အေနာက္တန္းခါး က်ိဳးက်လားလီဗ်ာယ္လား

ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ)နန္ ့တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း

ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာေဒသမွာ ခိုး၀င္ဘဂၤလီကုလားလူဦးေရ ကိုးဆယ္ရာခိုင္ႏွဳန္းေက်ာ္ဟိနိန္ျခင္းက အေနာက္တန္းခါး ျပိဳက်လားခဗ်ာယ္ဆိုစြာကို ေထာက္ျပနိန္ပါေရ။ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့ လူမ်ိဳးအတုလုပ္ျပီးေက ပုံစံသစ္နန္ ့ နယ္ပယ္ခ်ဲ ့ထြင္လုယူလာနိန္ျခင္းကရခိုင္ရို ့အမ်ိဳးသားလုံျခဳံရီးကိုျခိမ္းေျခာက္နိန္ျပီးေကေအဘဂၤလီတိေရ ႏိုင္ငံတကာဘာသာရီးအၾကမ္းဖက္အုပ္စုတိနန္ ့ပါဆက္သြယ္ပနာ အၾကမ္းဖက္ ခံတပ္ၾကီးတခု တည္ေဆာက္ဖို ့ၾကိဳးပမ္းလာနိန္ျခင္းက ေဒသတြင္းျငိမ္းခ်မ္းရီးကိုပါ ခ်ိဳးေဖာက္လာနိန္ပါေရ။ ခိုး၀င္ဘဂၤလီအႏၱရာယ္ ဇာေလာက္ၾကီးေလ ဆိုစြာကုိ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာပနာ “ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေနာက္တံခါး တကယ္က်ိဳးပ်က္သြားျပီလား ႏွင့္ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွသည္ ႏိုင္ငံေတာ္သို ့” စာအုပ္ကိုရီးသားထုတ္၀ီထားေရ ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ)နန္ ့ အဂုပိုင္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါေရ။

(က) ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ) ရီးသားထုတ္၀ီထားေရ စာအုပ္ကို ပီးျဖစ္ေတ နာေမ၊ စာအုပ္မွာပါေရ ေဆာင္းပါးတိနန္ ့ စာဖတ္ပရိတ္သတ္ကိုခ်ျပခ်င္ေရ သတင္းအခ်က္အလက္တိကို အယင္ဆုံး ရွင္းျပပီးစီခ်င္ပါေရ။

ေျဖ ။ ။ ရခိုင္အေရးအခင္းကာလတိမွာ အကၽြန္ရီးသားခေရ ေဆာင္းပါးတိအနက္ “ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့အေနာက္ တံခါးတကယ္က်ိဳးပ်က္သြားၿပီလား “ ေဆာင္းပါးနန့္ “မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွ သည္ႏိုင္ငံေတာ္သို့”ေဆာင္းပါးႏွစ္ပုဒ္ ကို ေပါင္းပနာ စာအုပ္နာေမပီးလိုက္ေစာ္ပါ။ ယင္းကာလတိမွာ ေအေဆာင္းပါးႏွစ္ပုဒ္ဆိုေစာ္ အြန္လိုင္းဆိုဒ္တိမွာ အက်ယ္ျပန့္ဆံုးေဖာ္ျပခေစာ္ကို တြိရပါေရ ။ ယင္းပိုင္ လူတိသတိျပဳမိခေရ နာေမေလ့ျဖစ္ေတပိုင္ အြန္လိုင္းမွာ မဖတ္ဖူးေရ စာဖတ္ပရိသတ္အနီနန့္ စာအုပ္ဆိုင္တိမွာ ျမင္တြိျဖစ္ေက ဇာအေၾကာင္းအရာတိ ရီးထားစြာေလ့ ဆိုေစာ္ကို ခ်က္ခ်င္းသိႏိုင္ေရ နာေမျဖစ္ေတအတြက္နန့္ ယင္းနာေမကို ရြီးခ်ယ္လိုက္ေစာ္ပါ။ ေဆာင္းပါး(၁၂)ပုဒ္ ပါ၀င္ပါေရ ။ ရခိုင္အေရးအခင္းမျဖစ္ခင္က ႏွစ္ပုဒ္ရီးျဖစ္ေစာ္ကလြဲလို့ က်န္(၁၀)ပုဒ္က အေရးအခင္းကာလတိမွာ ရီးျဖစ္ေစာ္ပါ။ အဓိကအားျဖင့္ လက္ဟိဗမာအစိုးရနန့္ ရခိုင္မဟုတ္ေရ ဗမာအပါအ၀င္ က်န္တိုင္းရင္းသားတိကို ရည္စူးပနာ(ေဇာင္းပီးပနာ)ရီးေစာ္ပိုင္ ရခိုင္ျပည္ကလြဲလို့ က်န္ေရေဒသတိက မြတ္ဆလင္တိကိုပါ ရည္ရြယ္ေစာ္ပါ။ ဆိုလိုခ်င္ေစာ္က က်န္ေဒသက မြတ္ဆလင္တိအနီနန့္ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ပနာ အိမ္ရွင္ကို ေမ်ာက္ႏွင္ခ်င္ေရ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံဘဂၤလီရို့စိတ္ဓါတ္တိကို ဆန့္က်င္လာေအာင္လို့ပါ။ သူရို ့အားလံုး တသားတည္းျဖစ္လားေက ျပႆနာတိ ကေကာင္းရွုပ္ထြီးလားႏိုင္ေရ လို့ ေတြးမိလို့ျဖစ္ပါေရ။ ေနာက္တခ်က္က အစိုးရအပါအ၀င္ က်န္တိုင္းရင္းသားတိကို ရခိုင္ရို့ခံစားနီရေရ ကင္ဆာေရာဂါဆိုေစာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကင္ဆာေရာဂါတခုျဖစ္ေတဆိုေစာ္ကို မီးေမာင္းထိုးျပျခင္းျဖစ္ပါေရ။ ဆိုေက ရခိုင္လူထုကို ဇာျဖစ္လို့ ေဇာင္းပီးမရီးေစာ္လဲဆိုေရ မီးခြန္းဟိပါဖို့ထင္ပါေရ ။ ရခိုင္ျပည္သူတိအနီနန့္ ကုလားအေၾကာင္းကို ဗမာအပါအ၀င္ က်န္ေရတိုင္းရင္းသားတိထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ပိုသိလို့ျဖစ္ပါေရ ။ “ကုလားမႏိုင္ ရခိုင္ကိုမီး” ဆိုေရပိုင္ ကုလားကို ႏိုင္ေရ နည္းဗ်ဴဟာ ရခိုင္တိလက္ထဲမွာ ဟိေရလို့ အကၽြန္ ယံုၾကည္ပါေရ။ အာဏာမဟိမွဳအေပၚမွာ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္ေစာ္ရာ ဟိပါလိေမ။ ယေကေလ့ ေအစာအုပ္ကို ကိုယ္ရို့ ရခိုင္တိအနီနန့္ အကၽြန္ရည္စူးေရ စာဖတ္ပရိသတ္တိလက္ထဲကို ေရာက္ေအာင္ ကူညီပံ့ပိုးသင့္ေရလို့ ျမင္မိပါေရ ။ ရခိုင္ျပည္အတြက္ အုတ္တခ်ပ္၊သဲတပြင့္အက်ိဳးဟိဖို့လို့ အကၽြန္ယံုၾကည္ပါေရ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေနာက္တန္းခါး အဂင့္က်ိဳးလားခဗ်ာလ္လားဆိုေရ မီးခြန္းကို အကၽြန္ရည္ညြန္းေရ စာဖတ္ပရိသတ္ကို မီးၾကည့္ေစာ္ပါ။ ယင္း မီးခြန္းနန့္အတူ စာဖတ္ပရိသတ္ကို ရခိုင္ရို့၏ ဇာတိပုညဂုဏ္မာနကို ျပပနာ သူရို့ရင္ထဲကိုေလ့ ယင္းစိတ္ကို သြင္းပီးလိုက္ေစာ္ပါ ။ ဘဂၤလီတိကို စိန္ေခၚျပလိုက္ေစာ္ေလ့ျဖစ္ပါေရ။ အျခားအျခားေဆာင္းပါးတိေစာ္ေလ့ ဘဂၤလီရို့ လုပ္ရွားမွဳ ၊ သတင္းအခ်က္အလက္တိအေပၚမွာ အၿခီခံရီးသားေရပိုင္ သမိုင္းအၿခီခံအနီနန့္ေလ့ ရီးသားေစာ္တိေလ့ပါပါေရ ။ ေအစာအုပ္ေစာ္ ရခိုင္လူထုကို ပစ္မွတ္ထားပနာ ရီးထားေစာ္မဟုတ္ဆိုေကေလ့ေသာ့ စာအုပ္ကို ဖတ္ၿပီးေရအခါ နဂိုဟိၿပီးသားမ်ိဳးခ်စ္စိတ္နန့္ ဇာတိပုညဂုဏ္မာနကို “ အား “ ျဖစ္စီလိေမလို့ ယံုၾကည္ပါေရ ။ ကိုယ္ရို့ ရခိုင္အခ်င္းခ်င္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ၀န္ခံရေက ဇာတိပုည ဂုဏ္မာနေၾကာင့္ ငါရို့တန္းခါးမက်ိဳးသီးေ၀း --- လို့ ရင္ေကာ့ပနာ ဘဂၤါလီတိကို စိန္ေခၚျပခေကေလ့ ဦးေအးသာေအာင္စကားကို ယူသံုးရေက သီနတ္တခ်က္မေဖာက္ဘဲ ရခိုင္ျပည္ နီရာအခ်ိဳ့ အသိမ္းပိုက္ခံလိုက္ရေစာ္ကို အကၽြန္ရို့ ၀န္ခံရပါဖို့။

(ခ) လူ ့အခြင့္အရီး အရီျခဳံထားျခင္းေနာက္ကြယ္က ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့သရုပ္မွန္နန္ ့ ႏိုင္ငံရီးရည္ရြယ္ခ်က္ေတ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္ကနိန္ ႏိုင္ငံေတာ္သို ့ အေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးပီးလို ့ရႏိုင္ပါဖို ့လား။

ေျဖ ။ ။ဒုတိယကမၻာစစ္မျဖစ္ခင္က အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာဟိေရ မြတ္ဆလင္တိက သီးျခားမြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံထူေထာင္ရီးလွဳပ္ရွားမွဳေစာ္ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိအတြက္ ပံုေဖာ္စရာအိပ္မက္တခုလို့ေျပာရဖို့ထင္ပါေရ။ ဆိုလိုခ်င္ေစာ္က အိႏၵိယႏိုင္ငံကခြဲထြက္ၿပီး ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသစ္(မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံ)ထူေထာင္ရီးကာလက အဂုလက္ဟိ ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ႏိုင္ငံဆိုေစာ္ မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံ(ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ)ထူေထာင္ေရးသတ္မွတ္ ဧရိယာထဲမွာပါပါေရ ။ ဆိုေက ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ေဒသေတာင္ပါေက ယင္းေဒသနန့္အလြန္နီးစပ္ေရ ရခိုင္ျပည္ထဲက ဘူးသီးေတာင္၊ေမာင္ေတာ၊ရေသ့ေတာင္ေဒသရို့ကိုပါ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသစ္ဧရိယာထဲမွာ ထည့္သြင္းသတ္မွတ္ဖို့ႀကိဳးစားခဖူးပါေရ။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ကရာခ်ီၿမိဳ့မွာ က်င္းပခေရ အစၥလာမ္ညီလာခံမွာ ရခိုင္ျပည္ထဲမွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီကုလားတိက အဆိုတင္သြင္းခပါေရ။ ပါကစၥတန္ေခါင္းေဆာင္ ဂ်င္းနားက လက္မခံေရအခါ ယင္းေဒသကို သီးျခားႏိုင္ငံထူေထာင္ဖို့ မ်ိဳးဆက္အဆက္ႀကိဳးပမ္းလာေစာ္ ကနိအခ်ိန္ထိျဖစ္ပါေရ။ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံထဲက ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ႏိုင္ငံခြဲထြက္ ထူေထာင္လာျခင္းသမိုင္းေစာ္ေလ့ ဘဂၤလီရို့အတြက္ အင္အားတခုျဖစ္စီခပါေရ။ ဆိုေက ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိဆိုေစာ္ လက္ဟိသတ္မွတ္ထားေရ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ နီထိုင္ေရ အျခားေဒသတိက မြတ္ဆလင္တိနန့္ကြဲျပားပါေရ။ အျခားေဒသတိမွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိေစာ္ သီးျခားျပည္နယ္(သို့မဟုတ္)ႏိုင္ငံေတာ္အျဖစ္ကို အိပ္မက္မမက္ေကေလ့ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိက အိပ္မက္မက္ပါေရ။ ရခိုင္ျပည္အျခားတဘက္မွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိကို မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွတဆင့္ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ရီးကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စည္းရံုးခေကေလ့ေသာ့ မေအာင္ျမင္ခပါ။ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းမွာ အျခားေဒသမွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိကိုပါ စည္းရံုးႏိုင္ခပါေရ ။ အထင္ရွားဆံုးက၂၀၁၂ ရခိုင္အေရးအခင္းက သက္သီပါ။ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိနန့္ ရခိုင္ျပည္၏ အျခားတဘက္မွာ နီထိုင္ေရမြတ္ဆလင္တိ တသားတည္းျဖစ္မွဳေစာ္ ဘဂၤလီရို့၏ အိပ္မက္ကို တစံုတရာ ရုပ္လံုးေပၚလာျခင္းတခုလို့ျမင္ပါေရ။ ယင္းတသားတည္းျဖစ္မွဳကို နည္းေပါင္းစံုနန့္ ခြဲႏိုင္ေအာင္ ၊ စည္းျခားထားႏိုင္ေအာင္ လုပ္ရပါဖို့။ ေနာက္တခ်က္ေျပာခ်င္ေစာ္က မြတ္ဆလင္ကမၻာကေလ့ ရခိုင္ျပည္ထဲက မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္(သို့မဟုတ္)ႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ေပၚရီးကို နည္းလမ္းေပါင္းစံုနန့္ ပံ့ပိုးပီးလီဖို့ဆိုေစာ္ကို ေျပာခ်င္ပါေရ။ ကနိအခ်ိန္မွာ ဘဂၤလီကုလားတိ၏ ကြန္ယက္ဆိုေစာ္ ရခိုင္ျပည္ထဲမွာသာ မဟုတ္ပါဗ်ာလ္။ ရခိုင္ျပည္ထဲက ကုလားဒုကၡသည္စခန္းနန့္ရန္ကုန္၊ ကုလားဒုကၡသည္စခန္းနန့္ ႏိုင္ငံတကာအထိ ျဖန့္က်က္ထားေရဆိုေစာ္ကို အကၽြန္အေလးအနက္ထားေျပာခ်င္ပါေရ။ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)က လူဦးေရေပါက္ကြဲမွဳဆိုေစာ္ အနီးစပ္ဆံုး ရခိုင္ျပည္ထဲကို စီး၀င္လာပါလိေမ။ ကနိအခ်ိန္မွာေလ့ စီး၀င္နီဆဲပါ။ အကၽြန္ရို့ ရခိုင္ျပည္အေနာက္တန္းခါးကို ခိုင္ခံ့ေအာင္ ဇာပိုင္လုပ္ရဖို့လဲဆိုေစာ္ ကနိကာလ ရခိုင္ရို့၏ စိန္ေခၚမွဳတရပ္လို့ ျမင္ပါေရ။ အကၽြန္ထပ္ေျပာခ်င္ေစာ္က ဘဂၤလီတိဆိုေစာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ရီးမရခင္ကပင္ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္ သို့မဟုတ္ မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံထူေထာင္ရီးကို တစိုက္မတ္မတ္ မ်ိဳးဆက္အဆက္ဆက္ ႀကိဳးပမ္းလာကတ္ေတဆိုေစာ္ကို ေျပာခ်င္ပါေရ ။

(ဂ) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံတကာမွာ သိကၡာက်ေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးပုံၾကီးခ်ဲ ့အပုပ္ခ်နိန္ျပီးေက ျပည္တြင္းမွာပါ ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ရီးကို အဟန္ ့အတားလုပ္နိန္ေရ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့မဟာဗ်ဴဟာ နည္းဗ်ဴဟာက်က် ေႏွာင့္ယွက္နိန္မွဳကို ဇာပိုင္ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းလားသင့္ေရလို ့ ထင္ျမင္ယူဆပါလဲ။

ေျဖ ။ ။ လက္ဟိ အစိုးရအနီနန့္ ႏိုင္ငံတကာကို စကားနန့္ရွင္းျပျခင္းထက္ အေထာက္အထားတိနန့္ ရွင္းျပေက ႏိုင္ငံတကာက ျမင္နီေရ အျမင္တိ ေျပာင္းလဲလားႏိုင္ပါေရ။ ဥပမာ ေမာင္းေတာအၾကမ္းဖက္မွဳ ဗြီဒီယိုမွတ္တမ္းမွာ ကုလားတိ အၾကမ္းဖက္ဖို့ ဒုတ္တိ၊ဒါးတိနန့္ခ်ီတက္ပနာ အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ိဳးကို ပရိုေဂ်တာနန့္ျပပနာ ရွင္းျပသင့္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ဗ်ာလ္ ဘဂၤလီတိ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ရီးမရခင္ကပင္ ကနိအခ်ိန္ထိ အၾကမ္းဖက္မွဳတိ၊ခိုး၀င္မွဳတိ၊ လာတ္ပီးလတ္ယူပနာ မွတ္ပံုတင္ထုတ္ပီးခေစာ္တိကို အေထာက္အထားတိနန့္ခ်ျပကာ ရွင္းျပသင့္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ ခ်ျပေရအခါ အစိုးရအဆက္ဆက္ အမွားတိကို ခ်ျပေရနန့္တူေရ ဆိုေရ အျမင္တခုတည္းကို မၾကည့္ဖို့ အထူးလိုအပ္ပါေရ။ေနာက္တခ်က္ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို တိတိက်က်အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို့ အထူးလိုအပ္ေရပိုင္ ဘာသာရီးအဓိကရုဏ္းကို ဘဂၤလီတိက ဖန္တီးနီေစာ္ျဖစ္ေရ ဇာေၾကာင့္ ဖန္တီးရေစာ္ေလ့ဆိုေရ အၿဖီကို အေထာက္အထားတိနန့္ ရွင္းျပေက ႏိုင္ငံတကာမွာ ေျဗာင္းျပန္ျမင္နီေရ အျမင္တိကို ၿခီဖ်က္ပီးသား ျဖစ္လားပါဖို့ ။ အဓိကကေတာ့ ဘဂၤလီနန့္ ရခိုင္ႏိုင္ငံရီးကို ကဇပ္ဖို့ဆိုေရစိတ္မဟိဖို့နန့္ အဂင့္ ေအျပႆနာကို ၿဖီရွင္းခ်င္ေရ ျဖဴစင္ေရ ေစတနာဟိေက ၿဖီရွင္းလို့ရပါေရလို့ျမင္ပါေရ။ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြား၊ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳရီးနန့္ ႏွိဳင္းယွဥ္လာေက လူ့အခြင့္အရီးဆိုေစာ္ ထမိန္စုတ္အဆင့္သာဟိပါေရ ။

(ဃ) အေမရိကန္အစိုးရပိုင္းက ေလ်ာ့တြက္ခလို ့ စက္တာဘာလ ၁၁ ရက္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္မွာ မြတ္ဆလင္ဘာသာရီးအစြန္းေရာက္တိ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ခံခရပနာ လူေပါင္းေထာင္နန္ ့ခ်ီ သီၾကီခကတ္ရေရပိုင္ အဂုေလ့ မုဒိန္းက်င့္လူသတ္ မီးတုိက္ ဒျမတိုက္ ရာဇ၀တ္ျပစ္မွဳေပါင္းစုံကုိ က်ဴးလြန္နိန္ကတ္ေတ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့ စုျပဳံနိန္ေရ ေမာင္ေတာဘူးသီးေတာင္ေဒသေရ အမ်ားျပည္သူျဖတ္မလားရဲေရ အႏၱရာယ္ဇုံၾကီးတခုျဖစ္နိန္ျပီးေက ႏိုင္ငံတကာ မြတ္ဆလင္ ဘာသာရီးအစြန္းေရာက္ စစ္သြီးၾကြတိ ခိုေအာင္းေရ ခံတပ္ၾကီးတခုျဖစ္လာနိန္ျခင္းကို ခ်က္ခ်င္းလက္ျငင္းအေရးယူျခင္းမလုပ္ပဲ လက္ပိုက္ၾကည့္နိန္ကတ္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏိုင္ေရ ဆုိးက်ိဳးတိကို ေထာက္ျပပီးစီခ်င္ပါေရ။

ေျဖ။ ။ ဥပေဒအတိုင္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးမယူဘဲ ေအပိုင္လက္ပိုက္ၾကည့္နီဖို့ဆိုေက အၾကမ္းဖက္အုပ္စုတိ က်က္စားရာေဒသတခုျဖစ္လာႏိုင္ေရပိုင္ ရခိုင္ျပည္သူလူထုအနီနန့္ေလ့ ႀကိဳက္ေရ အခ်ိန္မွာ အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္ ၊ မုဒိန္းက်င့္ခံႏိုင္ရဖို့ဆိုေစာ္ က်ိန္းသီပါေရ။ အက်ိဳးဆက္က နယ္ၿမီတိပါ ဆံုးရွံဳးလားပါဖို့ ။ ေအပိုင္ သာဓက ရခိုင္ရို့ျဖတ္သန္းဖူးပါေရ ။ ကိုယ္ၿမီမွာ ကိုယ္နီထိုင္ခြင့္မရဘဲ နယ္ၿမီအခ်ိဳ့သိမ္းပိုက္ခံထားရၿပီးပါဗ်ာလ္။ နယ္ၿမီတိ ၊ ရွိေဟာင္းအမြီအႏွစ္တိပါ ဖ်က္ဆီးခံလာရဖို့ဆို ေသခ်ာပါေရလို့သာ အက်ဥ္းေျပာခ်င္ပါေရ။

(င) ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ) စာဖတ္ပရိတ္သတ္ကို ဇာစကားလက္ေဆာင္ပီးခ်င္ပါလဲ…. ေယျပီးေက ဆရာ့စာအုပ္ကို ျပည္ပမွာ ဇာပိုင္၀ယ္ယူလို ့ရႏိုင္ပါဖို ့လဲ။

ေျဖ ။ ။ kohtutkhaung2013@gmail.com ကို ဆက္သြယ္ပနာ အနည္းဆံုးစာအုပ္ငါးအုပ္ မွာယူပနာ ႀကိဳတင္ Western Union နန့္ေငြလႊဲၿပီး မွာယူႏိုင္ပါေရ။ ေငြလက္ခံသူနာေမက ခ်စ္ထြန္းျဖစ္ပီးေက တအုပ္ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ(၁၀)ေဒၚနန့္ မွာယူႏိုင္ပါေရ။ စာဖတ္ပရိသတ္ကို ေျပာခ်င္ေစာ္က အေမရိကန္တပ္မေတာ္ထဲမွာ အသက္ပီးက်ဆံုးလားေရတပ္မေတာ္သားတိနန့္ ၿခီလက္အဂၤါစြန့္လႊတ္ခေရ တပ္မေတာ္သားတိအတြက္ အမွတ္တရထုတ္ပနာ ရန္ပံုေငြၾဟာေရ တိရွပ္က Freedom is Not Free ဆိုေရစကားကိုရာ လက္ေဆာင္ပီးခ်င္ပါေရ ။

- See more at: http://rakhinethargree.com/image-gallery/88-arakanese-book/392-interviewwithwriterkhainglinn#sthash.wE5tjHUA.dpuf

အေနာက္တန္းခါး က်ိဳးက်လားလီဗ်ာယ္လား

 ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ)နန္ ့တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း

ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာေဒသမွာ ခိုး၀င္ဘဂၤလီကုလားလူဦးေရ ကိုးဆယ္ရာခိုင္ႏွဳန္းေက်ာ္ဟိနိန္ျခင္းက အေနာက္တန္းခါး ျပိဳက်လားခဗ်ာယ္ဆိုစြာကို ေထာက္ျပနိန္ပါေရ။ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့ လူမ်ိဳးအတုလုပ္ျပီးေက ပုံစံသစ္နန္ ့ နယ္ပယ္ခ်ဲ ့ထြင္လုယူလာနိန္ျခင္းကရခိုင္ရို ့အမ်ိဳးသားလုံျခဳံရီးကိုျခိမ္းေျခာက္နိန္ျပီးေကေအဘဂၤလီတိေရ                      ႏိုင္ငံတကာဘာသာရီးအၾကမ္းဖက္အုပ္စုတိနန္ ့ပါဆက္သြယ္ပနာ အၾကမ္းဖက္ ခံတပ္ၾကီးတခု တည္ေဆာက္ဖို ့ၾကိဳးပမ္းလာနိန္ျခင္းက ေဒသတြင္းျငိမ္းခ်မ္းရီးကိုပါ ခ်ိဳးေဖာက္လာနိန္ပါေရ။ ခိုး၀င္ဘဂၤလီအႏၱရာယ္ ဇာေလာက္ၾကီးေလ ဆိုစြာကုိ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာပနာ “ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေနာက္တံခါး တကယ္က်ိဳးပ်က္သြားျပီလား ႏွင့္ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွသည္ ႏိုင္ငံေတာ္သို ့” စာအုပ္ကိုရီးသားထုတ္၀ီထားေရ ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ)နန္ ့ အဂုပိုင္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါေရ။

 

(က) ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ) ရီးသားထုတ္၀ီထားေရ စာအုပ္ကို ပီးျဖစ္ေတ နာေမ၊ စာအုပ္မွာပါေရ ေဆာင္းပါးတိနန္ ့ စာဖတ္ပရိတ္သတ္ကိုခ်ျပခ်င္ေရ သတင္းအခ်က္အလက္တိကို အယင္ဆုံး ရွင္းျပပီးစီခ်င္ပါေရ။

 ေျဖ ။ ။ ရခိုင္အေရးအခင္းကာလတိမွာ အကၽြန္ရီးသားခေရ ေဆာင္းပါးတိအနက္ “ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့အေနာက္ တံခါးတကယ္က်ိဳးပ်က္သြားၿပီလား “ ေဆာင္းပါးနန့္ “မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွ သည္ႏိုင္ငံေတာ္သို့”ေဆာင္းပါးႏွစ္ပုဒ္ ကို ေပါင္းပနာ စာအုပ္နာေမပီးလိုက္ေစာ္ပါ။ ယင္းကာလတိမွာ ေအေဆာင္းပါးႏွစ္ပုဒ္ဆိုေစာ္ အြန္လိုင္းဆိုဒ္တိမွာ အက်ယ္ျပန့္ဆံုးေဖာ္ျပခေစာ္ကို တြိရပါေရ ။ ယင္းပိုင္ လူတိသတိျပဳမိခေရ နာေမေလ့ျဖစ္ေတပိုင္ အြန္လိုင္းမွာ မဖတ္ဖူးေရ စာဖတ္ပရိသတ္အနီနန့္ စာအုပ္ဆိုင္တိမွာ ျမင္တြိျဖစ္ေက ဇာအေၾကာင္းအရာတိ ရီးထားစြာေလ့ ဆိုေစာ္ကို ခ်က္ခ်င္းသိႏိုင္ေရ နာေမျဖစ္ေတအတြက္နန့္ ယင္းနာေမကို ရြီးခ်ယ္လိုက္ေစာ္ပါ။ ေဆာင္းပါး(၁၂)ပုဒ္ ပါ၀င္ပါေရ ။ ရခိုင္အေရးအခင္းမျဖစ္ခင္က ႏွစ္ပုဒ္ရီးျဖစ္ေစာ္ကလြဲလို့ က်န္(၁၀)ပုဒ္က အေရးအခင္းကာလတိမွာ ရီးျဖစ္ေစာ္ပါ။ အဓိကအားျဖင့္ လက္ဟိဗမာအစိုးရနန့္ ရခိုင္မဟုတ္ေရ ဗမာအပါအ၀င္ က်န္တိုင္းရင္းသားတိကို ရည္စူးပနာ(ေဇာင္းပီးပနာ)ရီးေစာ္ပိုင္ ရခိုင္ျပည္ကလြဲလို့ က်န္ေရေဒသတိက မြတ္ဆလင္တိကိုပါ ရည္ရြယ္ေစာ္ပါ။ ဆိုလိုခ်င္ေစာ္က က်န္ေဒသက မြတ္ဆလင္တိအနီနန့္ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ပနာ အိမ္ရွင္ကို ေမ်ာက္ႏွင္ခ်င္ေရ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံဘဂၤလီရို့စိတ္ဓါတ္တိကို ဆန့္က်င္လာေအာင္လို့ပါ။ သူရို ့အားလံုး တသားတည္းျဖစ္လားေက ျပႆနာတိ ကေကာင္းရွုပ္ထြီးလားႏိုင္ေရ လို့ ေတြးမိလို့ျဖစ္ပါေရ။ ေနာက္တခ်က္က အစိုးရအပါအ၀င္ က်န္တိုင္းရင္းသားတိကို ရခိုင္ရို့ခံစားနီရေရ ကင္ဆာေရာဂါဆိုေစာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကင္ဆာေရာဂါတခုျဖစ္ေတဆိုေစာ္ကို မီးေမာင္းထိုးျပျခင္းျဖစ္ပါေရ။ ဆိုေက ရခိုင္လူထုကို ဇာျဖစ္လို့ ေဇာင္းပီးမရီးေစာ္လဲဆိုေရ မီးခြန္းဟိပါဖို့ထင္ပါေရ ။ ရခိုင္ျပည္သူတိအနီနန့္ ကုလားအေၾကာင္းကို ဗမာအပါအ၀င္ က်န္ေရတိုင္းရင္းသားတိထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ပိုသိလို့ျဖစ္ပါေရ ။ “ကုလားမႏိုင္ ရခိုင္ကိုမီး” ဆိုေရပိုင္ ကုလားကို ႏိုင္ေရ နည္းဗ်ဴဟာ ရခိုင္တိလက္ထဲမွာ ဟိေရလို့ အကၽြန္ ယံုၾကည္ပါေရ။ အာဏာမဟိမွဳအေပၚမွာ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္ေစာ္ရာ ဟိပါလိေမ။ ယေကေလ့ ေအစာအုပ္ကို ကိုယ္ရို့ ရခိုင္တိအနီနန့္ အကၽြန္ရည္စူးေရ စာဖတ္ပရိသတ္တိလက္ထဲကို ေရာက္ေအာင္ ကူညီပံ့ပိုးသင့္ေရလို့ ျမင္မိပါေရ ။ ရခိုင္ျပည္အတြက္ အုတ္တခ်ပ္၊သဲတပြင့္အက်ိဳးဟိဖို့လို့ အကၽြန္ယံုၾကည္ပါေရ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေနာက္တန္းခါး အဂင့္က်ိဳးလားခဗ်ာလ္လားဆိုေရ မီးခြန္းကို အကၽြန္ရည္ညြန္းေရ စာဖတ္ပရိသတ္ကို မီးၾကည့္ေစာ္ပါ။ ယင္း မီးခြန္းနန့္အတူ စာဖတ္ပရိသတ္ကို ရခိုင္ရို့၏ ဇာတိပုညဂုဏ္မာနကို ျပပနာ သူရို့ရင္ထဲကိုေလ့ ယင္းစိတ္ကို သြင္းပီးလိုက္ေစာ္ပါ ။ ဘဂၤလီတိကို စိန္ေခၚျပလိုက္ေစာ္ေလ့ျဖစ္ပါေရ။ အျခားအျခားေဆာင္းပါးတိေစာ္ေလ့ ဘဂၤလီရို့ လုပ္ရွားမွဳ ၊ သတင္းအခ်က္အလက္တိအေပၚမွာ အၿခီခံရီးသားေရပိုင္ သမိုင္းအၿခီခံအနီနန့္ေလ့ ရီးသားေစာ္တိေလ့ပါပါေရ ။ ေအစာအုပ္ေစာ္ ရခိုင္လူထုကို ပစ္မွတ္ထားပနာ ရီးထားေစာ္မဟုတ္ဆိုေကေလ့ေသာ့ စာအုပ္ကို ဖတ္ၿပီးေရအခါ နဂိုဟိၿပီးသားမ်ိဳးခ်စ္စိတ္နန့္ ဇာတိပုညဂုဏ္မာနကို “ အား “ ျဖစ္စီလိေမလို့ ယံုၾကည္ပါေရ ။ ကိုယ္ရို့ ရခိုင္အခ်င္းခ်င္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ၀န္ခံရေက ဇာတိပုည ဂုဏ္မာနေၾကာင့္ ငါရို့တန္းခါးမက်ိဳးသီးေ၀း --- လို့ ရင္ေကာ့ပနာ ဘဂၤါလီတိကို စိန္ေခၚျပခေကေလ့ ဦးေအးသာေအာင္စကားကို ယူသံုးရေက သီနတ္တခ်က္မေဖာက္ဘဲ ရခိုင္ျပည္ နီရာအခ်ိဳ့ အသိမ္းပိုက္ခံလိုက္ရေစာ္ကို အကၽြန္ရို့ ၀န္ခံရပါဖို့။

(ခ) လူ ့အခြင့္အရီး အရီျခဳံထားျခင္းေနာက္ကြယ္က ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့သရုပ္မွန္နန္ ့ ႏိုင္ငံရီးရည္ရြယ္ခ်က္ေတ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္ကနိန္ ႏိုင္ငံေတာ္သို ့ အေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးပီးလို ့ရႏိုင္ပါဖို ့လား။

ေျဖ ။ ။ဒုတိယကမၻာစစ္မျဖစ္ခင္က အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာဟိေရ မြတ္ဆလင္တိက သီးျခားမြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံထူေထာင္ရီးလွဳပ္ရွားမွဳေစာ္ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိအတြက္ ပံုေဖာ္စရာအိပ္မက္တခုလို့ေျပာရဖို့ထင္ပါေရ။ ဆိုလိုခ်င္ေစာ္က အိႏၵိယႏိုင္ငံကခြဲထြက္ၿပီး ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသစ္(မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံ)ထူေထာင္ရီးကာလက အဂုလက္ဟိ ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ႏိုင္ငံဆိုေစာ္ မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံ(ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ)ထူေထာင္ေရးသတ္မွတ္ ဧရိယာထဲမွာပါပါေရ ။ ဆိုေက ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ေဒသေတာင္ပါေက ယင္းေဒသနန့္အလြန္နီးစပ္ေရ ရခိုင္ျပည္ထဲက ဘူးသီးေတာင္၊ေမာင္ေတာ၊ရေသ့ေတာင္ေဒသရို့ကိုပါ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသစ္ဧရိယာထဲမွာ ထည့္သြင္းသတ္မွတ္ဖို့ႀကိဳးစားခဖူးပါေရ။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ကရာခ်ီၿမိဳ့မွာ က်င္းပခေရ အစၥလာမ္ညီလာခံမွာ ရခိုင္ျပည္ထဲမွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီကုလားတိက အဆိုတင္သြင္းခပါေရ။ ပါကစၥတန္ေခါင္းေဆာင္ ဂ်င္းနားက လက္မခံေရအခါ ယင္းေဒသကို သီးျခားႏိုင္ငံထူေထာင္ဖို့ မ်ိဳးဆက္အဆက္ႀကိဳးပမ္းလာေစာ္ ကနိအခ်ိန္ထိျဖစ္ပါေရ။ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံထဲက ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ႏိုင္ငံခြဲထြက္ ထူေထာင္လာျခင္းသမိုင္းေစာ္ေလ့ ဘဂၤလီရို့အတြက္ အင္အားတခုျဖစ္စီခပါေရ။ ဆိုေက ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိဆိုေစာ္ လက္ဟိသတ္မွတ္ထားေရ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ နီထိုင္ေရ အျခားေဒသတိက မြတ္ဆလင္တိနန့္ကြဲျပားပါေရ။ အျခားေဒသတိမွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိေစာ္ သီးျခားျပည္နယ္(သို့မဟုတ္)ႏိုင္ငံေတာ္အျဖစ္ကို အိပ္မက္မမက္ေကေလ့ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိက အိပ္မက္မက္ပါေရ။ ရခိုင္ျပည္အျခားတဘက္မွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိကို မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွတဆင့္ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ရီးကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စည္းရံုးခေကေလ့ေသာ့ မေအာင္ျမင္ခပါ။ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းမွာ အျခားေဒသမွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိကိုပါ စည္းရံုးႏိုင္ခပါေရ ။ အထင္ရွားဆံုးက၂၀၁၂ ရခိုင္အေရးအခင္းက သက္သီပါ။ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိနန့္ ရခိုင္ျပည္၏ အျခားတဘက္မွာ နီထိုင္ေရမြတ္ဆလင္တိ တသားတည္းျဖစ္မွဳေစာ္ ဘဂၤလီရို့၏ အိပ္မက္ကို တစံုတရာ ရုပ္လံုးေပၚလာျခင္းတခုလို့ျမင္ပါေရ။ ယင္းတသားတည္းျဖစ္မွဳကို နည္းေပါင္းစံုနန့္ ခြဲႏိုင္ေအာင္ ၊ စည္းျခားထားႏိုင္ေအာင္ လုပ္ရပါဖို့။ ေနာက္တခ်က္ေျပာခ်င္ေစာ္က မြတ္ဆလင္ကမၻာကေလ့ ရခိုင္ျပည္ထဲက မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္(သို့မဟုတ္)ႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ေပၚရီးကို နည္းလမ္းေပါင္းစံုနန့္ ပံ့ပိုးပီးလီဖို့ဆိုေစာ္ကို ေျပာခ်င္ပါေရ။ ကနိအခ်ိန္မွာ ဘဂၤလီကုလားတိ၏ ကြန္ယက္ဆိုေစာ္ ရခိုင္ျပည္ထဲမွာသာ မဟုတ္ပါဗ်ာလ္။ ရခိုင္ျပည္ထဲက ကုလားဒုကၡသည္စခန္းနန့္ရန္ကုန္၊ ကုလားဒုကၡသည္စခန္းနန့္ ႏိုင္ငံတကာအထိ ျဖန့္က်က္ထားေရဆိုေစာ္ကို အကၽြန္အေလးအနက္ထားေျပာခ်င္ပါေရ။ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)က လူဦးေရေပါက္ကြဲမွဳဆိုေစာ္ အနီးစပ္ဆံုး ရခိုင္ျပည္ထဲကို စီး၀င္လာပါလိေမ။ ကနိအခ်ိန္မွာေလ့ စီး၀င္နီဆဲပါ။ အကၽြန္ရို့ ရခိုင္ျပည္အေနာက္တန္းခါးကို ခိုင္ခံ့ေအာင္ ဇာပိုင္လုပ္ရဖို့လဲဆိုေစာ္ ကနိကာလ ရခိုင္ရို့၏ စိန္ေခၚမွဳတရပ္လို့ ျမင္ပါေရ။ အကၽြန္ထပ္ေျပာခ်င္ေစာ္က ဘဂၤလီတိဆိုေစာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ရီးမရခင္ကပင္ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္ သို့မဟုတ္ မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံထူေထာင္ရီးကို တစိုက္မတ္မတ္ မ်ိဳးဆက္အဆက္ဆက္ ႀကိဳးပမ္းလာကတ္ေတဆိုေစာ္ကို ေျပာခ်င္ပါေရ ။

(ဂ) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံတကာမွာ သိကၡာက်ေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးပုံၾကီးခ်ဲ ့အပုပ္ခ်နိန္ျပီးေက ျပည္တြင္းမွာပါ ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ရီးကို အဟန္ ့အတားလုပ္နိန္ေရ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့မဟာဗ်ဴဟာ နည္းဗ်ဴဟာက်က် ေႏွာင့္ယွက္နိန္မွဳကို ဇာပိုင္ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းလားသင့္ေရလို ့ ထင္ျမင္ယူဆပါလဲ။

ေျဖ ။ ။ လက္ဟိ အစိုးရအနီနန့္ ႏိုင္ငံတကာကို စကားနန့္ရွင္းျပျခင္းထက္ အေထာက္အထားတိနန့္ ရွင္းျပေက ႏိုင္ငံတကာက ျမင္နီေရ အျမင္တိ ေျပာင္းလဲလားႏိုင္ပါေရ။ ဥပမာ ေမာင္းေတာအၾကမ္းဖက္မွဳ ဗြီဒီယိုမွတ္တမ္းမွာ ကုလားတိ အၾကမ္းဖက္ဖို့ ဒုတ္တိ၊ဒါးတိနန့္ခ်ီတက္ပနာ အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ိဳးကို ပရိုေဂ်တာနန့္ျပပနာ ရွင္းျပသင့္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ဗ်ာလ္ ဘဂၤလီတိ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ရီးမရခင္ကပင္ ကနိအခ်ိန္ထိ အၾကမ္းဖက္မွဳတိ၊ခိုး၀င္မွဳတိ၊ လာတ္ပီးလတ္ယူပနာ မွတ္ပံုတင္ထုတ္ပီးခေစာ္တိကို အေထာက္အထားတိနန့္ခ်ျပကာ ရွင္းျပသင့္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ ခ်ျပေရအခါ အစိုးရအဆက္ဆက္ အမွားတိကို ခ်ျပေရနန့္တူေရ ဆိုေရ အျမင္တခုတည္းကို မၾကည့္ဖို့ အထူးလိုအပ္ပါေရ။ေနာက္တခ်က္ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို တိတိက်က်အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို့ အထူးလိုအပ္ေရပိုင္ ဘာသာရီးအဓိကရုဏ္းကို ဘဂၤလီတိက ဖန္တီးနီေစာ္ျဖစ္ေရ ဇာေၾကာင့္ ဖန္တီးရေစာ္ေလ့ဆိုေရ အၿဖီကို အေထာက္အထားတိနန့္ ရွင္းျပေက ႏိုင္ငံတကာမွာ ေျဗာင္းျပန္ျမင္နီေရ အျမင္တိကို ၿခီဖ်က္ပီးသား ျဖစ္လားပါဖို့ ။ အဓိကကေတာ့ ဘဂၤလီနန့္ ရခိုင္ႏိုင္ငံရီးကို ကဇပ္ဖို့ဆိုေရစိတ္မဟိဖို့နန့္ အဂင့္ ေအျပႆနာကို ၿဖီရွင္းခ်င္ေရ ျဖဴစင္ေရ ေစတနာဟိေက ၿဖီရွင္းလို့ရပါေရလို့ျမင္ပါေရ။ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြား၊ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳရီးနန့္ ႏွိဳင္းယွဥ္လာေက လူ့အခြင့္အရီးဆိုေစာ္ ထမိန္စုတ္အဆင့္သာဟိပါေရ ။

(ဃ) အေမရိကန္အစိုးရပိုင္းက ေလ်ာ့တြက္ခလို ့ စက္တာဘာလ ၁၁ ရက္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္မွာ မြတ္ဆလင္ဘာသာရီးအစြန္းေရာက္တိ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ခံခရပနာ လူေပါင္းေထာင္နန္ ့ခ်ီ သီၾကီခကတ္ရေရပိုင္ အဂုေလ့ မုဒိန္းက်င့္လူသတ္ မီးတုိက္ ဒျမတိုက္ ရာဇ၀တ္ျပစ္မွဳေပါင္းစုံကုိ က်ဴးလြန္နိန္ကတ္ေတ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့ စုျပဳံနိန္ေရ ေမာင္ေတာဘူးသီးေတာင္ေဒသေရ အမ်ားျပည္သူျဖတ္မလားရဲေရ အႏၱရာယ္ဇုံၾကီးတခုျဖစ္နိန္ျပီးေက ႏိုင္ငံတကာ မြတ္ဆလင္ ဘာသာရီးအစြန္းေရာက္ စစ္သြီးၾကြတိ ခိုေအာင္းေရ ခံတပ္ၾကီးတခုျဖစ္လာနိန္ျခင္းကို ခ်က္ခ်င္းလက္ျငင္းအေရးယူျခင္းမလုပ္ပဲ လက္ပိုက္ၾကည့္နိန္ကတ္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏိုင္ေရ ဆုိးက်ိဳးတိကို ေထာက္ျပပီးစီခ်င္ပါေရ။

ေျဖ။ ။ ဥပေဒအတိုင္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးမယူဘဲ ေအပိုင္လက္ပိုက္ၾကည့္နီဖို့ဆိုေက အၾကမ္းဖက္အုပ္စုတိ က်က္စားရာေဒသတခုျဖစ္လာႏိုင္ေရပိုင္ ရခိုင္ျပည္သူလူထုအနီနန့္ေလ့ ႀကိဳက္ေရ အခ်ိန္မွာ အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္ ၊ မုဒိန္းက်င့္ခံႏိုင္ရဖို့ဆိုေစာ္ က်ိန္းသီပါေရ။ အက်ိဳးဆက္က နယ္ၿမီတိပါ ဆံုးရွံဳးလားပါဖို့ ။ ေအပိုင္ သာဓက ရခိုင္ရို့ျဖတ္သန္းဖူးပါေရ ။ ကိုယ္ၿမီမွာ ကိုယ္နီထိုင္ခြင့္မရဘဲ နယ္ၿမီအခ်ိဳ့သိမ္းပိုက္ခံထားရၿပီးပါဗ်ာလ္။ နယ္ၿမီတိ ၊ ရွိေဟာင္းအမြီအႏွစ္တိပါ ဖ်က္ဆီးခံလာရဖို့ဆို ေသခ်ာပါေရလို့သာ အက်ဥ္းေျပာခ်င္ပါေရ။

(င) ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ) စာဖတ္ပရိတ္သတ္ကို ဇာစကားလက္ေဆာင္ပီးခ်င္ပါလဲ…. ေယျပီးေက ဆရာ့စာအုပ္ကို ျပည္ပမွာ ဇာပိုင္၀ယ္ယူလို ့ရႏိုင္ပါဖို ့လဲ။

ေျဖ ။ ။ kohtutkhaung2013@gmail.com ကို ဆက္သြယ္ပနာ အနည္းဆံုးစာအုပ္ငါးအုပ္ မွာယူပနာ ႀကိဳတင္ Western Union နန့္ေငြလႊဲၿပီး မွာယူႏိုင္ပါေရ။ ေငြလက္ခံသူနာေမက ခ်စ္ထြန္းျဖစ္ပီးေက တအုပ္ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ(၁၀)ေဒၚနန့္ မွာယူႏိုင္ပါေရ။ စာဖတ္ပရိသတ္ကို ေျပာခ်င္ေစာ္က အေမရိကန္တပ္မေတာ္ထဲမွာ အသက္ပီးက်ဆံုးလားေရတပ္မေတာ္သားတိနန့္ ၿခီလက္အဂၤါစြန့္လႊတ္ခေရ တပ္မေတာ္သားတိအတြက္ အမွတ္တရထုတ္ပနာ ရန္ပံုေငြၾဟာေရ တိရွပ္က Freedom is Not Free ဆိုေရစကားကိုရာ လက္ေဆာင္ပီးခ်င္ပါေရ ။

- See more at: http://rakhinethargree.com/image-gallery/88-arakanese-book/392-interviewwithwriterkhainglinn#sthash.wE5tjHUA.afdDdxB9.dpuf

အေနာက္တန္းခါး က်ိဳးက်လားလီဗ်ာယ္လား

 ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ)နန္ ့တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း

ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာေဒသမွာ ခိုး၀င္ဘဂၤလီကုလားလူဦးေရ ကိုးဆယ္ရာခိုင္ႏွဳန္းေက်ာ္ဟိနိန္ျခင္းက အေနာက္တန္းခါး ျပိဳက်လားခဗ်ာယ္ဆိုစြာကို ေထာက္ျပနိန္ပါေရ။ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့ လူမ်ိဳးအတုလုပ္ျပီးေက ပုံစံသစ္နန္ ့ နယ္ပယ္ခ်ဲ ့ထြင္လုယူလာနိန္ျခင္းကရခိုင္ရို ့အမ်ိဳးသားလုံျခဳံရီးကိုျခိမ္းေျခာက္နိန္ျပီးေကေအဘဂၤလီတိေရ                      ႏိုင္ငံတကာဘာသာရီးအၾကမ္းဖက္အုပ္စုတိနန္ ့ပါဆက္သြယ္ပနာ အၾကမ္းဖက္ ခံတပ္ၾကီးတခု တည္ေဆာက္ဖို ့ၾကိဳးပမ္းလာနိန္ျခင္းက ေဒသတြင္းျငိမ္းခ်မ္းရီးကိုပါ ခ်ိဳးေဖာက္လာနိန္ပါေရ။ ခိုး၀င္ဘဂၤလီအႏၱရာယ္ ဇာေလာက္ၾကီးေလ ဆိုစြာကုိ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာပနာ “ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေနာက္တံခါး တကယ္က်ိဳးပ်က္သြားျပီလား ႏွင့္ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွသည္ ႏိုင္ငံေတာ္သို ့” စာအုပ္ကိုရီးသားထုတ္၀ီထားေရ ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ)နန္ ့ အဂုပိုင္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါေရ။

 

(က) ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ) ရီးသားထုတ္၀ီထားေရ စာအုပ္ကို ပီးျဖစ္ေတ နာေမ၊ စာအုပ္မွာပါေရ ေဆာင္းပါးတိနန္ ့ စာဖတ္ပရိတ္သတ္ကိုခ်ျပခ်င္ေရ သတင္းအခ်က္အလက္တိကို အယင္ဆုံး ရွင္းျပပီးစီခ်င္ပါေရ။

 ေျဖ ။ ။ ရခိုင္အေရးအခင္းကာလတိမွာ အကၽြန္ရီးသားခေရ ေဆာင္းပါးတိအနက္ “ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့အေနာက္ တံခါးတကယ္က်ိဳးပ်က္သြားၿပီလား “ ေဆာင္းပါးနန့္ “မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွ သည္ႏိုင္ငံေတာ္သို့”ေဆာင္းပါးႏွစ္ပုဒ္ ကို ေပါင္းပနာ စာအုပ္နာေမပီးလိုက္ေစာ္ပါ။ ယင္းကာလတိမွာ ေအေဆာင္းပါးႏွစ္ပုဒ္ဆိုေစာ္ အြန္လိုင္းဆိုဒ္တိမွာ အက်ယ္ျပန့္ဆံုးေဖာ္ျပခေစာ္ကို တြိရပါေရ ။ ယင္းပိုင္ လူတိသတိျပဳမိခေရ နာေမေလ့ျဖစ္ေတပိုင္ အြန္လိုင္းမွာ မဖတ္ဖူးေရ စာဖတ္ပရိသတ္အနီနန့္ စာအုပ္ဆိုင္တိမွာ ျမင္တြိျဖစ္ေက ဇာအေၾကာင္းအရာတိ ရီးထားစြာေလ့ ဆိုေစာ္ကို ခ်က္ခ်င္းသိႏိုင္ေရ နာေမျဖစ္ေတအတြက္နန့္ ယင္းနာေမကို ရြီးခ်ယ္လိုက္ေစာ္ပါ။ ေဆာင္းပါး(၁၂)ပုဒ္ ပါ၀င္ပါေရ ။ ရခိုင္အေရးအခင္းမျဖစ္ခင္က ႏွစ္ပုဒ္ရီးျဖစ္ေစာ္ကလြဲလို့ က်န္(၁၀)ပုဒ္က အေရးအခင္းကာလတိမွာ ရီးျဖစ္ေစာ္ပါ။ အဓိကအားျဖင့္ လက္ဟိဗမာအစိုးရနန့္ ရခိုင္မဟုတ္ေရ ဗမာအပါအ၀င္ က်န္တိုင္းရင္းသားတိကို ရည္စူးပနာ(ေဇာင္းပီးပနာ)ရီးေစာ္ပိုင္ ရခိုင္ျပည္ကလြဲလို့ က်န္ေရေဒသတိက မြတ္ဆလင္တိကိုပါ ရည္ရြယ္ေစာ္ပါ။ ဆိုလိုခ်င္ေစာ္က က်န္ေဒသက မြတ္ဆလင္တိအနီနန့္ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ပနာ အိမ္ရွင္ကို ေမ်ာက္ႏွင္ခ်င္ေရ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံဘဂၤလီရို့စိတ္ဓါတ္တိကို ဆန့္က်င္လာေအာင္လို့ပါ။ သူရို ့အားလံုး တသားတည္းျဖစ္လားေက ျပႆနာတိ ကေကာင္းရွုပ္ထြီးလားႏိုင္ေရ လို့ ေတြးမိလို့ျဖစ္ပါေရ။ ေနာက္တခ်က္က အစိုးရအပါအ၀င္ က်န္တိုင္းရင္းသားတိကို ရခိုင္ရို့ခံစားနီရေရ ကင္ဆာေရာဂါဆိုေစာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကင္ဆာေရာဂါတခုျဖစ္ေတဆိုေစာ္ကို မီးေမာင္းထိုးျပျခင္းျဖစ္ပါေရ။ ဆိုေက ရခိုင္လူထုကို ဇာျဖစ္လို့ ေဇာင္းပီးမရီးေစာ္လဲဆိုေရ မီးခြန္းဟိပါဖို့ထင္ပါေရ ။ ရခိုင္ျပည္သူတိအနီနန့္ ကုလားအေၾကာင္းကို ဗမာအပါအ၀င္ က်န္ေရတိုင္းရင္းသားတိထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ပိုသိလို့ျဖစ္ပါေရ ။ “ကုလားမႏိုင္ ရခိုင္ကိုမီး” ဆိုေရပိုင္ ကုလားကို ႏိုင္ေရ နည္းဗ်ဴဟာ ရခိုင္တိလက္ထဲမွာ ဟိေရလို့ အကၽြန္ ယံုၾကည္ပါေရ။ အာဏာမဟိမွဳအေပၚမွာ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္ေစာ္ရာ ဟိပါလိေမ။ ယေကေလ့ ေအစာအုပ္ကို ကိုယ္ရို့ ရခိုင္တိအနီနန့္ အကၽြန္ရည္စူးေရ စာဖတ္ပရိသတ္တိလက္ထဲကို ေရာက္ေအာင္ ကူညီပံ့ပိုးသင့္ေရလို့ ျမင္မိပါေရ ။ ရခိုင္ျပည္အတြက္ အုတ္တခ်ပ္၊သဲတပြင့္အက်ိဳးဟိဖို့လို့ အကၽြန္ယံုၾကည္ပါေရ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေနာက္တန္းခါး အဂင့္က်ိဳးလားခဗ်ာလ္လားဆိုေရ မီးခြန္းကို အကၽြန္ရည္ညြန္းေရ စာဖတ္ပရိသတ္ကို မီးၾကည့္ေစာ္ပါ။ ယင္း မီးခြန္းနန့္အတူ စာဖတ္ပရိသတ္ကို ရခိုင္ရို့၏ ဇာတိပုညဂုဏ္မာနကို ျပပနာ သူရို့ရင္ထဲကိုေလ့ ယင္းစိတ္ကို သြင္းပီးလိုက္ေစာ္ပါ ။ ဘဂၤလီတိကို စိန္ေခၚျပလိုက္ေစာ္ေလ့ျဖစ္ပါေရ။ အျခားအျခားေဆာင္းပါးတိေစာ္ေလ့ ဘဂၤလီရို့ လုပ္ရွားမွဳ ၊ သတင္းအခ်က္အလက္တိအေပၚမွာ အၿခီခံရီးသားေရပိုင္ သမိုင္းအၿခီခံအနီနန့္ေလ့ ရီးသားေစာ္တိေလ့ပါပါေရ ။ ေအစာအုပ္ေစာ္ ရခိုင္လူထုကို ပစ္မွတ္ထားပနာ ရီးထားေစာ္မဟုတ္ဆိုေကေလ့ေသာ့ စာအုပ္ကို ဖတ္ၿပီးေရအခါ နဂိုဟိၿပီးသားမ်ိဳးခ်စ္စိတ္နန့္ ဇာတိပုညဂုဏ္မာနကို “ အား “ ျဖစ္စီလိေမလို့ ယံုၾကည္ပါေရ ။ ကိုယ္ရို့ ရခိုင္အခ်င္းခ်င္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ၀န္ခံရေက ဇာတိပုည ဂုဏ္မာနေၾကာင့္ ငါရို့တန္းခါးမက်ိဳးသီးေ၀း --- လို့ ရင္ေကာ့ပနာ ဘဂၤါလီတိကို စိန္ေခၚျပခေကေလ့ ဦးေအးသာေအာင္စကားကို ယူသံုးရေက သီနတ္တခ်က္မေဖာက္ဘဲ ရခိုင္ျပည္ နီရာအခ်ိဳ့ အသိမ္းပိုက္ခံလိုက္ရေစာ္ကို အကၽြန္ရို့ ၀န္ခံရပါဖို့။

(ခ) လူ ့အခြင့္အရီး အရီျခဳံထားျခင္းေနာက္ကြယ္က ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့သရုပ္မွန္နန္ ့ ႏိုင္ငံရီးရည္ရြယ္ခ်က္ေတ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္ကနိန္ ႏိုင္ငံေတာ္သို ့ အေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးပီးလို ့ရႏိုင္ပါဖို ့လား။

ေျဖ ။ ။ဒုတိယကမၻာစစ္မျဖစ္ခင္က အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာဟိေရ မြတ္ဆလင္တိက သီးျခားမြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံထူေထာင္ရီးလွဳပ္ရွားမွဳေစာ္ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိအတြက္ ပံုေဖာ္စရာအိပ္မက္တခုလို့ေျပာရဖို့ထင္ပါေရ။ ဆိုလိုခ်င္ေစာ္က အိႏၵိယႏိုင္ငံကခြဲထြက္ၿပီး ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသစ္(မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံ)ထူေထာင္ရီးကာလက အဂုလက္ဟိ ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ႏိုင္ငံဆိုေစာ္ မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံ(ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ)ထူေထာင္ေရးသတ္မွတ္ ဧရိယာထဲမွာပါပါေရ ။ ဆိုေက ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ေဒသေတာင္ပါေက ယင္းေဒသနန့္အလြန္နီးစပ္ေရ ရခိုင္ျပည္ထဲက ဘူးသီးေတာင္၊ေမာင္ေတာ၊ရေသ့ေတာင္ေဒသရို့ကိုပါ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသစ္ဧရိယာထဲမွာ ထည့္သြင္းသတ္မွတ္ဖို့ႀကိဳးစားခဖူးပါေရ။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ကရာခ်ီၿမိဳ့မွာ က်င္းပခေရ အစၥလာမ္ညီလာခံမွာ ရခိုင္ျပည္ထဲမွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီကုလားတိက အဆိုတင္သြင္းခပါေရ။ ပါကစၥတန္ေခါင္းေဆာင္ ဂ်င္းနားက လက္မခံေရအခါ ယင္းေဒသကို သီးျခားႏိုင္ငံထူေထာင္ဖို့ မ်ိဳးဆက္အဆက္ႀကိဳးပမ္းလာေစာ္ ကနိအခ်ိန္ထိျဖစ္ပါေရ။ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံထဲက ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ႏိုင္ငံခြဲထြက္ ထူေထာင္လာျခင္းသမိုင္းေစာ္ေလ့ ဘဂၤလီရို့အတြက္ အင္အားတခုျဖစ္စီခပါေရ။ ဆိုေက ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိဆိုေစာ္ လက္ဟိသတ္မွတ္ထားေရ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ နီထိုင္ေရ အျခားေဒသတိက မြတ္ဆလင္တိနန့္ကြဲျပားပါေရ။ အျခားေဒသတိမွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိေစာ္ သီးျခားျပည္နယ္(သို့မဟုတ္)ႏိုင္ငံေတာ္အျဖစ္ကို အိပ္မက္မမက္ေကေလ့ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိက အိပ္မက္မက္ပါေရ။ ရခိုင္ျပည္အျခားတဘက္မွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိကို မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွတဆင့္ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ရီးကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စည္းရံုးခေကေလ့ေသာ့ မေအာင္ျမင္ခပါ။ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းမွာ အျခားေဒသမွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိကိုပါ စည္းရံုးႏိုင္ခပါေရ ။ အထင္ရွားဆံုးက၂၀၁၂ ရခိုင္အေရးအခင္းက သက္သီပါ။ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိနန့္ ရခိုင္ျပည္၏ အျခားတဘက္မွာ နီထိုင္ေရမြတ္ဆလင္တိ တသားတည္းျဖစ္မွဳေစာ္ ဘဂၤလီရို့၏ အိပ္မက္ကို တစံုတရာ ရုပ္လံုးေပၚလာျခင္းတခုလို့ျမင္ပါေရ။ ယင္းတသားတည္းျဖစ္မွဳကို နည္းေပါင္းစံုနန့္ ခြဲႏိုင္ေအာင္ ၊ စည္းျခားထားႏိုင္ေအာင္ လုပ္ရပါဖို့။ ေနာက္တခ်က္ေျပာခ်င္ေစာ္က မြတ္ဆလင္ကမၻာကေလ့ ရခိုင္ျပည္ထဲက မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္(သို့မဟုတ္)ႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ေပၚရီးကို နည္းလမ္းေပါင္းစံုနန့္ ပံ့ပိုးပီးလီဖို့ဆိုေစာ္ကို ေျပာခ်င္ပါေရ။ ကနိအခ်ိန္မွာ ဘဂၤလီကုလားတိ၏ ကြန္ယက္ဆိုေစာ္ ရခိုင္ျပည္ထဲမွာသာ မဟုတ္ပါဗ်ာလ္။ ရခိုင္ျပည္ထဲက ကုလားဒုကၡသည္စခန္းနန့္ရန္ကုန္၊ ကုလားဒုကၡသည္စခန္းနန့္ ႏိုင္ငံတကာအထိ ျဖန့္က်က္ထားေရဆိုေစာ္ကို အကၽြန္အေလးအနက္ထားေျပာခ်င္ပါေရ။ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)က လူဦးေရေပါက္ကြဲမွဳဆိုေစာ္ အနီးစပ္ဆံုး ရခိုင္ျပည္ထဲကို စီး၀င္လာပါလိေမ။ ကနိအခ်ိန္မွာေလ့ စီး၀င္နီဆဲပါ။ အကၽြန္ရို့ ရခိုင္ျပည္အေနာက္တန္းခါးကို ခိုင္ခံ့ေအာင္ ဇာပိုင္လုပ္ရဖို့လဲဆိုေစာ္ ကနိကာလ ရခိုင္ရို့၏ စိန္ေခၚမွဳတရပ္လို့ ျမင္ပါေရ။ အကၽြန္ထပ္ေျပာခ်င္ေစာ္က ဘဂၤလီတိဆိုေစာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ရီးမရခင္ကပင္ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္ သို့မဟုတ္ မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံထူေထာင္ရီးကို တစိုက္မတ္မတ္ မ်ိဳးဆက္အဆက္ဆက္ ႀကိဳးပမ္းလာကတ္ေတဆိုေစာ္ကို ေျပာခ်င္ပါေရ ။

(ဂ) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံတကာမွာ သိကၡာက်ေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးပုံၾကီးခ်ဲ ့အပုပ္ခ်နိန္ျပီးေက ျပည္တြင္းမွာပါ ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ရီးကို အဟန္ ့အတားလုပ္နိန္ေရ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့မဟာဗ်ဴဟာ နည္းဗ်ဴဟာက်က် ေႏွာင့္ယွက္နိန္မွဳကို ဇာပိုင္ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းလားသင့္ေရလို ့ ထင္ျမင္ယူဆပါလဲ။

ေျဖ ။ ။ လက္ဟိ အစိုးရအနီနန့္ ႏိုင္ငံတကာကို စကားနန့္ရွင္းျပျခင္းထက္ အေထာက္အထားတိနန့္ ရွင္းျပေက ႏိုင္ငံတကာက ျမင္နီေရ အျမင္တိ ေျပာင္းလဲလားႏိုင္ပါေရ။ ဥပမာ ေမာင္းေတာအၾကမ္းဖက္မွဳ ဗြီဒီယိုမွတ္တမ္းမွာ ကုလားတိ အၾကမ္းဖက္ဖို့ ဒုတ္တိ၊ဒါးတိနန့္ခ်ီတက္ပနာ အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ိဳးကို ပရိုေဂ်တာနန့္ျပပနာ ရွင္းျပသင့္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ဗ်ာလ္ ဘဂၤလီတိ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ရီးမရခင္ကပင္ ကနိအခ်ိန္ထိ အၾကမ္းဖက္မွဳတိ၊ခိုး၀င္မွဳတိ၊ လာတ္ပီးလတ္ယူပနာ မွတ္ပံုတင္ထုတ္ပီးခေစာ္တိကို အေထာက္အထားတိနန့္ခ်ျပကာ ရွင္းျပသင့္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ ခ်ျပေရအခါ အစိုးရအဆက္ဆက္ အမွားတိကို ခ်ျပေရနန့္တူေရ ဆိုေရ အျမင္တခုတည္းကို မၾကည့္ဖို့ အထူးလိုအပ္ပါေရ။ေနာက္တခ်က္ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို တိတိက်က်အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို့ အထူးလိုအပ္ေရပိုင္ ဘာသာရီးအဓိကရုဏ္းကို ဘဂၤလီတိက ဖန္တီးနီေစာ္ျဖစ္ေရ ဇာေၾကာင့္ ဖန္တီးရေစာ္ေလ့ဆိုေရ အၿဖီကို အေထာက္အထားတိနန့္ ရွင္းျပေက ႏိုင္ငံတကာမွာ ေျဗာင္းျပန္ျမင္နီေရ အျမင္တိကို ၿခီဖ်က္ပီးသား ျဖစ္လားပါဖို့ ။ အဓိကကေတာ့ ဘဂၤလီနန့္ ရခိုင္ႏိုင္ငံရီးကို ကဇပ္ဖို့ဆိုေရစိတ္မဟိဖို့နန့္ အဂင့္ ေအျပႆနာကို ၿဖီရွင္းခ်င္ေရ ျဖဴစင္ေရ ေစတနာဟိေက ၿဖီရွင္းလို့ရပါေရလို့ျမင္ပါေရ။ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြား၊ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳရီးနန့္ ႏွိဳင္းယွဥ္လာေက လူ့အခြင့္အရီးဆိုေစာ္ ထမိန္စုတ္အဆင့္သာဟိပါေရ ။

(ဃ) အေမရိကန္အစိုးရပိုင္းက ေလ်ာ့တြက္ခလို ့ စက္တာဘာလ ၁၁ ရက္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္မွာ မြတ္ဆလင္ဘာသာရီးအစြန္းေရာက္တိ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ခံခရပနာ လူေပါင္းေထာင္နန္ ့ခ်ီ သီၾကီခကတ္ရေရပိုင္ အဂုေလ့ မုဒိန္းက်င့္လူသတ္ မီးတုိက္ ဒျမတိုက္ ရာဇ၀တ္ျပစ္မွဳေပါင္းစုံကုိ က်ဴးလြန္နိန္ကတ္ေတ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့ စုျပဳံနိန္ေရ ေမာင္ေတာဘူးသီးေတာင္ေဒသေရ အမ်ားျပည္သူျဖတ္မလားရဲေရ အႏၱရာယ္ဇုံၾကီးတခုျဖစ္နိန္ျပီးေက ႏိုင္ငံတကာ မြတ္ဆလင္ ဘာသာရီးအစြန္းေရာက္ စစ္သြီးၾကြတိ ခိုေအာင္းေရ ခံတပ္ၾကီးတခုျဖစ္လာနိန္ျခင္းကို ခ်က္ခ်င္းလက္ျငင္းအေရးယူျခင္းမလုပ္ပဲ လက္ပိုက္ၾကည့္နိန္ကတ္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏိုင္ေရ ဆုိးက်ိဳးတိကို ေထာက္ျပပီးစီခ်င္ပါေရ။

ေျဖ။ ။ ဥပေဒအတိုင္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးမယူဘဲ ေအပိုင္လက္ပိုက္ၾကည့္နီဖို့ဆိုေက အၾကမ္းဖက္အုပ္စုတိ က်က္စားရာေဒသတခုျဖစ္လာႏိုင္ေရပိုင္ ရခိုင္ျပည္သူလူထုအနီနန့္ေလ့ ႀကိဳက္ေရ အခ်ိန္မွာ အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္ ၊ မုဒိန္းက်င့္ခံႏိုင္ရဖို့ဆိုေစာ္ က်ိန္းသီပါေရ။ အက်ိဳးဆက္က နယ္ၿမီတိပါ ဆံုးရွံဳးလားပါဖို့ ။ ေအပိုင္ သာဓက ရခိုင္ရို့ျဖတ္သန္းဖူးပါေရ ။ ကိုယ္ၿမီမွာ ကိုယ္နီထိုင္ခြင့္မရဘဲ နယ္ၿမီအခ်ိဳ့သိမ္းပိုက္ခံထားရၿပီးပါဗ်ာလ္။ နယ္ၿမီတိ ၊ ရွိေဟာင္းအမြီအႏွစ္တိပါ ဖ်က္ဆီးခံလာရဖို့ဆို ေသခ်ာပါေရလို့သာ အက်ဥ္းေျပာခ်င္ပါေရ။

(င) ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ) စာဖတ္ပရိတ္သတ္ကို ဇာစကားလက္ေဆာင္ပီးခ်င္ပါလဲ…. ေယျပီးေက ဆရာ့စာအုပ္ကို ျပည္ပမွာ ဇာပိုင္၀ယ္ယူလို ့ရႏိုင္ပါဖို ့လဲ။

ေျဖ ။ ။ kohtutkhaung2013@gmail.com ကို ဆက္သြယ္ပနာ အနည္းဆံုးစာအုပ္ငါးအုပ္ မွာယူပနာ ႀကိဳတင္ Western Union နန့္ေငြလႊဲၿပီး မွာယူႏိုင္ပါေရ။ ေငြလက္ခံသူနာေမက ခ်စ္ထြန္းျဖစ္ပီးေက တအုပ္ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ(၁၀)ေဒၚနန့္ မွာယူႏိုင္ပါေရ။ စာဖတ္ပရိသတ္ကို ေျပာခ်င္ေစာ္က အေမရိကန္တပ္မေတာ္ထဲမွာ အသက္ပီးက်ဆံုးလားေရတပ္မေတာ္သားတိနန့္ ၿခီလက္အဂၤါစြန့္လႊတ္ခေရ တပ္မေတာ္သားတိအတြက္ အမွတ္တရထုတ္ပနာ ရန္ပံုေငြၾဟာေရ တိရွပ္က Freedom is Not Free ဆိုေရစကားကိုရာ လက္ေဆာင္ပီးခ်င္ပါေရ ။

- See more at: http://rakhinethargree.com/image-gallery/88-arakanese-book/392-interviewwithwriterkhainglinn#sthash.wE5tjHUA.afdDdxB9.dpuf

အေနာက္တန္းခါး က်ိဳးက်လားလီဗ်ာယ္လား

 ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ)နန္ ့တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း

ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာေဒသမွာ ခိုး၀င္ဘဂၤလီကုလားလူဦးေရ ကိုးဆယ္ရာခိုင္ႏွဳန္းေက်ာ္ဟိနိန္ျခင္းက အေနာက္တန္းခါး ျပိဳက်လားခဗ်ာယ္ဆိုစြာကို ေထာက္ျပနိန္ပါေရ။ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့ လူမ်ိဳးအတုလုပ္ျပီးေက ပုံစံသစ္နန္ ့ နယ္ပယ္ခ်ဲ ့ထြင္လုယူလာနိန္ျခင္းကရခိုင္ရို ့အမ်ိဳးသားလုံျခဳံရီးကိုျခိမ္းေျခာက္နိန္ျပီးေကေအဘဂၤလီတိေရ                      ႏိုင္ငံတကာဘာသာရီးအၾကမ္းဖက္အုပ္စုတိနန္ ့ပါဆက္သြယ္ပနာ အၾကမ္းဖက္ ခံတပ္ၾကီးတခု တည္ေဆာက္ဖို ့ၾကိဳးပမ္းလာနိန္ျခင္းက ေဒသတြင္းျငိမ္းခ်မ္းရီးကိုပါ ခ်ိဳးေဖာက္လာနိန္ပါေရ။ ခိုး၀င္ဘဂၤလီအႏၱရာယ္ ဇာေလာက္ၾကီးေလ ဆိုစြာကုိ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာပနာ “ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေနာက္တံခါး တကယ္က်ိဳးပ်က္သြားျပီလား ႏွင့္ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွသည္ ႏိုင္ငံေတာ္သို ့” စာအုပ္ကိုရီးသားထုတ္၀ီထားေရ ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ)နန္ ့ အဂုပိုင္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါေရ။

 

(က) ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ) ရီးသားထုတ္၀ီထားေရ စာအုပ္ကို ပီးျဖစ္ေတ နာေမ၊ စာအုပ္မွာပါေရ ေဆာင္းပါးတိနန္ ့ စာဖတ္ပရိတ္သတ္ကိုခ်ျပခ်င္ေရ သတင္းအခ်က္အလက္တိကို အယင္ဆုံး ရွင္းျပပီးစီခ်င္ပါေရ။

 ေျဖ ။ ။ ရခိုင္အေရးအခင္းကာလတိမွာ အကၽြန္ရီးသားခေရ ေဆာင္းပါးတိအနက္ “ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့အေနာက္ တံခါးတကယ္က်ိဳးပ်က္သြားၿပီလား “ ေဆာင္းပါးနန့္ “မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွ သည္ႏိုင္ငံေတာ္သို့”ေဆာင္းပါးႏွစ္ပုဒ္ ကို ေပါင္းပနာ စာအုပ္နာေမပီးလိုက္ေစာ္ပါ။ ယင္းကာလတိမွာ ေအေဆာင္းပါးႏွစ္ပုဒ္ဆိုေစာ္ အြန္လိုင္းဆိုဒ္တိမွာ အက်ယ္ျပန့္ဆံုးေဖာ္ျပခေစာ္ကို တြိရပါေရ ။ ယင္းပိုင္ လူတိသတိျပဳမိခေရ နာေမေလ့ျဖစ္ေတပိုင္ အြန္လိုင္းမွာ မဖတ္ဖူးေရ စာဖတ္ပရိသတ္အနီနန့္ စာအုပ္ဆိုင္တိမွာ ျမင္တြိျဖစ္ေက ဇာအေၾကာင္းအရာတိ ရီးထားစြာေလ့ ဆိုေစာ္ကို ခ်က္ခ်င္းသိႏိုင္ေရ နာေမျဖစ္ေတအတြက္နန့္ ယင္းနာေမကို ရြီးခ်ယ္လိုက္ေစာ္ပါ။ ေဆာင္းပါး(၁၂)ပုဒ္ ပါ၀င္ပါေရ ။ ရခိုင္အေရးအခင္းမျဖစ္ခင္က ႏွစ္ပုဒ္ရီးျဖစ္ေစာ္ကလြဲလို့ က်န္(၁၀)ပုဒ္က အေရးအခင္းကာလတိမွာ ရီးျဖစ္ေစာ္ပါ။ အဓိကအားျဖင့္ လက္ဟိဗမာအစိုးရနန့္ ရခိုင္မဟုတ္ေရ ဗမာအပါအ၀င္ က်န္တိုင္းရင္းသားတိကို ရည္စူးပနာ(ေဇာင္းပီးပနာ)ရီးေစာ္ပိုင္ ရခိုင္ျပည္ကလြဲလို့ က်န္ေရေဒသတိက မြတ္ဆလင္တိကိုပါ ရည္ရြယ္ေစာ္ပါ။ ဆိုလိုခ်င္ေစာ္က က်န္ေဒသက မြတ္ဆလင္တိအနီနန့္ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ပနာ အိမ္ရွင္ကို ေမ်ာက္ႏွင္ခ်င္ေရ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံဘဂၤလီရို့စိတ္ဓါတ္တိကို ဆန့္က်င္လာေအာင္လို့ပါ။ သူရို ့အားလံုး တသားတည္းျဖစ္လားေက ျပႆနာတိ ကေကာင္းရွုပ္ထြီးလားႏိုင္ေရ လို့ ေတြးမိလို့ျဖစ္ပါေရ။ ေနာက္တခ်က္က အစိုးရအပါအ၀င္ က်န္တိုင္းရင္းသားတိကို ရခိုင္ရို့ခံစားနီရေရ ကင္ဆာေရာဂါဆိုေစာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကင္ဆာေရာဂါတခုျဖစ္ေတဆိုေစာ္ကို မီးေမာင္းထိုးျပျခင္းျဖစ္ပါေရ။ ဆိုေက ရခိုင္လူထုကို ဇာျဖစ္လို့ ေဇာင္းပီးမရီးေစာ္လဲဆိုေရ မီးခြန္းဟိပါဖို့ထင္ပါေရ ။ ရခိုင္ျပည္သူတိအနီနန့္ ကုလားအေၾကာင္းကို ဗမာအပါအ၀င္ က်န္ေရတိုင္းရင္းသားတိထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ပိုသိလို့ျဖစ္ပါေရ ။ “ကုလားမႏိုင္ ရခိုင္ကိုမီး” ဆိုေရပိုင္ ကုလားကို ႏိုင္ေရ နည္းဗ်ဴဟာ ရခိုင္တိလက္ထဲမွာ ဟိေရလို့ အကၽြန္ ယံုၾကည္ပါေရ။ အာဏာမဟိမွဳအေပၚမွာ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္ေစာ္ရာ ဟိပါလိေမ။ ယေကေလ့ ေအစာအုပ္ကို ကိုယ္ရို့ ရခိုင္တိအနီနန့္ အကၽြန္ရည္စူးေရ စာဖတ္ပရိသတ္တိလက္ထဲကို ေရာက္ေအာင္ ကူညီပံ့ပိုးသင့္ေရလို့ ျမင္မိပါေရ ။ ရခိုင္ျပည္အတြက္ အုတ္တခ်ပ္၊သဲတပြင့္အက်ိဳးဟိဖို့လို့ အကၽြန္ယံုၾကည္ပါေရ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေနာက္တန္းခါး အဂင့္က်ိဳးလားခဗ်ာလ္လားဆိုေရ မီးခြန္းကို အကၽြန္ရည္ညြန္းေရ စာဖတ္ပရိသတ္ကို မီးၾကည့္ေစာ္ပါ။ ယင္း မီးခြန္းနန့္အတူ စာဖတ္ပရိသတ္ကို ရခိုင္ရို့၏ ဇာတိပုညဂုဏ္မာနကို ျပပနာ သူရို့ရင္ထဲကိုေလ့ ယင္းစိတ္ကို သြင္းပီးလိုက္ေစာ္ပါ ။ ဘဂၤလီတိကို စိန္ေခၚျပလိုက္ေစာ္ေလ့ျဖစ္ပါေရ။ အျခားအျခားေဆာင္းပါးတိေစာ္ေလ့ ဘဂၤလီရို့ လုပ္ရွားမွဳ ၊ သတင္းအခ်က္အလက္တိအေပၚမွာ အၿခီခံရီးသားေရပိုင္ သမိုင္းအၿခီခံအနီနန့္ေလ့ ရီးသားေစာ္တိေလ့ပါပါေရ ။ ေအစာအုပ္ေစာ္ ရခိုင္လူထုကို ပစ္မွတ္ထားပနာ ရီးထားေစာ္မဟုတ္ဆိုေကေလ့ေသာ့ စာအုပ္ကို ဖတ္ၿပီးေရအခါ နဂိုဟိၿပီးသားမ်ိဳးခ်စ္စိတ္နန့္ ဇာတိပုညဂုဏ္မာနကို “ အား “ ျဖစ္စီလိေမလို့ ယံုၾကည္ပါေရ ။ ကိုယ္ရို့ ရခိုင္အခ်င္းခ်င္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ၀န္ခံရေက ဇာတိပုည ဂုဏ္မာနေၾကာင့္ ငါရို့တန္းခါးမက်ိဳးသီးေ၀း --- လို့ ရင္ေကာ့ပနာ ဘဂၤါလီတိကို စိန္ေခၚျပခေကေလ့ ဦးေအးသာေအာင္စကားကို ယူသံုးရေက သီနတ္တခ်က္မေဖာက္ဘဲ ရခိုင္ျပည္ နီရာအခ်ိဳ့ အသိမ္းပိုက္ခံလိုက္ရေစာ္ကို အကၽြန္ရို့ ၀န္ခံရပါဖို့။

(ခ) လူ ့အခြင့္အရီး အရီျခဳံထားျခင္းေနာက္ကြယ္က ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့သရုပ္မွန္နန္ ့ ႏိုင္ငံရီးရည္ရြယ္ခ်က္ေတ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္ကနိန္ ႏိုင္ငံေတာ္သို ့ အေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးပီးလို ့ရႏိုင္ပါဖို ့လား။

ေျဖ ။ ။ဒုတိယကမၻာစစ္မျဖစ္ခင္က အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာဟိေရ မြတ္ဆလင္တိက သီးျခားမြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံထူေထာင္ရီးလွဳပ္ရွားမွဳေစာ္ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိအတြက္ ပံုေဖာ္စရာအိပ္မက္တခုလို့ေျပာရဖို့ထင္ပါေရ။ ဆိုလိုခ်င္ေစာ္က အိႏၵိယႏိုင္ငံကခြဲထြက္ၿပီး ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသစ္(မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံ)ထူေထာင္ရီးကာလက အဂုလက္ဟိ ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ႏိုင္ငံဆိုေစာ္ မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံ(ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ)ထူေထာင္ေရးသတ္မွတ္ ဧရိယာထဲမွာပါပါေရ ။ ဆိုေက ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ေဒသေတာင္ပါေက ယင္းေဒသနန့္အလြန္နီးစပ္ေရ ရခိုင္ျပည္ထဲက ဘူးသီးေတာင္၊ေမာင္ေတာ၊ရေသ့ေတာင္ေဒသရို့ကိုပါ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသစ္ဧရိယာထဲမွာ ထည့္သြင္းသတ္မွတ္ဖို့ႀကိဳးစားခဖူးပါေရ။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ကရာခ်ီၿမိဳ့မွာ က်င္းပခေရ အစၥလာမ္ညီလာခံမွာ ရခိုင္ျပည္ထဲမွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီကုလားတိက အဆိုတင္သြင္းခပါေရ။ ပါကစၥတန္ေခါင္းေဆာင္ ဂ်င္းနားက လက္မခံေရအခါ ယင္းေဒသကို သီးျခားႏိုင္ငံထူေထာင္ဖို့ မ်ိဳးဆက္အဆက္ႀကိဳးပမ္းလာေစာ္ ကနိအခ်ိန္ထိျဖစ္ပါေရ။ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံထဲက ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ႏိုင္ငံခြဲထြက္ ထူေထာင္လာျခင္းသမိုင္းေစာ္ေလ့ ဘဂၤလီရို့အတြက္ အင္အားတခုျဖစ္စီခပါေရ။ ဆိုေက ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိဆိုေစာ္ လက္ဟိသတ္မွတ္ထားေရ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ နီထိုင္ေရ အျခားေဒသတိက မြတ္ဆလင္တိနန့္ကြဲျပားပါေရ။ အျခားေဒသတိမွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိေစာ္ သီးျခားျပည္နယ္(သို့မဟုတ္)ႏိုင္ငံေတာ္အျဖစ္ကို အိပ္မက္မမက္ေကေလ့ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိက အိပ္မက္မက္ပါေရ။ ရခိုင္ျပည္အျခားတဘက္မွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိကို မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွတဆင့္ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ရီးကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စည္းရံုးခေကေလ့ေသာ့ မေအာင္ျမင္ခပါ။ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းမွာ အျခားေဒသမွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိကိုပါ စည္းရံုးႏိုင္ခပါေရ ။ အထင္ရွားဆံုးက၂၀၁၂ ရခိုင္အေရးအခင္းက သက္သီပါ။ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိနန့္ ရခိုင္ျပည္၏ အျခားတဘက္မွာ နီထိုင္ေရမြတ္ဆလင္တိ တသားတည္းျဖစ္မွဳေစာ္ ဘဂၤလီရို့၏ အိပ္မက္ကို တစံုတရာ ရုပ္လံုးေပၚလာျခင္းတခုလို့ျမင္ပါေရ။ ယင္းတသားတည္းျဖစ္မွဳကို နည္းေပါင္းစံုနန့္ ခြဲႏိုင္ေအာင္ ၊ စည္းျခားထားႏိုင္ေအာင္ လုပ္ရပါဖို့။ ေနာက္တခ်က္ေျပာခ်င္ေစာ္က မြတ္ဆလင္ကမၻာကေလ့ ရခိုင္ျပည္ထဲက မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္(သို့မဟုတ္)ႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ေပၚရီးကို နည္းလမ္းေပါင္းစံုနန့္ ပံ့ပိုးပီးလီဖို့ဆိုေစာ္ကို ေျပာခ်င္ပါေရ။ ကနိအခ်ိန္မွာ ဘဂၤလီကုလားတိ၏ ကြန္ယက္ဆိုေစာ္ ရခိုင္ျပည္ထဲမွာသာ မဟုတ္ပါဗ်ာလ္။ ရခိုင္ျပည္ထဲက ကုလားဒုကၡသည္စခန္းနန့္ရန္ကုန္၊ ကုလားဒုကၡသည္စခန္းနန့္ ႏိုင္ငံတကာအထိ ျဖန့္က်က္ထားေရဆိုေစာ္ကို အကၽြန္အေလးအနက္ထားေျပာခ်င္ပါေရ။ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)က လူဦးေရေပါက္ကြဲမွဳဆိုေစာ္ အနီးစပ္ဆံုး ရခိုင္ျပည္ထဲကို စီး၀င္လာပါလိေမ။ ကနိအခ်ိန္မွာေလ့ စီး၀င္နီဆဲပါ။ အကၽြန္ရို့ ရခိုင္ျပည္အေနာက္တန္းခါးကို ခိုင္ခံ့ေအာင္ ဇာပိုင္လုပ္ရဖို့လဲဆိုေစာ္ ကနိကာလ ရခိုင္ရို့၏ စိန္ေခၚမွဳတရပ္လို့ ျမင္ပါေရ။ အကၽြန္ထပ္ေျပာခ်င္ေစာ္က ဘဂၤလီတိဆိုေစာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ရီးမရခင္ကပင္ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္ သို့မဟုတ္ မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံထူေထာင္ရီးကို တစိုက္မတ္မတ္ မ်ိဳးဆက္အဆက္ဆက္ ႀကိဳးပမ္းလာကတ္ေတဆိုေစာ္ကို ေျပာခ်င္ပါေရ ။

(ဂ) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံတကာမွာ သိကၡာက်ေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးပုံၾကီးခ်ဲ ့အပုပ္ခ်နိန္ျပီးေက ျပည္တြင္းမွာပါ ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ရီးကို အဟန္ ့အတားလုပ္နိန္ေရ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့မဟာဗ်ဴဟာ နည္းဗ်ဴဟာက်က် ေႏွာင့္ယွက္နိန္မွဳကို ဇာပိုင္ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းလားသင့္ေရလို ့ ထင္ျမင္ယူဆပါလဲ။

ေျဖ ။ ။ လက္ဟိ အစိုးရအနီနန့္ ႏိုင္ငံတကာကို စကားနန့္ရွင္းျပျခင္းထက္ အေထာက္အထားတိနန့္ ရွင္းျပေက ႏိုင္ငံတကာက ျမင္နီေရ အျမင္တိ ေျပာင္းလဲလားႏိုင္ပါေရ။ ဥပမာ ေမာင္းေတာအၾကမ္းဖက္မွဳ ဗြီဒီယိုမွတ္တမ္းမွာ ကုလားတိ အၾကမ္းဖက္ဖို့ ဒုတ္တိ၊ဒါးတိနန့္ခ်ီတက္ပနာ အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ိဳးကို ပရိုေဂ်တာနန့္ျပပနာ ရွင္းျပသင့္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ဗ်ာလ္ ဘဂၤလီတိ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ရီးမရခင္ကပင္ ကနိအခ်ိန္ထိ အၾကမ္းဖက္မွဳတိ၊ခိုး၀င္မွဳတိ၊ လာတ္ပီးလတ္ယူပနာ မွတ္ပံုတင္ထုတ္ပီးခေစာ္တိကို အေထာက္အထားတိနန့္ခ်ျပကာ ရွင္းျပသင့္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ ခ်ျပေရအခါ အစိုးရအဆက္ဆက္ အမွားတိကို ခ်ျပေရနန့္တူေရ ဆိုေရ အျမင္တခုတည္းကို မၾကည့္ဖို့ အထူးလိုအပ္ပါေရ။ေနာက္တခ်က္ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို တိတိက်က်အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို့ အထူးလိုအပ္ေရပိုင္ ဘာသာရီးအဓိကရုဏ္းကို ဘဂၤလီတိက ဖန္တီးနီေစာ္ျဖစ္ေရ ဇာေၾကာင့္ ဖန္တီးရေစာ္ေလ့ဆိုေရ အၿဖီကို အေထာက္အထားတိနန့္ ရွင္းျပေက ႏိုင္ငံတကာမွာ ေျဗာင္းျပန္ျမင္နီေရ အျမင္တိကို ၿခီဖ်က္ပီးသား ျဖစ္လားပါဖို့ ။ အဓိကကေတာ့ ဘဂၤလီနန့္ ရခိုင္ႏိုင္ငံရီးကို ကဇပ္ဖို့ဆိုေရစိတ္မဟိဖို့နန့္ အဂင့္ ေအျပႆနာကို ၿဖီရွင္းခ်င္ေရ ျဖဴစင္ေရ ေစတနာဟိေက ၿဖီရွင္းလို့ရပါေရလို့ျမင္ပါေရ။ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြား၊ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳရီးနန့္ ႏွိဳင္းယွဥ္လာေက လူ့အခြင့္အရီးဆိုေစာ္ ထမိန္စုတ္အဆင့္သာဟိပါေရ ။

(ဃ) အေမရိကန္အစိုးရပိုင္းက ေလ်ာ့တြက္ခလို ့ စက္တာဘာလ ၁၁ ရက္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္မွာ မြတ္ဆလင္ဘာသာရီးအစြန္းေရာက္တိ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ခံခရပနာ လူေပါင္းေထာင္နန္ ့ခ်ီ သီၾကီခကတ္ရေရပိုင္ အဂုေလ့ မုဒိန္းက်င့္လူသတ္ မီးတုိက္ ဒျမတိုက္ ရာဇ၀တ္ျပစ္မွဳေပါင္းစုံကုိ က်ဴးလြန္နိန္ကတ္ေတ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့ စုျပဳံနိန္ေရ ေမာင္ေတာဘူးသီးေတာင္ေဒသေရ အမ်ားျပည္သူျဖတ္မလားရဲေရ အႏၱရာယ္ဇုံၾကီးတခုျဖစ္နိန္ျပီးေက ႏိုင္ငံတကာ မြတ္ဆလင္ ဘာသာရီးအစြန္းေရာက္ စစ္သြီးၾကြတိ ခိုေအာင္းေရ ခံတပ္ၾကီးတခုျဖစ္လာနိန္ျခင္းကို ခ်က္ခ်င္းလက္ျငင္းအေရးယူျခင္းမလုပ္ပဲ လက္ပိုက္ၾကည့္နိန္ကတ္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏိုင္ေရ ဆုိးက်ိဳးတိကို ေထာက္ျပပီးစီခ်င္ပါေရ။

ေျဖ။ ။ ဥပေဒအတိုင္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးမယူဘဲ ေအပိုင္လက္ပိုက္ၾကည့္နီဖို့ဆိုေက အၾကမ္းဖက္အုပ္စုတိ က်က္စားရာေဒသတခုျဖစ္လာႏိုင္ေရပိုင္ ရခိုင္ျပည္သူလူထုအနီနန့္ေလ့ ႀကိဳက္ေရ အခ်ိန္မွာ အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္ ၊ မုဒိန္းက်င့္ခံႏိုင္ရဖို့ဆိုေစာ္ က်ိန္းသီပါေရ။ အက်ိဳးဆက္က နယ္ၿမီတိပါ ဆံုးရွံဳးလားပါဖို့ ။ ေအပိုင္ သာဓက ရခိုင္ရို့ျဖတ္သန္းဖူးပါေရ ။ ကိုယ္ၿမီမွာ ကိုယ္နီထိုင္ခြင့္မရဘဲ နယ္ၿမီအခ်ိဳ့သိမ္းပိုက္ခံထားရၿပီးပါဗ်ာလ္။ နယ္ၿမီတိ ၊ ရွိေဟာင္းအမြီအႏွစ္တိပါ ဖ်က္ဆီးခံလာရဖို့ဆို ေသခ်ာပါေရလို့သာ အက်ဥ္းေျပာခ်င္ပါေရ။

(င) ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ) စာဖတ္ပရိတ္သတ္ကို ဇာစကားလက္ေဆာင္ပီးခ်င္ပါလဲ…. ေယျပီးေက ဆရာ့စာအုပ္ကို ျပည္ပမွာ ဇာပိုင္၀ယ္ယူလို ့ရႏိုင္ပါဖို ့လဲ။

ေျဖ ။ ။ kohtutkhaung2013@gmail.com ကို ဆက္သြယ္ပနာ အနည္းဆံုးစာအုပ္ငါးအုပ္ မွာယူပနာ ႀကိဳတင္ Western Union နန့္ေငြလႊဲၿပီး မွာယူႏိုင္ပါေရ။ ေငြလက္ခံသူနာေမက ခ်စ္ထြန္းျဖစ္ပီးေက တအုပ္ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ(၁၀)ေဒၚနန့္ မွာယူႏိုင္ပါေရ။ စာဖတ္ပရိသတ္ကို ေျပာခ်င္ေစာ္က အေမရိကန္တပ္မေတာ္ထဲမွာ အသက္ပီးက်ဆံုးလားေရတပ္မေတာ္သားတိနန့္ ၿခီလက္အဂၤါစြန့္လႊတ္ခေရ တပ္မေတာ္သားတိအတြက္ အမွတ္တရထုတ္ပနာ ရန္ပံုေငြၾဟာေရ တိရွပ္က Freedom is Not Free ဆိုေရစကားကိုရာ လက္ေဆာင္ပီးခ်င္ပါေရ ။

- See more at: http://rakhinethargree.com/image-gallery/88-arakanese-book/392-interviewwithwriterkhainglinn#sthash.wE5tjHUA.afdDdxB9.dpuf

အေနာက္တန္းခါး က်ိဳးက်လားလီဗ်ာယ္လား

 ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ)နန္ ့တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း

ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာေဒသမွာ ခိုး၀င္ဘဂၤလီကုလားလူဦးေရ ကိုးဆယ္ရာခိုင္ႏွဳန္းေက်ာ္ဟိနိန္ျခင္းက အေနာက္တန္းခါး ျပိဳက်လားခဗ်ာယ္ဆိုစြာကို ေထာက္ျပနိန္ပါေရ။ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့ လူမ်ိဳးအတုလုပ္ျပီးေက ပုံစံသစ္နန္ ့ နယ္ပယ္ခ်ဲ ့ထြင္လုယူလာနိန္ျခင္းကရခိုင္ရို ့အမ်ိဳးသားလုံျခဳံရီးကိုျခိမ္းေျခာက္နိန္ျပီးေကေအဘဂၤလီတိေရ                      ႏိုင္ငံတကာဘာသာရီးအၾကမ္းဖက္အုပ္စုတိနန္ ့ပါဆက္သြယ္ပနာ အၾကမ္းဖက္ ခံတပ္ၾကီးတခု တည္ေဆာက္ဖို ့ၾကိဳးပမ္းလာနိန္ျခင္းက ေဒသတြင္းျငိမ္းခ်မ္းရီးကိုပါ ခ်ိဳးေဖာက္လာနိန္ပါေရ။ ခိုး၀င္ဘဂၤလီအႏၱရာယ္ ဇာေလာက္ၾကီးေလ ဆိုစြာကုိ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာပနာ “ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေနာက္တံခါး တကယ္က်ိဳးပ်က္သြားျပီလား ႏွင့္ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွသည္ ႏိုင္ငံေတာ္သို ့” စာအုပ္ကိုရီးသားထုတ္၀ီထားေရ ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ)နန္ ့ အဂုပိုင္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါေရ။

 

(က) ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ) ရီးသားထုတ္၀ီထားေရ စာအုပ္ကို ပီးျဖစ္ေတ နာေမ၊ စာအုပ္မွာပါေရ ေဆာင္းပါးတိနန္ ့ စာဖတ္ပရိတ္သတ္ကိုခ်ျပခ်င္ေရ သတင္းအခ်က္အလက္တိကို အယင္ဆုံး ရွင္းျပပီးစီခ်င္ပါေရ။

 ေျဖ ။ ။ ရခိုင္အေရးအခင္းကာလတိမွာ အကၽြန္ရီးသားခေရ ေဆာင္းပါးတိအနက္ “ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့အေနာက္ တံခါးတကယ္က်ိဳးပ်က္သြားၿပီလား “ ေဆာင္းပါးနန့္ “မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွ သည္ႏိုင္ငံေတာ္သို့”ေဆာင္းပါးႏွစ္ပုဒ္ ကို ေပါင္းပနာ စာအုပ္နာေမပီးလိုက္ေစာ္ပါ။ ယင္းကာလတိမွာ ေအေဆာင္းပါးႏွစ္ပုဒ္ဆိုေစာ္ အြန္လိုင္းဆိုဒ္တိမွာ အက်ယ္ျပန့္ဆံုးေဖာ္ျပခေစာ္ကို တြိရပါေရ ။ ယင္းပိုင္ လူတိသတိျပဳမိခေရ နာေမေလ့ျဖစ္ေတပိုင္ အြန္လိုင္းမွာ မဖတ္ဖူးေရ စာဖတ္ပရိသတ္အနီနန့္ စာအုပ္ဆိုင္တိမွာ ျမင္တြိျဖစ္ေက ဇာအေၾကာင္းအရာတိ ရီးထားစြာေလ့ ဆိုေစာ္ကို ခ်က္ခ်င္းသိႏိုင္ေရ နာေမျဖစ္ေတအတြက္နန့္ ယင္းနာေမကို ရြီးခ်ယ္လိုက္ေစာ္ပါ။ ေဆာင္းပါး(၁၂)ပုဒ္ ပါ၀င္ပါေရ ။ ရခိုင္အေရးအခင္းမျဖစ္ခင္က ႏွစ္ပုဒ္ရီးျဖစ္ေစာ္ကလြဲလို့ က်န္(၁၀)ပုဒ္က အေရးအခင္းကာလတိမွာ ရီးျဖစ္ေစာ္ပါ။ အဓိကအားျဖင့္ လက္ဟိဗမာအစိုးရနန့္ ရခိုင္မဟုတ္ေရ ဗမာအပါအ၀င္ က်န္တိုင္းရင္းသားတိကို ရည္စူးပနာ(ေဇာင္းပီးပနာ)ရီးေစာ္ပိုင္ ရခိုင္ျပည္ကလြဲလို့ က်န္ေရေဒသတိက မြတ္ဆလင္တိကိုပါ ရည္ရြယ္ေစာ္ပါ။ ဆိုလိုခ်င္ေစာ္က က်န္ေဒသက မြတ္ဆလင္တိအနီနန့္ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ပနာ အိမ္ရွင္ကို ေမ်ာက္ႏွင္ခ်င္ေရ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံဘဂၤလီရို့စိတ္ဓါတ္တိကို ဆန့္က်င္လာေအာင္လို့ပါ။ သူရို ့အားလံုး တသားတည္းျဖစ္လားေက ျပႆနာတိ ကေကာင္းရွုပ္ထြီးလားႏိုင္ေရ လို့ ေတြးမိလို့ျဖစ္ပါေရ။ ေနာက္တခ်က္က အစိုးရအပါအ၀င္ က်န္တိုင္းရင္းသားတိကို ရခိုင္ရို့ခံစားနီရေရ ကင္ဆာေရာဂါဆိုေစာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကင္ဆာေရာဂါတခုျဖစ္ေတဆိုေစာ္ကို မီးေမာင္းထိုးျပျခင္းျဖစ္ပါေရ။ ဆိုေက ရခိုင္လူထုကို ဇာျဖစ္လို့ ေဇာင္းပီးမရီးေစာ္လဲဆိုေရ မီးခြန္းဟိပါဖို့ထင္ပါေရ ။ ရခိုင္ျပည္သူတိအနီနန့္ ကုလားအေၾကာင္းကို ဗမာအပါအ၀င္ က်န္ေရတိုင္းရင္းသားတိထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ပိုသိလို့ျဖစ္ပါေရ ။ “ကုလားမႏိုင္ ရခိုင္ကိုမီး” ဆိုေရပိုင္ ကုလားကို ႏိုင္ေရ နည္းဗ်ဴဟာ ရခိုင္တိလက္ထဲမွာ ဟိေရလို့ အကၽြန္ ယံုၾကည္ပါေရ။ အာဏာမဟိမွဳအေပၚမွာ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္ေစာ္ရာ ဟိပါလိေမ။ ယေကေလ့ ေအစာအုပ္ကို ကိုယ္ရို့ ရခိုင္တိအနီနန့္ အကၽြန္ရည္စူးေရ စာဖတ္ပရိသတ္တိလက္ထဲကို ေရာက္ေအာင္ ကူညီပံ့ပိုးသင့္ေရလို့ ျမင္မိပါေရ ။ ရခိုင္ျပည္အတြက္ အုတ္တခ်ပ္၊သဲတပြင့္အက်ိဳးဟိဖို့လို့ အကၽြန္ယံုၾကည္ပါေရ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေနာက္တန္းခါး အဂင့္က်ိဳးလားခဗ်ာလ္လားဆိုေရ မီးခြန္းကို အကၽြန္ရည္ညြန္းေရ စာဖတ္ပရိသတ္ကို မီးၾကည့္ေစာ္ပါ။ ယင္း မီးခြန္းနန့္အတူ စာဖတ္ပရိသတ္ကို ရခိုင္ရို့၏ ဇာတိပုညဂုဏ္မာနကို ျပပနာ သူရို့ရင္ထဲကိုေလ့ ယင္းစိတ္ကို သြင္းပီးလိုက္ေစာ္ပါ ။ ဘဂၤလီတိကို စိန္ေခၚျပလိုက္ေစာ္ေလ့ျဖစ္ပါေရ။ အျခားအျခားေဆာင္းပါးတိေစာ္ေလ့ ဘဂၤလီရို့ လုပ္ရွားမွဳ ၊ သတင္းအခ်က္အလက္တိအေပၚမွာ အၿခီခံရီးသားေရပိုင္ သမိုင္းအၿခီခံအနီနန့္ေလ့ ရီးသားေစာ္တိေလ့ပါပါေရ ။ ေအစာအုပ္ေစာ္ ရခိုင္လူထုကို ပစ္မွတ္ထားပနာ ရီးထားေစာ္မဟုတ္ဆိုေကေလ့ေသာ့ စာအုပ္ကို ဖတ္ၿပီးေရအခါ နဂိုဟိၿပီးသားမ်ိဳးခ်စ္စိတ္နန့္ ဇာတိပုညဂုဏ္မာနကို “ အား “ ျဖစ္စီလိေမလို့ ယံုၾကည္ပါေရ ။ ကိုယ္ရို့ ရခိုင္အခ်င္းခ်င္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ၀န္ခံရေက ဇာတိပုည ဂုဏ္မာနေၾကာင့္ ငါရို့တန္းခါးမက်ိဳးသီးေ၀း --- လို့ ရင္ေကာ့ပနာ ဘဂၤါလီတိကို စိန္ေခၚျပခေကေလ့ ဦးေအးသာေအာင္စကားကို ယူသံုးရေက သီနတ္တခ်က္မေဖာက္ဘဲ ရခိုင္ျပည္ နီရာအခ်ိဳ့ အသိမ္းပိုက္ခံလိုက္ရေစာ္ကို အကၽြန္ရို့ ၀န္ခံရပါဖို့။

(ခ) လူ ့အခြင့္အရီး အရီျခဳံထားျခင္းေနာက္ကြယ္က ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့သရုပ္မွန္နန္ ့ ႏိုင္ငံရီးရည္ရြယ္ခ်က္ေတ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္ကနိန္ ႏိုင္ငံေတာ္သို ့ အေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးပီးလို ့ရႏိုင္ပါဖို ့လား။

ေျဖ ။ ။ဒုတိယကမၻာစစ္မျဖစ္ခင္က အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာဟိေရ မြတ္ဆလင္တိက သီးျခားမြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံထူေထာင္ရီးလွဳပ္ရွားမွဳေစာ္ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိအတြက္ ပံုေဖာ္စရာအိပ္မက္တခုလို့ေျပာရဖို့ထင္ပါေရ။ ဆိုလိုခ်င္ေစာ္က အိႏၵိယႏိုင္ငံကခြဲထြက္ၿပီး ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသစ္(မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံ)ထူေထာင္ရီးကာလက အဂုလက္ဟိ ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ႏိုင္ငံဆိုေစာ္ မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံ(ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ)ထူေထာင္ေရးသတ္မွတ္ ဧရိယာထဲမွာပါပါေရ ။ ဆိုေက ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ေဒသေတာင္ပါေက ယင္းေဒသနန့္အလြန္နီးစပ္ေရ ရခိုင္ျပည္ထဲက ဘူးသီးေတာင္၊ေမာင္ေတာ၊ရေသ့ေတာင္ေဒသရို့ကိုပါ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသစ္ဧရိယာထဲမွာ ထည့္သြင္းသတ္မွတ္ဖို့ႀကိဳးစားခဖူးပါေရ။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ကရာခ်ီၿမိဳ့မွာ က်င္းပခေရ အစၥလာမ္ညီလာခံမွာ ရခိုင္ျပည္ထဲမွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီကုလားတိက အဆိုတင္သြင္းခပါေရ။ ပါကစၥတန္ေခါင္းေဆာင္ ဂ်င္းနားက လက္မခံေရအခါ ယင္းေဒသကို သီးျခားႏိုင္ငံထူေထာင္ဖို့ မ်ိဳးဆက္အဆက္ႀကိဳးပမ္းလာေစာ္ ကနိအခ်ိန္ထိျဖစ္ပါေရ။ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံထဲက ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)ႏိုင္ငံခြဲထြက္ ထူေထာင္လာျခင္းသမိုင္းေစာ္ေလ့ ဘဂၤလီရို့အတြက္ အင္အားတခုျဖစ္စီခပါေရ။ ဆိုေက ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိဆိုေစာ္ လက္ဟိသတ္မွတ္ထားေရ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ နီထိုင္ေရ အျခားေဒသတိက မြတ္ဆလင္တိနန့္ကြဲျပားပါေရ။ အျခားေဒသတိမွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိေစာ္ သီးျခားျပည္နယ္(သို့မဟုတ္)ႏိုင္ငံေတာ္အျဖစ္ကို အိပ္မက္မမက္ေကေလ့ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိက အိပ္မက္မက္ပါေရ။ ရခိုင္ျပည္အျခားတဘက္မွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိကို မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္မွတဆင့္ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ရီးကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စည္းရံုးခေကေလ့ေသာ့ မေအာင္ျမင္ခပါ။ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းမွာ အျခားေဒသမွာ နီထိုင္ေရ မြတ္ဆလင္တိကိုပါ စည္းရံုးႏိုင္ခပါေရ ။ အထင္ရွားဆံုးက၂၀၁၂ ရခိုင္အေရးအခင္းက သက္သီပါ။ ရခိုင္ျပည္မွာ နီထိုင္ေရ ဘဂၤလီတိနန့္ ရခိုင္ျပည္၏ အျခားတဘက္မွာ နီထိုင္ေရမြတ္ဆလင္တိ တသားတည္းျဖစ္မွဳေစာ္ ဘဂၤလီရို့၏ အိပ္မက္ကို တစံုတရာ ရုပ္လံုးေပၚလာျခင္းတခုလို့ျမင္ပါေရ။ ယင္းတသားတည္းျဖစ္မွဳကို နည္းေပါင္းစံုနန့္ ခြဲႏိုင္ေအာင္ ၊ စည္းျခားထားႏိုင္ေအာင္ လုပ္ရပါဖို့။ ေနာက္တခ်က္ေျပာခ်င္ေစာ္က မြတ္ဆလင္ကမၻာကေလ့ ရခိုင္ျပည္ထဲက မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္(သို့မဟုတ္)ႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ေပၚရီးကို နည္းလမ္းေပါင္းစံုနန့္ ပံ့ပိုးပီးလီဖို့ဆိုေစာ္ကို ေျပာခ်င္ပါေရ။ ကနိအခ်ိန္မွာ ဘဂၤလီကုလားတိ၏ ကြန္ယက္ဆိုေစာ္ ရခိုင္ျပည္ထဲမွာသာ မဟုတ္ပါဗ်ာလ္။ ရခိုင္ျပည္ထဲက ကုလားဒုကၡသည္စခန္းနန့္ရန္ကုန္၊ ကုလားဒုကၡသည္စခန္းနန့္ ႏိုင္ငံတကာအထိ ျဖန့္က်က္ထားေရဆိုေစာ္ကို အကၽြန္အေလးအနက္ထားေျပာခ်င္ပါေရ။ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)က လူဦးေရေပါက္ကြဲမွဳဆိုေစာ္ အနီးစပ္ဆံုး ရခိုင္ျပည္ထဲကို စီး၀င္လာပါလိေမ။ ကနိအခ်ိန္မွာေလ့ စီး၀င္နီဆဲပါ။ အကၽြန္ရို့ ရခိုင္ျပည္အေနာက္တန္းခါးကို ခိုင္ခံ့ေအာင္ ဇာပိုင္လုပ္ရဖို့လဲဆိုေစာ္ ကနိကာလ ရခိုင္ရို့၏ စိန္ေခၚမွဳတရပ္လို့ ျမင္ပါေရ။ အကၽြန္ထပ္ေျပာခ်င္ေစာ္က ဘဂၤလီတိဆိုေစာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ရီးမရခင္ကပင္ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္ သို့မဟုတ္ မြတ္ဆလင္ႏိုင္ငံထူေထာင္ရီးကို တစိုက္မတ္မတ္ မ်ိဳးဆက္အဆက္ဆက္ ႀကိဳးပမ္းလာကတ္ေတဆိုေစာ္ကို ေျပာခ်င္ပါေရ ။

(ဂ) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံတကာမွာ သိကၡာက်ေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးပုံၾကီးခ်ဲ ့အပုပ္ခ်နိန္ျပီးေက ျပည္တြင္းမွာပါ ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ရီးကို အဟန္ ့အတားလုပ္နိန္ေရ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့မဟာဗ်ဴဟာ နည္းဗ်ဴဟာက်က် ေႏွာင့္ယွက္နိန္မွဳကို ဇာပိုင္ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းလားသင့္ေရလို ့ ထင္ျမင္ယူဆပါလဲ။

ေျဖ ။ ။ လက္ဟိ အစိုးရအနီနန့္ ႏိုင္ငံတကာကို စကားနန့္ရွင္းျပျခင္းထက္ အေထာက္အထားတိနန့္ ရွင္းျပေက ႏိုင္ငံတကာက ျမင္နီေရ အျမင္တိ ေျပာင္းလဲလားႏိုင္ပါေရ။ ဥပမာ ေမာင္းေတာအၾကမ္းဖက္မွဳ ဗြီဒီယိုမွတ္တမ္းမွာ ကုလားတိ အၾကမ္းဖက္ဖို့ ဒုတ္တိ၊ဒါးတိနန့္ခ်ီတက္ပနာ အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ိဳးကို ပရိုေဂ်တာနန့္ျပပနာ ရွင္းျပသင့္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ဗ်ာလ္ ဘဂၤလီတိ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ရီးမရခင္ကပင္ ကနိအခ်ိန္ထိ အၾကမ္းဖက္မွဳတိ၊ခိုး၀င္မွဳတိ၊ လာတ္ပီးလတ္ယူပနာ မွတ္ပံုတင္ထုတ္ပီးခေစာ္တိကို အေထာက္အထားတိနန့္ခ်ျပကာ ရွင္းျပသင့္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ ခ်ျပေရအခါ အစိုးရအဆက္ဆက္ အမွားတိကို ခ်ျပေရနန့္တူေရ ဆိုေရ အျမင္တခုတည္းကို မၾကည့္ဖို့ အထူးလိုအပ္ပါေရ။ေနာက္တခ်က္ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို တိတိက်က်အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို့ အထူးလိုအပ္ေရပိုင္ ဘာသာရီးအဓိကရုဏ္းကို ဘဂၤလီတိက ဖန္တီးနီေစာ္ျဖစ္ေရ ဇာေၾကာင့္ ဖန္တီးရေစာ္ေလ့ဆိုေရ အၿဖီကို အေထာက္အထားတိနန့္ ရွင္းျပေက ႏိုင္ငံတကာမွာ ေျဗာင္းျပန္ျမင္နီေရ အျမင္တိကို ၿခီဖ်က္ပီးသား ျဖစ္လားပါဖို့ ။ အဓိကကေတာ့ ဘဂၤလီနန့္ ရခိုင္ႏိုင္ငံရီးကို ကဇပ္ဖို့ဆိုေရစိတ္မဟိဖို့နန့္ အဂင့္ ေအျပႆနာကို ၿဖီရွင္းခ်င္ေရ ျဖဴစင္ေရ ေစတနာဟိေက ၿဖီရွင္းလို့ရပါေရလို့ျမင္ပါေရ။ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြား၊ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳရီးနန့္ ႏွိဳင္းယွဥ္လာေက လူ့အခြင့္အရီးဆိုေစာ္ ထမိန္စုတ္အဆင့္သာဟိပါေရ ။

(ဃ) အေမရိကန္အစိုးရပိုင္းက ေလ်ာ့တြက္ခလို ့ စက္တာဘာလ ၁၁ ရက္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္မွာ မြတ္ဆလင္ဘာသာရီးအစြန္းေရာက္တိ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ခံခရပနာ လူေပါင္းေထာင္နန္ ့ခ်ီ သီၾကီခကတ္ရေရပိုင္ အဂုေလ့ မုဒိန္းက်င့္လူသတ္ မီးတုိက္ ဒျမတိုက္ ရာဇ၀တ္ျပစ္မွဳေပါင္းစုံကုိ က်ဴးလြန္နိန္ကတ္ေတ ခိုး၀င္ဘဂၤလီရို ့ စုျပဳံနိန္ေရ ေမာင္ေတာဘူးသီးေတာင္ေဒသေရ အမ်ားျပည္သူျဖတ္မလားရဲေရ အႏၱရာယ္ဇုံၾကီးတခုျဖစ္နိန္ျပီးေက ႏိုင္ငံတကာ မြတ္ဆလင္ ဘာသာရီးအစြန္းေရာက္ စစ္သြီးၾကြတိ ခိုေအာင္းေရ ခံတပ္ၾကီးတခုျဖစ္လာနိန္ျခင္းကို ခ်က္ခ်င္းလက္ျငင္းအေရးယူျခင္းမလုပ္ပဲ လက္ပိုက္ၾကည့္နိန္ကတ္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏိုင္ေရ ဆုိးက်ိဳးတိကို ေထာက္ျပပီးစီခ်င္ပါေရ။

ေျဖ။ ။ ဥပေဒအတိုင္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးမယူဘဲ ေအပိုင္လက္ပိုက္ၾကည့္နီဖို့ဆိုေက အၾကမ္းဖက္အုပ္စုတိ က်က္စားရာေဒသတခုျဖစ္လာႏိုင္ေရပိုင္ ရခိုင္ျပည္သူလူထုအနီနန့္ေလ့ ႀကိဳက္ေရ အခ်ိန္မွာ အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္ ၊ မုဒိန္းက်င့္ခံႏိုင္ရဖို့ဆိုေစာ္ က်ိန္းသီပါေရ။ အက်ိဳးဆက္က နယ္ၿမီတိပါ ဆံုးရွံဳးလားပါဖို့ ။ ေအပိုင္ သာဓက ရခိုင္ရို့ျဖတ္သန္းဖူးပါေရ ။ ကိုယ္ၿမီမွာ ကိုယ္နီထိုင္ခြင့္မရဘဲ နယ္ၿမီအခ်ိဳ့သိမ္းပိုက္ခံထားရၿပီးပါဗ်ာလ္။ နယ္ၿမီတိ ၊ ရွိေဟာင္းအမြီအႏွစ္တိပါ ဖ်က္ဆီးခံလာရဖို့ဆို ေသခ်ာပါေရလို့သာ အက်ဥ္းေျပာခ်င္ပါေရ။

(င) ဆရာခိုင္လင္း (ေမဃ၀တီ) စာဖတ္ပရိတ္သတ္ကို ဇာစကားလက္ေဆာင္ပီးခ်င္ပါလဲ…. ေယျပီးေက ဆရာ့စာအုပ္ကို ျပည္ပမွာ ဇာပိုင္၀ယ္ယူလို ့ရႏိုင္ပါဖို ့လဲ။

ေျဖ ။ ။ kohtutkhaung2013@gmail.com ကို ဆက္သြယ္ပနာ အနည္းဆံုးစာအုပ္ငါးအုပ္ မွာယူပနာ ႀကိဳတင္ Western Union နန့္ေငြလႊဲၿပီး မွာယူႏိုင္ပါေရ။ ေငြလက္ခံသူနာေမက ခ်စ္ထြန္းျဖစ္ပီးေက တအုပ္ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ(၁၀)ေဒၚနန့္ မွာယူႏိုင္ပါေရ။ စာဖတ္ပရိသတ္ကို ေျပာခ်င္ေစာ္က အေမရိကန္တပ္မေတာ္ထဲမွာ အသက္ပီးက်ဆံုးလားေရတပ္မေတာ္သားတိနန့္ ၿခီလက္အဂၤါစြန့္လႊတ္ခေရ တပ္မေတာ္သားတိအတြက္ အမွတ္တရထုတ္ပနာ ရန္ပံုေငြၾဟာေရ တိရွပ္က Freedom is Not Free ဆိုေရစကားကိုရာ လက္ေဆာင္ပီးခ်င္ပါေရ ။

- See more at: http://rakhinethargree.com/image-gallery/88-arakanese-book/392-interviewwithwriterkhainglinn#sthash.wE5tjHUA.afdDdxB9.dpuf