ေဝသာလီဘုရားႀကီး သမိုင္း ( အက်ဥ္း )

ေဝသာလီဘုရားႀကီးမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕မွ (၅)မိုင္ခန္႔
အကြာ ေရွးေဝသာလီျမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္းရွိ နန္းရာကုန္း၏ေျမာက္ဘက္
ကုန္းငယ္တခုေပၚတြင္ တည္ရွိေနပါသည္။
ဤဘုရားႀကီးမာ ဓညဝတီ ရခိုင္ျပည္ႀကီး၏ က်က္သေရေဆာင္သမိုင္းဝင္ ေရွးေဟာင္းဘုရားႀကီးတဆူ ျဖစ္ပါသည္။
ေဝသာလီဘုရားႀကီးကို လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း(၁၆၀၀)ေက်ာ္မွ ထုလုပ္
ကိုးကြယ္ျခင္းျဖစ္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေရွးအက်ဆုံးေသာ ေက်ာက္ဆင္းတု
လက္ရာႀကီးတစ္ဆူလည္း ျဖစ္ပါသည္။
အလြန္ႀကီးမားေသာ ေက်ာက္တလုံးကို ပုံေဖာ္ထြင္းထုထားျခင္းျဖင့္
လြန္ခ့ဲေသာႏွစ္ေပါင္း (၁၆၀၀)ေက်ာ္မွစ၍ ေဝသာလီေက်ာက္လွီကားျပည္သားတို႔၏ အတတ္ပညာစြမ္းပကားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာယုံႀကည္္ကိုးကြယ္မႈမ်ားကို မွတ္တမ္းတင္ရွိေနေသာ ေရွးေဟာင္းသမိုင္းဝင္ ဘုရားႀကီးတဆူလည္းျဖစ္ပါသည္။
ေသာလီေက်ာက္လွီကား အဓိပၸါယ္မွာကား
ေဝ-အထူးအျပား။ သာလိ-သေလးစပါး(ေကာက္ႀကီး) လွီကား- သေဘၤာဆိတ္ကပ္ရာ ေက်ာက္လွီကား ။
(သေလးစပါး အထူးအျပားေပါမ်ားေသာ သေဘၤဆိပ္ကပ္ရာ ေက်ာက္လွီကား တည္ရွိေသာ ျမိဳ႕ဟူ၍ အဓိပၸါယ္ရပါသည္ )
ေဝသာလီဘုရားႀကီးကို AD-၃၂၇ ခုႏွစ္တြင္ ထုလုပ္ကိုးကြယ္ခဲ့
ေႀကာင္း သမိုင္းရာဇဝင္ အေစာင္ေစာင္တို႔က ေဖာ္ျပခ့ဲေပသည္။
ကုသိုလ္ရွင္မွာ ရခိုင္ေဝသာလီေက်ာက္လွီကားျမိဳ႕ကို တည္ေထာင္ခ့ဲေသာ မဟာတိုဥ္းစၿႏၵား(ေဒြင္စၿႏၵား)မင္းႀကီးႏွင့္ မိဖုရားေခါင္ႀကီး သုပဘာေဒဝီတို႔ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ေဝသာလီဘုရားႀကီးကို ထုလုပ္ကိုးကြယ္မႈႏွင့္ ပတ္သတ္၍ မ်ားစြာ
စိတ္ဝင္စားဖြယ္ ေကာင္းပါသည္။
ေဝသာလီေက်ာက္လွီကားျမိဳ႕ကို တည္ေထာင္ခ့ဲေသာ မဟာတိုဥ္းစၿႏၵား
မင္းသည္ လက္ရံုးရည္ ႏွလုံးရည္ႏွင့္ ျပည့္စုံေသာ သာသနာ့ဒါယကာ
မင္းျမတ္တပါး ျဖစ္ပါသည္။
မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္ ျမတ္ကိုလည္း ေရႊခ်ိန္(၆၄)ပိႆာခြဲ စီရွိေသာ
စလြယ္ႏွင့္ ပတၱျမားစီေသာ မကိုဋ္ေတာ္ကိုလည္း လွဴဒါန္းခ့ဲသည္။
ထိုမင္း၏ မိဖုရားေခါင္ႀကီး သုပဘာေဒဝီမွာ ကပၸိလဝတ္ျပည္
သက်သာကီဝင္မင္းသမီးတစ္ဦးျဖစ္၍ သက်သာကီဝင္မင္းတို႔ ကိုးကြယ္
ေနေသာ သက်မုနိဆင္းတုေတာ္အား ဖူးေမွ်ာ္ပူေဇာ္လိုေႀကာင္း မင္းႀကီး
အားေလွ်ာက္တင္ခ့ဲေလသည္။

မင္းႀကီးက မိဖုရားအလိုေတာ္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးရန္အတြက္ သက်မင္း
ကိုးကြယ္ေနေသာ သက်မုနိရုပ္ပြားေတာ္ကို ပင့္ေဆာင္ရန္ မူးေတာ္မတ္
ေတာ္တို႔အား လက္ေဆာင္ပ႑ာတို႔ျဖင့္ ေစလြတ္ခ့ဲေလသည္။
ေဝသာလီမွ မဟာတိုဥ္းစျႏၵားမင္းႀကီး ေစလြတ္လိုက္ေသာ မူးမတ္ တို႔သည္ ကပၸိလဝတ္ျပည္ သက်မုနိရုပ္ပြားေတာ္ကို ပင့္ေဆာင္ရန္ေစလြတ္ ေႀကာင္း ေလွ်ာက္ထားႀကေလသည္။
ကပၸိလဝတ္ျပည့္ရွင္ မင္းႀကီး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ရရွိသျဖင့္ သက်မုနိရုပ္ပြားေတာ္ကို ရြတ္သေဘၤာတြင္တင္၍ ပင့္ေဆာင္ခ့ဲႀကေလသည္။
သေဘၤာသည္ သစၥည္းေထာင့္ဟုေခၚေသာ ဝဲခေႏွာင္း (ယခုဘုရားေပၚ
ဘုရားတည္ရွိရာအနီး)သို႔ ေရာက္ေသာအခါ ေလျပင္းမုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ေလသျဖင့္ သေဘၤာပ်က္ကာ ရုပ္ပြားေတာ္သက်မုနိမွာ ေရထဲသို႔က်၍
နစ္ျမွပ္ကိန္းဝပ္သြားေလသည္။
ထိုအေႀကာင္းကို ဘုရားပင့္ေဆာင္ရာမွ ျပန္ေရာက္လာႀကေသာ
မူးမတ္တို႔က ဘုရင္မင္းျမတ္အား ေလွ်ာက္ထားေလႀကသည္။
သုပဘာမိဖုရားႀကီးသည္ ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ေရတြင္က်၍ က်န္ရစ္ေႀကာင္း ႀကားသိရေလလွ်င္ ထိုရုပ္ပြားေတာ္အား ပူေဇာ္ကိုးကြယ္လိုေသာဆႏၵ လြန္စြာျပင္းပေနေသာေႀကာင္း စိတၱဇေဝဒနာ စြဲကပ္ေနေလသည္။
ထိုေႀကာင္းမင္းႀကီးက ႀကီးမားေသာေက်ာက္တုံးတစ္လုံးကို
ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္တစ္ဆူ ထုလုပ္ေစ၍ သက်မုနိရုပ္ပြားေတာ္ႀကီးကိုယ္စား မိဖုရားႀကီးအား ပူေဇာ္ေစသည္။ မိဖုရားႀကီးသည္ မ်ားစြာဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာျဖစ္၍ ရုပ္ပြားေတာ္ႀကီးအား ပန္း|ဆီမီးတို႔ျဖင့္ ပူေဇာ္ျပီး ဆုေတာင္းပန္ ေလသည္မွာ ဘုရားတပည့္ေတာ္မသည္ ရုပ္ပြားေတာ္ သက်မုနိကို ယခုဘဝတြင္ မဖူးေမွ်ာ္ရေသာ္လည္း ေနာင္ဘဝဝယ္ လူျပန္ျဖစ္၍ ဘုရားဒါယိကာမ အျဖစ္ျဖင့္ အမိဝမ္းမွ သက္ဆင္းသည့္ခ်က္ခ်င္း ဖူးေတြရပါလို၏ဟူ၍ ဆုေတာင္းခ့ဲေလသည္။
ေဝသာလီဘုရားႀကီးသည္ ဉာဏ္ေတာ္(၁၇)ေပရွိ၍ ဘူမိဖႆမုျဒာ
ေဗာဓိပင္ႏွင့္ ေရႊပလႅင္ကိုေအာင္ျမင္ေတာ္မူခန္း မုျဒာထုလုပ္ ကိုးကြယ္ခ့ဲပါသည္။
* ေဝသာလီဘုရားႀကီး၏ အတိုင္းအတာ *
၁။ ဘုရားႏွင့္ပလႅင္ အျမင့္ = ၂၁ - ေပ
၂။ ဘုရားဉာဏ္ေတာ္ အျမင့္ = ၁၇ - ေပ
၃။ ဦးေခါင္းေတာ္ပတ္လည္ = ၁၅ - ေပ
၄။ မ်က္လုံးေတာ္တစ္လုံး အရွည္ = ၁၈ - လက္မ
၅။ နားရြက္ေတာ္အျမင့္ = ၃ - ေပ ၆ - လက္မ
၆။ ရင္ဝေတာ္အက်ယ္ = ၁၀ - ေပ ၃ - လက္မ
၇။ လက္ေမာင္းေတာ္ပတ္လည္ = ၇ - ေပ ၆ - လက္မ
၈။ ဒူးစြန္းႏွစ္ဖက္အက်ယ္ = ၁၅ - ေပ ၆ - လက္မ
၉။ တင္ပလႅင္ပတ္လည္ = ၄၃ - ေပ
မိဖုရားေခါင္ႀကီး သုပဘာေဒဝီသည္ ထိုဘဝမွ ကြယ္လြန္ေလျပီး
ေနာက္ ေျမာက္ဦးေခတ္ သကၠရာဇ္(၉၅၅)ခုႏွစ္ ေျမာက္ဦးရာဇဌာနီ|ထီးျဖဴ ကနကၠန္|ေရာင္လွ်ံညီးညီး|ဘုန္းမီးေနလ|ထြန္းပဘိအသြင္|ျမင္ျမင္သမွ်|ထုတ္ကုက်ိဳးႏံြ|ဘုန္းတန္ခိုးေတာ္|ျပင္းထန္ႀကီးမားေတာ္မူေသာ ေရႊနန္းရွင္မင္းရာဇာႀကီးႏွင့္ မိဖုရား ခင္မေႏွာင္းတို႔၏ သမီးျဖစ္လာခ့ဲသည္ဟု ဆိုခ့ဲေလသည္။
မင္းသမီးငယ္ကို ေမြးဖြားသည့္ေနမွာပင္ ကပၸိလဝတ္ျပည္မွ ပင့္ေဆာင္လာခ့ဲစဥ္ ေရတြင္နစ္၍ ႏွစ္ေပါင္း(၁၂၂၇)ႏွစ္ ကိန္းဝပ္ခ့ဲေသာ သက်မုနိရုပ္ပြားေတာ္ကို ေတြ႔ရွိခ့ဲသည္။ မင္းရာဇာႀကီးသည္ ရုပ္ပြားေတာ္ကို ပင့္ေဆာင္ရာ မရသျဖင့္ မင္းသမီးငယ္အား နန္းေတာ္မွ ယူေဆာင္ျပီး ပုခြက္တြင္တင္ကာ မင္းသမီးငယ္ပုခြက္ႏွင့္ ရုပ္ပြားေတာ္၏ လက္ေမာင္းတြင္ ျခည္မွ်င္ကို ရစ္ပတ္ကာ ဆြဲတင္ရာမွ ရရွိေလေတာ့သည္။
ေရထဲမွ ေပၚလာေသာဘုရားျဖစ္၍ ယခုအခါ ဘုရားေပၚဘုရားဟု
ေခၚတြင္လာခ့ဲေလသည္။
မိဖုရားႀကီးသည္ ေဝသာလီ သုပဘာေဒဝီဘဝမွ ဆုေတာင္းခ့ဲသည့္
အတိုင္း ျပည့္ဝေသာေႀကာင့္ ေဝသာလီဘုရားႀကီးကို ဆုေတာင္းျပည့္
ဘုရားႀကီးဟု ေခၚဆိုႀကသည္။
ဤဆုေတာင္းျပည့္ ေဝသာလီဘုရားႀကီးကို ေဝသာလီေခတ္|ေလးျမိဳ႕ေခတ္|ေျမာက္ဦးေခတ္မ်ား၌ သာသနာ့ဒါယကာမင္း အဆက္ဆက္ ျပဳျပင္မြမ္းမံ ထိန္းသိမ္း၍ ဒါနျပဳခ့ဲႀကသည္။
ေဝသာလီဘုရားႀကီးသည္ ရခိုင္ျပည္၌ ထင္ရွားေက်ာ္ႀကားေသာ
ရုပ္ပြားေ္ျမတ္တစ္ဆူျဖစ္၍ ( ေမႊေတာ္ငါးရပ္ ဆီမီးမျပတ္ေစရ ) စကားရိုးအတိုင္း ေမႊေတာ္ငါးရပ္တြင္ တစ္ရပ္အပါအဝင္လည္း ျဖစ္ေပသည္။
သာစြေလ
အဖျပည္ဧ့ သီြးတစက္

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=212832429677665&set=a.151622839131958&type=3&theater