တိုင္းသစ္ျပည္သစ္ႏိုင္ငံသစ္ျဖစ္လာျခင္းအတြက္ နည္းလမ္းႏွစ္သြယ္

တိုင္းသစ္ျပည္သစ္ႏိုင္ငံသစ္ျဖစ္လာျခင္းအတြက္ နည္းလမ္းႏွစ္သြယ္
-------------------------------------------------------------------------------------------
ႏိုင္ငံေရးပုံစံသစ္၊ ႏိုင္င့ံအုပ္ခ်ဴပ္ေရးအသစ္နန္ ့တိုင္းသစ္ျပည္သစ္စနစ္သစ္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလားဖို ့ နည္းလမ္းႏွစ္သြယ္ဟိေရလို ့ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္ရို ့က ေထာက္ျပကတ္ေတ။ ပထမနည္းလမ္းက လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး (၀ါ) စစ္ပြဲကရာ အခင္းအက်င္းအသစ္ကိုဖန္တီးႏိုင္ေရ ဆိုေရ ထင္ျမင္ခ်က္ပင္ ျဖစ္ေတ။ ၁၉ ရာစု၏နာေမအၾကီးဆုံးေတြးေခၚရွင္ျဖစ္ေတ ကားလ္မား(စ္) (Karl Marx) က ”ကမၻာ့သမိုင္းအျဖစ္အပ်က္တိနန္ ့ အရွိတရားတိကိုေလ့လာၾကည့္လိုက္ေက လူ ့သမိုင္းေခတ္ဦးမွာက်င့္သုံးခကတ္ေတ ေက်းပိုင္ကြ်န္ပိုင္စနစ္ကို တက္သစ္စပေဒသရာဇ္လူတန္းစားက ေတာ္လွန္ပနာ အာဏာလုယူေရခါ၊ ျမီရွင္ပေဒသရာဇ္စနစ္ကို တက္သစ္စ ဓနရွင္လူတန္းစားက ေတာ္လွန္ျပီးေက ေခတ္စနစ္အေျပာင္းအလဲလုပ္ကတ္ေတ အခ်ိန္မွာေတာင္မက၊ အရင္းရွင္စနစ္ကို ပစၥည္းမဲ့အလုပ္သမားလူတန္းစားက ေတာ္လွန္ျပီးေက လူတန္းစားမဲ့လူ ့ေဘာင္ ထူေထာင္ဖို ့ၾကိဳးပမ္းခကတ္ေတ ကာလမွာေလ့ “အၾကမ္းဖက္ေတနည္း (၀ါ) လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲနည္း” နန္ ့ရာ အၾကိမ္ၾကိမ္တိုက္ပြဲဆင္ျပီးေက ေအာင္ျမင္မွဳရယူ ေခတ္သစ္ထူခကတ္စြာကို တြိရေရ” လို ့ေျပာခေရ။ မတရားနယ္ခ်ဲ ့ဂုတ္သြီးစုပ္ေတ ကိုလိုနီစနစ္ကို ေတာ္လွန္ခကတ္ေတ အခ်ိန္ခါမွာေလ့ အမ်ိဳးသားလက္နက္ကိုင္လမ္းစိုဥ္ကို ဆုပ္ကိုင္ျပီးခါမွရာ ကိုလိုနီလက္ေအာက္ခံႏိုင္ငံတိေရ ေအာင္ျမင္မွဳရ လြတ္လပ္လာခကတ္စြာကို တြိရေရ။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးသိပၺံပညာရွင္တစ္ေယာက္ျဖစ္ေတ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ပါေမာကၡခ်ားလ္စ္တယ္လီ (Charles Tilly) က ဥေရာပသမိုင္းျဖစ္စဥ္နန္ ့ႏိုင္ငံသစ္တိျဖစ္ထြန္းလာျခင္းနန္ ့ပတ္သက္လို ့ေလ့လာေရ စာတမ္းထဲမွာ “စစ္ပြဲကရာ ႏိုင္ငံသစ္တိ ဖန္တီးေရ” (War makes states.) လို ့ မွတ္ခ်က္ခ်ေျပာဆိုခေရ။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ကမၻာေက်ာ္စာရြီးဆရာၾကီး ႏိုင္ငံေရးသုေတသီ ဖူကူယားမား (Francis Fukuyama) က စစ္ပြဲနန္ ့က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္ေအာင္ႏိုင္ျပီးမွ တိုင္းျပည္ထူေထာင္ႏိုင္ျခင္းေရ တကမၻာလုံးအတိုင္းအတာနန္ ့ေျပာေက မွန္ခ်င္မွရာမွန္ႏိုင္ေကေလ့ တရုတ္သမိုင္းကိုေလ့လာၾကည့္လိုက္ေက အင္အားၾကီးေရ ဘုရင့္ႏိုင္ငံက အင္အားနည္းေရ ပေဒသရာဇ္ျပည္ေခ်တိကို စစ္ခ်ီသိမ္းပိုက္ပနာ အင္ပါယာထူေထာင္ခစြာကို တြိရေရလို ့ သူ ့စာအုပ္ The Origins of Political Order: From Prehuman Times to the French Revolution မွာ သုံးသပ္ထားေရ။

ဒုတိယနည္းလမ္းက ျငိမ္းခ်မ္းစြာလမ္းခြဲပနာ တိုင္းသစ္ျပည္သစ္ထူေထာင္ျခင္းဆိုေရ ယူဆခ်က္ပင္ ျဖစ္ေတ။ ဂ်န္န၀ါရီလ ၁ ရက္နိန္ ့ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ ခ်က္ကိုစလိုဗက္ကီးယားႏိုင္ငံေရ ႏွစ္တိုင္သေဘာတူလမ္းခြဲပနာ ခ်က္နန္ ့စလိုဗက္ကီးယား ဆိုေရ ႏိုင္ငံသစ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံကို ထူေထာင္ခကတ္ေတ။ ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္နိန္ ့ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္မွာ စင္ကာပူေရ မေလးျပည္ေထာင္စုက ခြဲထုတ္ခံလိုက္ရေရ။ စစ္နန္ ့ေျဖရွင္းခရေရ လက္နက္ကိုင္ႏိုင္ငံေရးပဋိပကၡအသြင္မေဆာင္ခလို ့ ႏိုင္ငံေရးသုေတသီတိက မေလးစင္ကာပူကိစၥကို ျငိမ္းခ်မ္းစြာလမ္းခြဲျခင္းလို ့သတ္မွတ္ထားကတ္ေတ။ တခ်ိဳ ့က ၾကီးမားေရ သြီးေခြ်းအသက္တိ ရင္းႏွီးပီးဆပ္စရာမလိုပဲ ကိုယ္လုိခ်င္ေရ ႏိုင္ငံေရးအာဏာကို ရေအာင္ယူႏိုင္ျခင္းေရ ႏိုင္ငံေရးပညာ ျပည့္၀ျခင္းလို ့ ေျပာဆိုကတ္ေတ။ တရုတ္ရွိေဟာင္းစစ္ဗိသုကာၾကီး Sun Tzu က “စစ္ပြဲတိုင္းမွာ အႏိုင္ရျခင္းေရ ထူးကဲလြန္းေရ စြမ္းရည္မဟုတ္… မတိုက္ပဲနန္ ့ ရန္သူ ့ခုခံမွဳကို ျဖိဳခြဲႏိုင္ျခင္းကရာ ထူးကဲေရစစ္ပညာ” (Hence to fight and conquer in all your battles is not supreme excellence; supreme excellence consists in breaking the enemy’s resistance without fighting) လို ့ေျပာဖူးခေရ။

စာပီႏိုဘယ္ဆုကို ျငင္းခေရ တစ္ဦးတည္းေသာ စာရြီးဆရာၾကီးလူသား၀ါဒီ ယန္းေပါဆတ္ (Jean-Paul Sartre) က “လြတ္လပ္ေရးဆိုစြာ ငါရို ့အလုပ္ခံခရစြာကို ျပန္လုပ္ျခင္း” (Freedom is what we do with what is done to us.) ပင္ျဖစ္ေတလို ့ေျပာခေရ။ သူေျပာခေရစကားကို အဓိပၺါယ္ခ်ဲ ့ရေက လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးက လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးကို က်ည္ဆံတိၾကဲ အေလာင္းတိထပ္ေအာင္သတ္ပနာ က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္ထားခေက အက်ဴးေက်ာ္ခံခရေရ လူမ်ိဳးက ထပ္တူေရတုံ့ျပန္မွဳနန္ ့ေတာ္လွန္ခါမွရာ လြတ္လပ္ေရးကို ရႏိုင္ေရ ဆိုေရ သေဘာပင္ျဖစ္ေတ။ က်ည္ဆံၾကဲခံထားရစြာကို ပန္းၾကဲပနာ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို ့ ၾကိဳးစားအားထုတ္ျခင္းေရ မွားယြင္းလြဲေခ်ာ္ေရလုပ္ေဆာင္ခ်က္ပင္ျဖစ္ေတလို ့ေျပာရပါဖို ့။ကိုယ္ရင္ဆိုင္နိန္ရေရ ရန္သူ၏သေဘာသဘာ၀၊ စရိုက္လကၡဏာ၊ ယုံၾကည္မွဳ၊ ခံယူခ်က္၊ ႏိုင္ငံေရးအျမင္တိကို အေသအခ်ာေလ့လာသုံးသပ္ဆန္းစစ္သိထားျပီးခါမွရာ ကိုယ္လိုခ်င္ေရ ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲကို ကိုယ္လားခ်င္ေရလမ္းေၾကာင္းနန္ ့ကိုယ္လိုခ်င္ေရပုံစံမ်ိဳး ခ်မွတ္အေကာင္အထည္ေဖာ္လာႏိုင္ဖို ့လို ့ ထင္ျမင္မိပါယင့္..…။

ခိုင္ေအာင္ေအာင္
- See more at: http://rakhinethargree.com/arakanarticles…