတိုးေသာ္၊ အရိုးတခါ၊ တြန္လိမ့္ရာ၏၊
ေနာင္လာေနာင္လူ၊ ရခိုင္သူတို႔၊ အယူမေျပာင္း၊ ငါ့လမ္းေၾကာင္းကို၊ ေကာင္းေကာင္းလိုက္လာ၊ တိုင္းဓညာကို၊ တခါမုခ်၊ ငါရို႕ရအ့ံ။ လံုးလေရွ႕သန္၊ လိုလွ်င္ၾကံက၊ နိဗၺာန္မခၽြတ္၊ လက္၀ါးခတ္သည္၊ စြဲမွတ္ဤစာေသတမ္းစာတည္း) ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။

(ေသအံ့ရာတည္း၊ လံုးလေရွ႕သန္၊ စဲြမွတ္ဤစာေသတမ္းတည္း) စေသာအပိုဒ္မ်ားတြင္ (ေသ၊ ေရွ႕) ဆိုသည့္ ေ၀ါဟာရမ်ားမွာ ျမန္မာမႈျပဳခံ ရခိုင္စာပီျဖစ္ပါသည္။ (ေသ) ( ေရွ႕) ဟူ၍ ရခိုင္ရို႔က သံုးစြဲျခင္းမဟိပါ။ ရခိုင့္စာပီ၌ (သီ) ( ရွိ) ဟူ၍ရာ သံုးစဲြပါသည္။ စကားေျပာရာတြင္လည္း ဤအတိုင္းပင္ ေျပာဆိုသံုးႏံႈးပါသည္။ (သူတို႕ေတြလည္း) ဆိုသည့္အပိုဒ္၌လည္း (ေတြ) ဆိုေသာေ၀ါဟာရကို ရခိုင္၌လံုး၀မတြိရပါ။ (ေတြ) သည္ ျမန္မာစကားစစ္စစ္ျဖစ္ပါသည္။ ဗမာမႈအျပဳမခံရသိမ့္ေသာ (ဓည၀တီနိဂံုးရြာမ်ားသမိုင္းသာျခင္း၊ မူရင္းသု၀ဏၰေဒ၀ီ၏ ရႊန္းလိုက္ရတု) မ်ားကို ဖတ္ၾကည့္ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ ရခိုင္စာပီအရြီးအသားအစစ္မ်ားကို တြိရပါလိမ့္မည္။ (ရႊန္း) ဆိုေသာေ၀ါဟာရကိုလည္း (ရႊန္း) လား (သႊ်န္း) လား သုေတသနျပဳရန္လိုအပ္ပါသည္။

အျမင္

အမ်ိဳးသီလကိုေစာင္ထိမ္းေရဆိုေသာ ရခိုင္သားႀကီးရို႔ ေအကနိ အမ်ိဳးသီလကိုဖ်က္ဆီးနီေရဆိုေက မမွားပါ။ ရခိုင့္ကံၾကမၼာႏွစ္ (၂၀၀)၊ ရခိုင္အားမာန္္စာေစာင္၊ ရခိုင္ဘ၀၊ ဓည၀တီစာေစာင္၊ လမ္းျပၾကယ္စာေစာင္၊ ယခု (ရခိုင္အမ်ိဳးသားသတင္းစာ) ရို႔သည္ ရခိုင့္ေတာ္လွန္ေရးနယ္ၿမီကထြက္ေသာ စာအုပ္စာေစာင္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ရခိုင္စကားရခိုင္ေ၀ါဟာရ တလံုးတပါဒမွ် မတြိရပါ။ အထက္စာေစာင္မ်ားပါ ေဆာင္းပါးကဗ်ာမ်ားသည္ ရခိုင္စာပီထဲသို႔ လံုး၀သြတ္သြင္းမရေသာ ျမန္မာစာပီမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ေအပိုင္ ျမန္မာစာပီကို ရခိုင္လူငယ္ထုအတြင္းသို႔ ရခိုင့္မ်ိဳးခ်စ္မ်ားက အတင္းအဓမၼသြတ္သြင္းပီးနီမည္ဆိုပါလွ်င္ အမ်ားမၾကာရခိုင္သားကို ျပတိုက္ထဲမွာၾကည့္လီကတ္ပါဖိ။

ရခိုင္စာပီကို လ်စ္လ်ဴျပဳ အမႈမဲ့အမွတ္မဲ့ ပစၥလကၡတ္ပစ္ထားသည့္အျပင္ မူရင္းရခိုင္စာပီမ်ားကိုလည္း တတ္အားသမွ်ျမန္မာမႈျပဳနီေသာ ရခိုင္မ်ိဳးခ်စ္ႀကီးမ်ားကို ပေဇာင္ပ်င္လို႔ မ်ိဳးခ်စ္ေတဟုဆိုပါဖို႔။ မိမိရို႔မွာ ကိုယ္ပိုင္စာပီအကၡရာ၊ ကိုယ္ပိုင္ဘာသာစကားဟိပါလွ်က္သားႏွင့္ သူမ်ားစာပီ၊ သူမ်ားစကားကိုအငွါးသံုးစဲြျခင္းသည္ ကၽြန္စရိုက္လကၡဏာျဖစ္သည္။ ေတာင္ေက်ာ္မ်ားက အားလံုးဖတ္နားလည္ေအာင္ ျမန္မာပိုင္ရြီးရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆင္ၿခီပီးေလ့ဟိပါသည္။

ေတာင္ေက်ာ္တိကို ရခိုင့္အသိုင္းအ၀ိုင္းထဲက လံုး၀ပစ္ပါယ္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ (ငေတာင္ေက်ာ္) တိ အသက္ဟိနီသမွ် ရခိုင္သားကၽြန္ဘ၀က မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ပါ။ ငေတာင္ေက်ာ္တိသည္ ရခိုင့္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ရခိုင့္ေတာ္လွန္ေရးကို တိုက္ရိုက္တမ်ိဳး သြယ္၀ိုက္တဖံုဖ်က္ဆီးနီေသာ 

 

 

ကာလနာမ်ားျဖစ္ပါသည္။

စာရိတၱပ်က္ျပားမႈ၊ ဘာသာတရားအားအေလးအနက္မထားမႈ၊ တေယာက္ကိုတေယာက္ အျပန္အလွန္မေလးစားမႈ၊ တေယာက္ကိုတေယာက္ ဗိုလ္က်စိုးမိုးလိုမႈရို႔သည္ ရခိုင္သား၏ကၽြန္ဗီဇလကၡဏာျဖစ္သည္။ ရခိုင္တခ်ိဳ႔ ရခိုင္စကားမေျပာတတ္ပါယာ။ (ယ) ႏွင့္ (ရ) ကိုကဲြေအာင္ အသံမထြက္တတ္ပါယာ။ ေအပိုင္ျဖစ္လာရျခင္းသည္ ရခိုင့္စာပီမထြန္းကားမူအေပၚ အဓိကမူတည္ပါသည္။ ျမန္မာကိုက်ည္း အျပစ္ေျပာလို႔မၿပီးပါ။ ကိုယ္မ်က္ခ်ီးကို ကိုယ္ျမင္ခ်ိန္တန္ပါဗ်ာယ္ျဖစ္ပါေၾကာင္း။


အခ်ဳပ္ေျပာရဖို႕ဆိုေက ျမန္မာကိုေခၚခီစြာလည္း ရခိုင္သားပါ။ ရခိုင့္စာပီကို ျမန္မာျပဳနီသူမ်ားမွာလည္း ရခိုင္သားပါ။ ရခိုင္ဘုရားမ်ားကို သိုက္တူးေရာင္းစားစြာလည္း ရခိုင္သားပါ။

ျမန္မာမႈျပဳခံရခိုင့္စာပီႏွင့္အတူ ရခိုင္သားဦးေဏွာက္ ျမန္မာမႈျပဳခံလားရသည္။ လြယ္လြယ္ကူကူႏွင့္ ေဖ်ာက္ဖ်က္ႏိုင္လိမ့္မည္မဟုတ္ပါ။ ၄င္းကို ရခိုင္စကားတြင္ (ျဂင္းကပ္လားယာ) ဟု ေျပာပါသည္။ ေအပိုင္ဆိုေက ဆရာႀကီးရို႔ ကၽြန္ေတာ္ရို႔တိက မ်ိဳးဆက္သစ္တိကို ဇာအမြီမ်ိဳးပီးရပါဖို႔လဲ။ သမိုင္း၀င္ဘုရားကိုေရာင္းလို႔ ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ဖို႔စြာလား။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကိုဓျမတိုက္လို႔ လူမႈဖံုလံုေရးလုပ္ဖို႔စြာလား။ (ခင္ဗ်ားေပ်ာတာ က်ေနာ္ မက်ားဘူး၊ ယခိုင္စကားေမ့သြားပ်ီ) ဆိုေရ အမြီမ်ိဳးလား။ သမိုင္းပီးတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ယင္း သမိုင္းႄကြီးတင္နီကတ္ေတ အမိလင္မသားတိ ပေဇာင္စဥ္းစားကတ္ေတေရာင္။ ။

ေက်ာ္၀င္းေခ် (ေခ်ာင္းသာႀကီး)

 

https://www.facebook.com/centralconceptionforarakan/photos/a.919445178152000.1073741829.741000855996434/1332679093495271/?type=3&theater