ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီး (ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး) ဦးေဇာ္ေအးေမာင္ အား Yangon Media Group ေတြ႕ဆုံေမးၿမန္းမႈ

အင္တာ ေနရွင္နယ္ဖိအားကို ေၾကာက္လို႔ သူတို႔ကို ႀကီးစိုးခြင့္ေပး လိုက္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း ေနာက္လာမယ့္ အႏွစ္ ၂ဝခန္႔ေလာက္ဆိုရင္ ဒုတိယမေလးရွားျဖစ္သြားမယ္။ အင္ဒို နီးရွားႏိုင္ငံလို ျဖစ္သြားမယ္။

ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေရးရာ ဝန္ၾကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္အား Yangon Media Group က ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းထားမႈကုိ ေအာက္ပါအတုိင္း ဆက္လက္ ဖတ္ရႈပါ။


ေမး- ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ရခိုင္နဲ႔ ဘဂၤါလီရဲ႕ ျပႆနာေတြက ဘယ္လိုေပၚေပါက္လာသ လဲဆိုတာကို ဝန္ႀကီးအေနနဲ႔ ေျပာျပေပးပါ ဦးခင္ဗ်။

ေျဖ- ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာအခု ျဖစ္ေနတဲ့ ဘဂၤါလီပဋိပကၡဟာ ဘာသာေရး ပဋိပကၡလဲ မဟုတ္ဘူး။ လူ႕အခြင့္အေရး ထိခိုက္ေနတဲ့ဟာလဲ မဟုတ္ဘူး။ အဓိက ဒီျဖစ္စဥ္က ပထဝီႏိုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္ပဲျဖစ္တယ္။ ေနာက္ ဒီျပႆနာက ဒီကေန႔မွ ေပၚလာတဲ့ ျပႆနာလဲမဟုတ္ဘူး။ ဒါဟာ ဘယ္ကစ ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့သမိုင္းကို အနည္းငယ္ ေျပာ ရမယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ တနသၤာရီကို အဂၤလိပ္က ၁၈၂၄ ခုႏွစ္မွာ စသိမ္းတယ္။ အဲဒီသိမ္းတဲ့အထိ ရခိုင္ ျပည္နယ္မွာ ဘဂၤါလီဆိုတာမရွိဘူး။ အဲဒီ ေတာ့ ဟိုးေရွးဘုရင္ေတြလက္ထက္ ကတည္းက အမႈထမ္းခဲ့ဖူးတဲ့ ကမန္ဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးရွိတယ္။ ဒီလူနည္းစု ကမန္ေတြက တခ်ိဳ႕က ဗုဒၶဘာသာ၊ တခ်ိဳ႕က အစၥလာမ္ ဘာသာကို ကိုးကြယ္ၾကတယ္။ ဒါကလဲ လူ နည္းစုပါ။ အဲဒီထဲက ဘုရင့္ဆီမွာေလးသည္ ေတာ္အျဖစ္ အမႈထမ္းခဲ့တဲ့ လူနည္းစု ရွိေနခဲ့တယ္။ ဒီလူမ်ိဳးစု(ကမန္)ကလည္း ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာေနလာေတာ့ ရခိုင္ေတြနဲ႔ ႐ုပ္ေတြ ေရာ၊ စကားေျပာတာေတြပါ သိပ္မကြဲဘူး အတူတူပဲ။ သူတို႔က ဘာသာေရးျပင္းထန္ သူေတြမဟုတ္ဘူး။ သူတို႔နဲ႔ ရခိုင္ေတြနဲ႔က ဘာျပႆနာ မွ မရွိၾကဘူး။ ရခိုင္ကို အဂၤလိပ္ သိမ္းတယ္ဆိုေပမယ့္ တကယ္ သိမ္းခဲ့တာက အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ၊ ေၾကးစားနယ္ခ်ဲ႕ အရင္းရွင္ ကုမၸဏီက သိမ္းခဲ့တာ။ ကုမၸဏီ ကသိမ္းၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိ ေျမၾသဇာ ေကာင္း တဲ့ ေျမေတြေပၚမွာ လယ္စိုက္ဖို႔နဲ႔ ဗာဂ်ီးနီးယားေဆး႐ြက္ႀကီးစိုက္ဖို႔ ဟိုဘက္ စစ္တေကာင္း နယ္ထဲက ဘဂၤါလီေတြကို ေခၚသြင္းခဲ့တာ။ ဒီလယ္စိုက္တဲ့ ဘဂၤါလီေတြက တခ်ိဳ႕က လယ္စိုက္ခ်ိန္ၿပီးရင္ စစ္တ ေကာင္းဘက္ကိုျပန္သလို တခ်ိဳ႕ကလဲ မျပန္ဘဲ အေျခခ် ေနထိုင္ျဖစ္သြားၾကတယ္။ ေခတ္ တေခတ္ အေျပာင္း အလဲမွာ ဒီျပႆနာက အၿမဲတက္တတ္ပါတယ္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အဂၤလိပ္အဆုတ္၊ ဂ်ပန္အတက္ ဒီကုလားေတြက အဲဒီမွာ “မူဂ်ာဟစ္ ဒင္”ဆိုတဲ့ အဖြဲ႕ ဖြဲ႕တယ္။ အဂၤလိပ္အစိုးရ က သူတို႔ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း နဲ႔ အတူ တိုက္တဲ့ ရခိုင္ေတာ္လွန္ေရး သမားေတြကို တိုက္ဖို႔ ကုလားေတြကို လက္နက္တပ္ ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာ ကုလားေတြ က ေတာ္လွန္ေရးသမား လာရင္ မတိုက္ဘဲ ေတာ္လွန္ ေရးသမားနဲ႔ ပူးေပါင္းတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီ လက္နက္ေတြနဲ႔ပဲ ရခိုင္ေတြကို ႏွိပ္ကြပ္ေရး ဆိုတဲ့မူနဲ႔ ရခိုင္႐ြာေတြကို သတ္ တယ္။ မီး႐ႈိ႕ ၾကတယ္။ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ ဘက္က ႐ြာေတြကို မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးလုပ္ခဲ့တာ။ အဲဒါ သမိုင္းမွာရွိတယ္။ ေမာင္ေတာမွာ ၉၈ ႐ြာ၊ ဘူးသီးေတာင္မွာ ၁၁၆ ႐ြာ၊ ေျမာက္ဦးမွာလဲ မီး႐ႈိ႕ခံရတဲ့ ရခိုင္႐ြာေတြ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဝန္းက်င္မွာ အမ်ားႀကီး၊ အခုထိ ရခိုင္႐ြာ ျပန္ မျဖစ္လာေတာ့ဘူး။ အကုန္လုံး ကုလား႐ြာ ေတြ ျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒီ ၄၂ ခုႏွစ္ကာလ မွာ သူတို႔က ရခိုင္ကို မ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္။ သူတို႔(ဘဂၤါလီ)ေတြရဲ႕ ေပၚ လစီရွိတယ္။ သူတို႔က ေအာ္မယ္(့ငစ)၊ ေျပး မယ္(မကည)၊ ငိုမယ္ (ခမပ) ဆိုတဲ့ ေပၚလစီနဲ႔ ကမၻာကို ျပတယ္။ သူတို႔က ရခိုင္ကိုသတ္မယ္။ မီး႐ႈိ႕မယ္။ သူတို႔အိမ္လဲ မီး႐ႈိ႕မယ္။ ေနာက္ၿပီး ထြက္ေျပးမယ္။ ၿပီးရင္ ကမၻာကို ငိုျပမယ္။ ဒီလိုေပၚလစီနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕အေပၚက ဆရာႀကီးေတြခ်ေပးတဲ့ ေပၚလစီနဲ႔ လုပ္ ၾကတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ၁၉၄၅ မွာလဲ ျဖစ္ခဲ့ေသးတယ္။ ေနာက္ပိုင္း လြတ္လပ္ေရး ရၿပီး ဖဆပလ အစိုးရလက္ထက္ ေရာက္လာတယ္။ ဖဆပလအစိုးရက ရခိုင္အေရးနဲ႔ သူ႕ အေရးဆိုရင္ ရခိုင္အေရးကို လုပ္ေဆာင္ ေပးမႈမရွိ ဘူး။ ေနာက္ပိုင္း သူတို႔အစိုးရ (ဖဆပလ) သက္တမ္း ႏွစ္ခုေလာက္မွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြက ရခိုင္အေရးကို ရခိုင္ေတြ ေဆာင္ ႐ြက္ ဖို႔အ တြက္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား ညီၫြတ္ေရး ပါတီ(ရတည)ဆိုၿပီး တည္ေထာင္လိုက္ၾကတယ္။ အဲဒီရခိုင္ပါတီက ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အင္အားႀကီး လာတယ္။ အဲဒီပါတီကို ၿဖိဳခြဲ ဖို႔အတြက္ သူတို႔(ဖဆပလ)က ကုလား ကို ျပန္ေမြးတယ္။ ဘူသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ မွာ ကုလားေတြကို မွတ္ပုံတင္ေတြ ထုတ္ေပး လိုက္တယ္။ ကုလားေတြမွာက ေပၚလစီ ရွိတယ္။ ရခိုင္ကို တိုက္ဖို႔အတြက္ ဗမာကို ေပါင္းမယ္။

ရခိုင္ကိုတိုက္ၿပီးရင္ ဗမာကို တိုက္မယ္ဆိုတာ သူတို႔ရဲ႕ေပၚလစီပဲ။ ဒါကို ဦးႏုတို႔က သေဘာမေပါက္ဘဲနဲ႔ ဖဆပလ ထဲမွာ ကုလားပါတီေတြကို ဝင္ခြင့္ေပးလိုက္တာ။ အဲဒီလိုလုပ္လိုက္တာ ပထစအစိုးရ လက္ထက္မွာ ေမာင္ေတာမွာ ကုလားဝန္ ႀကီး၊ သူက က်န္းမာေရးဝန္ႀကီး ဆူလတန္ မာမက္ဆိုတာ ေပၚလာတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဆိုၿပီး သူတို႔ ကတင္ ျပတာကို ဦးႏု အစိုးရအဖြဲ႕ကလက္ခံၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာ အသံလႊင့္ လိုက္တဲ့ျပႆနာက ဒီကေန႔ အထိ ရွည္လာတာပဲ။

(၁)အဂၤလိပ္သြင္း လာတယ္ လယ္စိုက္ဖို႔အတြက္၊

(၂)ေတာ္ လွန္ေရးမွာ ေတာ္လွန္ေရး သမားေတြကို ခံခ်ဖို႔အတြက္ ကုလားေတြကို အဂၤလိပ္က ၁၉၄၂ မွာ လက္နက္အပ္ခဲ့တယ္။

(၃)လြတ္ လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပိုင္း ပထစအစိုးရလက္ ထက္မွာ ရခိုင္ပါတီကို ဖဆပလပါတီက အ ႏိုင္ရဖို႔အတြက္ ကုလားေတြကို မွတ္ပုံတင္ ေပးၿပီး ကုလားဝန္ႀကီးေတြပါ ခန္႔ခဲ့တာ တတိယအမွား။

(၄)စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ ရခိုင္ ျပည္နယ္ကိုလာတဲ့ အစိုးရလူႀကီးေတြက ကုလားေတြနဲ႔ေပါင္းၿပီး စီးပြားလုပ္ေတာ့ ကု လားေတြကို ႀကီးစိုးခြင့္ေပးခဲ့ တယ္။

(၅)ၿပီး ခဲ့တဲ့ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ဝွိက္ကတ္ေတြ(white card) ႏိုင္ငံသား မဟုတ္ တဲ့ သူေတြကို ပါတီေထာင္ ခြင့္ေပးတယ္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မဲေပးခြင့္ေပး တယ္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲဝင္ခြင့္ ေပးတယ္ ဒါ ေတြက အမွားေတြပဲ။ အဲဒီ အမွားေတြကို ရခိုင္ေတြက ခါးစည္းခံၿပီး အေနာက္တံခါး ကို ေစာင့္ေရွာက္ေန ခဲ့တာ ယေန႔အ ထိပဲ။ ဒီအခ်ိန္ဒီအခါမွာ အေနာက္တံခါး လုံၿခဳံဖို႔ အတြက္ ခုနက အမွား ငါးခ်က္ကို သင္ခန္းစာ ယူရမယ္။ ဒီသင္ခန္းစာ ကို ကိုယ့္ပါတီ တစ္ရပ္ထဲ ၏အက်ိဳး၊ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးထဲ ရဲ႕ အက်ိဳးကိုမၾကည့္ဘဲနဲ႔ တစ္ႏိုင္ငံလုံးရဲ႕အက်ိဳး၊ တိုင္း ရင္းသားေတြရဲ႕အက်ိဳးကို ၾကည့္ရမယ္။ အ ခ်ဳပ္အျခာအာဏာ လက္လြတ္သြားမွာ သိပ္ ေၾကာက္ရတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေနာက္ တံခါးသာ က်ိဳးသြားမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လာမည့္ႏွစ္ အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ေ႐ႊ တိဂုံဘုရားကို ျပတိုက္ထဲမွာ သြားၾကည့္ရမယ့္ အျဖစ္မ်ိဳးေရာက္သြားမယ္။ အဲဒီတာဝန္ေတြ ကို ထမ္းေဆာင္ရင္းနဲ႔ ရခိုင္ေတြ လဲ ခ်ည့္နဲ႔ လာၿပီ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုရင္ အစိုးရက ကိုယ့္ ဘက္က မရပ္တည္ေပး ဘူးေလ။ ရခိုင္ဘက္ က ရပ္တည္ရမယ္ဆိုတာ အစိုးရက ဒီႏွစ္ပိုင္း ေလးအတြင္းေရာက္မွသိလာခဲ့တာ။ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡထဲမွာ အစိုးရက ရခိုင္ေတြသတ္တယ္ ဆိုတဲ့အထင္နဲ႔ ရခိုင္ေတြကို အထင္လြဲၿပီး သူ တို႔ကိုယ္တိုင္ ကုလားေတြရဲ႕ ပရိယာယ္ထဲမွာ ေရာက္သြားခဲ့တယ္။ အခုမွျပန္နားလည္လာ တာ။ သူတို႔က ကိုယ့္သားသမီးကိုေတာင္ သတ္ၿပီး ရခိုင္သတ္ပါတယ္ဆိုၿပီး လုပ္တဲ့ အမ်ိဳးအစားေတြဆိုတာ အစိုးရလူႀကီးေတြ နားလည္ဖို႔လိုတယ္။

ေမး- ဒီအေနာက္တံခါးက က်ိဳးေပါက္မယ့္ အႏၲရာယ္နဲ႔ရင္ဆိုင္ေနရ တယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္ လိုကာကြယ္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါသလဲခင္ဗ်။

ေျဖ- အေနာက္တံခါးကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ က အစိုးရတစ္ခုတည္းနဲ႔ ကာကြယ္လို႔ မလုံ ေလာက္ပါဘူး။ ျပည္သူနဲ႔အစိုးရ ေပါင္းလုပ္ ရပါ မယ္။ ျပည္သူေတြကို ျပည္သူ႕စစ္လိုဟာ မ်ိဳးထား ေပးရမယ္။ ရခိုင္ေတြကို မယုံဘူးဆို ရင္ အဲဒီနယ္စပ္ေတြမွာ ေနထိုင္ေနတဲ့ အစိုးရ ပင္စင္စား ရခိုင္ စစ္မႈထမ္းေဟာင္းေတြရွိတယ္။ ဒီလူေတြက အစိုးရကို ပင္စင္စားတဲ့ အထိ အလုပ္အေၾကးျပဳထားသူေတြ။ သူတို႔ ကို ျပည္သူ႕စစ္ပုံစံနဲ႔ ႐ြာတစ္႐ြာ၊ ရပ္ကြက္တစ္ ရပ္ကြက္မွာ ေသနတ္ ၁၀ လက္ခန္႔နဲ႔ ျပည္သူ႕ စစ္ကို ႀကီးၾကပ္ဖြဲ႕စည္းေပးႏိုင္ရင္၊ ကာကြယ္ ခိုင္းရင္ ကုလားရန္က ခ်က္ခ်င္းေအး သြားမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္တင္ျပထား ေပမယ့္ ျပည္သူ႕ စစ္ဖြဲ႕ေပးဖို႔က မျဖစ္လာေသး ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ေတြကိုမယုံရင္ ကု လားေတြရဲ႕အမ်ိဳကို ခံမလား။ ဒီမိုကရက္တိုက္ ေဇးရွင္းစနစ္မွာ ကုလားေတြ ရဲ႕ ၀ါးမ်ိဳမႈက သိပ္ေၾကာက္ဖို႔ေကာင္းတယ္။ သူတို႔(ဘဂၤါလီ) က ဝင္လာမယ္။ ကေလးေတြေမြးမယ္။ မွတ္ပုံ တင္ေတာင္းမယ္၊ ကမၻာကို ငိုျပမယ္။ ကမၻာ့ ႏိုင္ငံႀကီးေတြက သူတို႔နဲ႔အစၥလာမ္ႏိုင္ငံေတြ တိုက္ေနတဲ့အေပၚမွာ သူတို႔ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ ခ်က္အေကာင္းေတြ ေဖာ္ေဆာင္ျပႏိုင္ဖို႔အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္က သူတို႔ရဲ႕ေစ်းကြက္ တစ္ခုျဖစ္ေနတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အေမရိကန္အစိုးရက သူတို႔ႏိုင္ငံမွာ အၾကမ္းဖက္ ေတြကိုႏွိမ္နင္းတယ္။ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံကို ဝင္ၿပီးေတာ့ ဘင္လာဒင္ကိုဝင္သတ္တယ္။ အဲဒီလို လုပ္ခဲ့ေပမယ့္ သူတို႔ကအစၥလာမ္ေတြ အေပၚမွာသူတို႔ က႐ုဏာထားတယ္ ဆိုတာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြကိုျပဖို႔အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကေစ်းကြက္ပဲ။ အဲဒါကို အစိုးရလည္းသိဖို႔လို သလို ရခိုင္ေတြလည္းသိဖို႔လိုတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ကိုယ့္ျပည္တြင္းေရးကို ဒီလူေတြ (ျပည္ပ အဖြဲ႕အစည္းေတြ) ဝင္စြက္ဖက္တာ မခံနဲ႔။ သူ တို႔ဆီကရမယ့္အကူအညီက ဘာမွမေျပာပ ေလာက္ဘူး။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသားေတြ နဲ႔ ကိုယ့္ဘာသာလုပ္လို႔ရတယ္။ အဲဒီလို အကူ အညီကိုလဲေမၽွာ္မွန္းေနစရာမလိုဘူး။ ေမၽွာ္ မွန္းတာနဲ႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕အခ်ဳပ္ အျခာအာဏာ က်ဆုံးသြားလိမ့္မယ္။ တစ္ခ်ိန္ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ သမၼတက မုတ္ဆိတ္ႀကီးနဲ႔ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။

ေမး- ဇန္နဝါရီ ၂၈ ရက္ကလုပ္တဲ့ ရခိုင္ ျပည္နယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးျပဳလုပ္ တဲ့ ႏိုင္ငံျခား အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတာဝန္ရွိသူ ေတြ ေဆြးေႏြးပြဲကို ဘယ္လိုသုံးသပ္ပါသလဲ ခင္ဗ်။

ေျဖ- အဲဒါကေတာ့ေသခ်ာမသိဘူး။ ရခိုင္ ျပည္နယ္အေၾကာင္းကို ရန္ကုန္မွာ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲလုပ္တယ္။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ဝန္ႀကီးကို မဖိတ္ၾက ဘူး။ အဲဒီအတြက္ အaသးစိတ္ေတာ့ မသိဘူး။ သတင္းစာမွာ ဖတ္ရ သေလာက္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရဘက္က ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္ ေျပာတာေတြက အမွန္ေတြပဲ။ ေထာက္ခံတယ္။ ကုလားေတြက ႏိုင္ငံတကာက တစ္ေယာက္ေယာက္ လာေတာ့မယ္ဆိုရင္ မီး႐ႈိ႕ ျပမယ္။ သူတို႔ေတြက အင္တာနက္အခ်ိတ္အ ဆက္ေကာင္းတယ္။ အစိုးရအဖြဲ႕က အဲဒီေဒသ ကို ကုလသမဂၢအႀကီးအကဲတစ္ေယာက္ လာ မယ္ဆိုတာကို မသိေသးဘူး။ သူတို႔ (ဘဂၤါလီ) ေတြက သံ႐ုံးေတြက တစ္ဆင့္ သိေနၿပီ။ ရခိုင္ ျပည္နယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သတင္းထုတ္ျပန္ ခ်က္ေတြကို သူတို႔(ယူအင္န္အဖြဲ႕အစည္း)ေတြက ဘက္လိုက္ၿပီးေတာ့ ထုတ္ျပန္တာ သာ ျဖစ္တယ္။ ဒါကို ကၽြန္ေတာ့္သေဘာထားက ႐ႈတ္ခ်တယ္ဆိုတာထက္ ပိုျပင္းထန္တဲ့စကား ရွိရင္ အဲဒီစကားနဲ႔ေျပာခ်င္တယ္။ ဒီလိုဘက္ လိုက္တဲ့ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးနဲ႔ ကုလသမဂၢ ရခိုင္ ျပည္နယ္ကို ဘာမွလာမကူညီနဲ႔။ ရခိုင္ေတြ က ဘာမွမလိုခ်င္ဘူး။ ဒီလိုစိတ္ဓာတ္မ်ိဳးနဲ႔ထုတ္ ျပန္မႈေတြလုပ္မယ္ဆိုရင္ ရခိုင္ေျမကို ကုလ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ေျခေတာင္မခ်ဖို႔ ေျပာခ်င္တယ္။

ေမး- ဒီကေန႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ဖို႔နဲ႔ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ဖို႔အတြက္ ဘာေတြလိုအပ္မယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။

ေျဖ- တရားဥပေဒစိုးမိုးဖို႔ အရင္လုပ္ရမယ္။ အခုစစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ ကုလား သခ်ၤိဳင္းနားမွာ ေျမ ျမႇဳပ္ခြင့္မရဘူး။ ကုလားေတြက ျပႆနာရွာ တယ္။ ဒါက တရားဥပေဒ မစိုးမိုးတာပဲ။ လက္ရွိစစ္ေတြၿမိဳ႕က ကုလား႐ြာေတြကို သန္း ေခါင္စာရင္းေကာက္လို႔မရဘူး။ ဒါလည္း တရားဥပေဒ မစိုးမိုးတာပဲ။ ဒါေတြကို ရေအာင္လုပ္ရမယ္။ အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္ မွာေနရင္ ဥပေဒအရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ေနရမယ္။ အဲဒါကိုလက္မခံရင္ ဖမ္းရဲရမယ္။ သူတို႔ (ဘဂၤါလီ) ထက္ အင္အားႀကီးေအာင္ လုပ္ရမယ္။ အစိုးရက ကုလား ႐ြာ သားေတြ ထြက္႐ိုက္မွာေၾကာက္လို႔ မသြားဘူး၊ မလုပ္ရဘူး။ သူတို႔႐ြာသား အင္အား ၃၀၀ ရွိရင္ ကိုယ္က ၆ဝဝနဲ႔သြားၿပီး မရရေအာင္လုပ္ရမယ္။ ဥပေဒနဲ႔ထားရင္ ဥပေဒကိုလိုက္နာရမယ္။ ဒီလိုမလုပ္ရင္ သူတို႔(ဘဂၤါလီ)ေတြ က ေရာင့္တက္လာမယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ကုလား႐ြာေတြမွာရွိ တဲ့ ေမာ္လဝီ ဆရာေတြ ကိုင္ထားတဲ့ ဟန္းဖုန္းေတြကို သိမ္းဆည္းရမယ္။ အဲဒီ ဟန္းဖုန္းေတြနဲ႔ သူတို႔က အေမရိက မွာရွိတဲ့ အာအက္စ္အို ဆိုတဲ့အဖြဲ႕နဲ႔ နက္ဝပ္ခ္ တစ္ခုလို ခ်ိတ္ေနတယ္။ အဲဒီနက္ဝပ္ခ္က ျမန္မာအစိုးရနက္ဝပ္ခ္ ထက္ေတာင္ ႀကီး ေနတယ္။ အဲဒါေတြကို ထိန္းရမယ္။

ေမး- ဝန္ႀကီးသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕လက္ရွိ အေနအထားကို စီမံခန္႔ခြဲ မယ္ဆိုရင္ ဘယ္လို စီမံခန္႔ခြဲမႈပုံစံခ်မလဲဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ- ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ဆိုရင္ အရင္ဆုံး အဲဒီရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တရား ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို လုပ္ေဆာင္မယ္။ တကယ္ေဒသခံအရာရွိ ေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္မွာထားမယ္။ အခု စစ္ေတြမွာလို ေဒသခံကိုတျခားပို႔ၿပီး ေဒသ အေၾကာင္းမသိတဲ့ အရာရွိကို ခန္႔ထားတာမ်ိဳး ေတြကို ျပင္မယ္။ ဒါမွျဖစ္စဥ္ေတြကို အျမန္ဆုံး ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မွာျဖစ္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုက စစ္ေတြလိုၿမိဳ႕ကို အရက္တင္သြင္းမႈေလၽွာ႔ခ်ရမယ္။ ေနာက္ဘဂၤါလီေတြကို သူတို႔က ဧည့္သည္ဆိုတာကို လက္ခံလာေအာင္ ေျပာျပမယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ေနရမယ္ဆိုတာကိုေျပာျပရမယ္။ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းတို႔၊ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ အဆက္ျဖတ္ မယ္။ သူတို႔လာေနသေ႐ြ႕ ဒီလူေတြ(ဘဂၤါလီ)ေတြ က အခုလိုျဖစ္ေနဦးမွာပဲ။ ဘာေၾကာင့္ဆိုရင္ သူတို႔(ယူအင္န္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား) ဆီက ေပးတဲ့ အကူအညီက ရခိုင္ရတာမဟုတ္ဘူး။ ကုလားေတြပဲရေနတဲ့အတြက္ျဖစ္တယ္။

ေမး- လက္ရွိရခိုင္မွာ ဘဂၤါလီအလုံးစုံလႊမ္း မိုးထားၿပီျဖစ္တဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ေတြရွိရင္ သိခ်င္ပါ တယ္။

ေျဖ- ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ၊ ရေသ့ ေတာင္ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ ေနာက္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေတြမွာ လႊမ္းမိုးထားလိုက္ၿပီ။ အဲဒီေလးၿမိဳ႕ နယ္မွာ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ ထိန္းလို႔ရတဲ့အဆင့္ရွိ တယ္။ ရေသ့ေတာင္လည္း ထိန္းလို႔ရေနေသး တယ္။ ေမာင္ေတာနဲ႔ ဘူးသီးေတာင္က ထိန္းလို႔မရေတာ့ဘူးျဖစ္ေန တယ္။ ေမာင္ေတာမွာ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းဘဂၤါလီရာခိုင္ႏႈန္းက ၉၈ ရာခိုင္ႏႈန္း အထိလႊမ္းမိုးထားၿပီး ရခိုင္လူမ်ိဳးက ႏွစ္ရာခိုင္ႏႈန္းပဲရွိေတာ့တယ္။ ဒီအေျခအေန ကို အစိုးရက အကာအကြယ္ေပးဖို႔လိုမယ္။ မဟုတ္လို႔ အာဆီယံမွာ မ်က္ႏွာပန္းလွေအာင္ လုပ္ရင္ ေနာက္ ၁၀ႏွစ္ေလာက္ အတြင္းမွာ အေနာက္တံခါးက က်ိဳးသြားႏိုင္တယ္။ ဒါကို မထိန္းသိမ္းဘူးဆိုရင္ သူတို႔ရဲ႕လူဦးေရေပါက္ ပြားႏႈန္းက မ်ားတဲ့အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လည္း မုတ္ဆိတ္နဲ႔ျဖစ္လာမယ္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္အရ လူမ်ားသူက မဲႏိုင္ရင္ တက္တာကိုး။ ေနာက္အဲဒီကတစ္ဆင့္ အ ေနာက္တံခါးက်ိဳးတဲ့အတြက္ မၾကာမီရန္ကုန္ က်သြားမယ္။ အခုစာရင္းေတြျပဳစုေနတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ၾကား တာကိုေျပာရရင္ ကရင္ျပည္ နယ္မွာ ရာခိုင္ႏႈန္း ၄၀ က ဘဂၤါလီျဖစ္ေန ၿပီ။ ေနာက္ရန္ကုန္မွာ ၃၈ ရာခိုင္ႏႈန္းက ဘဂၤါလီ ျဖစ္ေနၿပီ။ အဲဒီလို အေျခ အေနမွာ အင္တာ ေနရွင္နယ္ဖိအားကို ေၾကာက္လို႔ သူတို႔ကို ႀကီးစိုးခြင့္ေပး လိုက္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း ေနာက္လာမယ့္ အႏွစ္ ၂ဝခန္႔ေလာက္ဆိုရင္ ဒုတိယမေလးရွားျဖစ္သြားမယ္။ အင္ဒို နီးရွားႏိုင္ငံလို ျဖစ္သြားမယ္။

ေမး- ဟုတ္ကဲ့။ အခုလို သုံးသပ္ေျပာၾကား ေပးတဲ့ဝန္ႀကီးကိုေက်းဇူး တင္ပါတယ္။ ရခိုင္ အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘာမ်ားျဖည့္စြက္ေျပာ ခ်င္ပါ သလဲခင္ဗ်။

ေျဖ- ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစိုးရအေနနဲ႔ အာဆီယံ မွာ မ်က္ႏွာ လွေအာင္၊ ႏိုင္ငံ တကာမွာေနလို႔ ေကာင္းေအာင္ မ်က္ေတာင္တစ္ဆုံးပဲမၾကည့္ ပါနဲ႔။ ေရရွည္ ကို ၾကည့္ေပးပါ။ ေနာင္လာမယ့္ ႏွစ္ ၅၀၊ ႏွစ္ ၁ဝဝကို ၾကည့္ေပးပါ။ ရခိုင္တိုင္း ရင္းသားေတြဘက္က ကာကြယ္ေထာက္ပံ့ ေပးပါ။ ကၽြန္ေတာ့္အခု သုံးသပ္မႈေတြကို အျပစ္ မျမင္ေစခ်င္သလို ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြကို လည္း ရန္သူလို႔မျမင္ပါနဲ႔။ အခုအေျခအေန က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ကို ပိုက္ဆံနဲ႔ဝယ္ေနတာကိုခံေနရတာ။ ေရာင္းၾက မွာလား။ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ခ်နင္းမယ္ဆိုတဲ့ အေတြးမ်ိဳးေတြနဲ႔ေတာ့ အလုပ္မလုပ္ၾကပါနဲ႔။

ေက်ာ္ေဇယ် ေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္းသည္။Rakhine Citizen Journalists

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=709828905704540&set=a.124295534257883.15417.100000323126948&type=1&theater